“کورونا با جهانی شدنش کلیت انسانیت را به چالش کشیده و بتدریج منابع کلیت انسانیت در مقابلش قرار می گیرد.کورونا ضعفها و نارسائیهای نظام سرمایه داری را روشن می کند.کورونا ناتوانی دیکتاتوریها را جلوی جامعه می گذارد.گورونا عقب ماندگیهای فرهنگی را به زیر سوال می کشد و انسانها را با تجربه خودشان به فکر کردن عمیقتر دعوت می کند.
کورونا نه اولین و نه اخرین مصیبت اجتماعی است اما در قرن ۲۱ این مصیبت عکس العملهای عمیقتری در روابط اجتماعی خواهد ساخت. هنوز تونل وحشت کورونا به میانش هم نرسیده و معلوم نیست تا چه اندازه از انسانها قربانی بگیرد.این موقعیت اما فرصتی هم جلوی ما قرار خواهد داد تا خود و روابطمان را بهتر بشناسیم و تکلیف خود را روشنتر کنیم.”(سعید صالحی نیا ۲۱ مارس ۲۰۲۰)
بسیاری سال ۲۰۲۰ را زشت و بد معرفی می کنند چون کورونا امد و زندگی انسانها را سخت تر کرد. من اما از نگاهی دیگر، این سال را یکی از سالهای سرنوشت ساز تاریخ معاصر می دانم که صحنه های بسیار اموزنده درش اتفاق افتاد و پیروز این سال انسانیت و تلاشهایش بود.
یکبار دیگر انسانیت نشان داد که گذر از رنجها قدمهایش را محکمتر و اراده اش را برای زندگی و شادی مصمم تر کرده است.
ابتدای سال ۲۰۲۰ سردسته شارلاتانهای دنیا در امریکا یعنی ترامپ با تکیه بر “بهبود نسبی اقتصاد” و خصوصا وضعیت سهام وال استریت اعلام می کرد که “پیروز است” .پوپولیزم ترامپی خیلی ها را در دنیا منجمله اپوزسیون دست راستی ایرانی فریب داده بود که این “فرشته نجات” قرار است اخوندها را بردارد و تاج را بدست شازده و مریم بانو بدهد! باور کرده بودند که ناجی امریکائی قرار دارد سرنوشت ایران را عوض کند.
اما سرنوشت جامعه بشری با کورونا تغییر جهت داد.کورونا با همه گیریش به انسانها یاد داد که نظامهای حاکم بر دنیا برای مقابله با بیماریهای واگیر ساخته نشدند. این نظامها خصوصا در دوران نئولیبرال برای ساختن سود سازمان یافتند و سرنوشت بهداشت و درمان مردم را مقدار پول چیبشلن تعیین می کند.
لذا کورونا بسرعت پاندمی شد و نامعادله موجود دنیا را بدون روتوش جلوی چشمها قرار داد.نابرابری که گاها پنهان بود بیشتر اشکار کرد.مردم دنیا دیدند و تجربه کردند که کورونا از فقرا و حاشیه نشینان دنیا کشتار می کند و حاکمان و ثروتمندان مرگ و میرشان بسیار کمتر است. کورونا فقر افرید برای فقرا و ثروتمندان را ثروتمند تر کرد.غولهای سرمایه دنیا از امازون تا کمپانیهای داروسازی و شرکت های بیمه سهامشان بالاتر رفت و بتدریج وال استریت اوج گرفت در حالیکه اکثریت مطلق دنیا در دره فقر فرو رفته و ترس از اینده تاریکتر در سال ۲۰۲۱ خواب شب را از مردم گرفته است.
ایران و دنیا تا استانه ورود کورونا در تب و تاب نبردهای اجتماعی و طبقاتی زیر پای حاکمان و نظام سرمایه می لرزید. کورونا در کوتاه مدت باعث شد بسیاری از این تلاشها ظاهرا خاموش شود و مردم عقب بنشینند و حکومتها با اتکا به ترس مردم از بیماری بنوعی حکومت نظامی کنند و مردم را به خانه ها پس بزنند.
انها که نگران نابرابریها و بدبختی های اجتماعی ناشی از نظم موجود جهان بودند ، بیشتر نگران شدند و گاها فکر کردند که نکند کل این داستان کورونا ساختگی است و حکومتها و کمپانیهای داروسازی قرار گذشته اند که مردم را سرکیسه کنند و خاموش و کورونا را ساخته اند. لذا امواج تئورریهای توطئه اغاز شدند و برخی حتی به خیابانها ریختند تا از “آزادی خود” در مقابل محدودیتهای منطقی برای محدود کردن واگیری کورونا “دفاع” کنند! امواج پوپولیزم ارتجاعی بنام آزادی ! راستهائی با پرچم چپ!
دوران کورونا به راست پوپولیست و فاشیست فرصتی کوتاه داد تا ماسک خلق بزند.ماسکی که طی سالهای اخیر به چهره داشت اینبار رنگ “آزادی انتخاب” بگیرد. اما این دوران هم گذشت و سال ۲۰۲۰ و انسانیت در حد متوقف نماند!
کورونا و همه گیریش مدرسه ای شد تا انسانها بفهمند که ازادیهای فردیشان چقدر درگروی ازادیهای اجتماعی است. بفهمند که لیبرالیزم تا چه اندازه در اتمیزه کردن انسان او را از درک اجتماعی بودن او عقب نگه داشته. نشان داد که سلامت فرد در گروی سلامت جامعه است.
کورونا نشان داد که تا زمانی که همه جامعه در مقابل این ویروس مصون نشود همه ادمها در معرض خطر هستند.
کورونا نشان داد که بهداشت جامعه باید برایش سرمایه گذاری بشود.درمان جامعه کافی نیست.نظام بهداشتی زیر ساخت بهداشتی است که درمان را موثر می کند.نباید گذاشت ادمها بیمار شوند .باید همه عوامل اجتماعی زمینه ساز را پیدا کرد.پیشگیری واقعا راه حل است یک نظریه نیست فقط!
کورونا نشان داد تا فقر هست بیماریهای واگیر هستند جامعه در معرض نابودیست.نشان داد که نابرابری اجتماعی و دیکتاتوری نمی تواند راه حل باشد.نشان داد که نظامهای دموکراتیک غربی هم ناتوانند.امریکا بعنوان سردمدار سرمایه داری دنیا بطور قانومندی ظعمه اساسی کرونا شد.کشوری که سرمایه داری دنیا را رهبری می کند پرچمدار بیماری و مرگ بخاطر کوروناست!
اما مردم دنیا از کورونا درسهای زیادی رفتند.
انها یاد گرفتند که باید خودشان دست بکار شوند و منتظر حکومتها نشوند.سرنوشتشان را دست این و اون ندهند.شراکت کنند مداخله کنند.میلیونها و میلیون انسان فعال و پیشرو خصوصا از نسل جوان وارد کارزای جهانی شدند. بیمارستانها خیابانها صحنه های باشکوه همفکریها و همکاریها شدند.از خودگذشتگی ها در سطح میلیونی.اینترنت و مدیای الترناتیو انسانیت را بیش از همیشه کنار هم قرار داد و جهانی کرد.
مردم و خصوصا جوانان در امریکا چهره زشت حاکمیت امریکا را شناختند و شناساندند.چهره زشتی که در ترامپ و فرهنگش نمونه وار شد و سمبل. جنبشهای اعتراضی ضد نژاد پرستی ضد فاشیزم ضد سرمایه داری در امریکا کنار هم قرار گرفتند و امریکا را متقاعد کردند که ترامپ را از کاخش بیرون کنند.
یکی از بزرگترین دستاتوردهای تاریخ معاصر امریکا در سال ۲۰۲۰ شکل گرفت! اخراج شارلاتانی نژاد پرست و فاشیست از کاخ سفید طوری که هنوز خودش و حامیانش گیج مانده اند و “گناه” را به گردن رقیب دموکرات می اندازند و نمی فهمند از کجا خورده اند!
در این سو کورونا وضعیت زار رژیم اسلامی را هم بیشتر روشن کرد.ایران در مقام نهمین کشور با رقم بالای مرگ و میر از کورونا حتی با امارهای دروغین دولتی! حکومتی که ادعای امپراتوری منطقه ای دارد هیچ زمان اینقدر تحقیر شده و منزوی در میان مردم نبوده. مسئولانش در دوران کورونا به دزدیهاشان ادامه دادند به کشتارهاشان و اعدامهاشان و حتی از کورونا ابزار شکنجه و اعدام ساختند و زندان سیاسی را در مغرض قرار دادند و اینها همه جلوی چشم مردم ایران و دنیا.
کورونا در ایران توسط بشقابهای سپاه پاسداران یافت نشد! “واکسنهای فخری زاده” زیر خورشید حقیقت اب می شوند و مردم ایران و دنیا می دانند که رهبران رژیم واکسنهای امریکائی می خرند و سهم مردم معلوم نیست چه باشد! کورونا اون ذره بینی است که نقاط تاریک و نهفته دالانهای تاریک رژیم اسلامی را اشکارتر از همیشه جلوی دنیا قرار داد!
کورونا در ایران و دنیا یکبار دیگر ثابت کرد که مذعب و مهملات مذهبی جاره زندگی انسان نیستند.علم و منطق و درک مدرن واقعا پاسخ است.کسی از اخوندها درمان کورونا نیافت! سختی های واقعی زندگی پاسخهای علمی می طلبد.اخوندها و رمالهای اسلامی و مسیحی و یهودی پاسخ معضل کورونا نیستند.انسانیت جهانی شده ثابت کرد که علم و همدلی و جمع گرائی راه حل است!
اواخر سال ۲۰۲۰ از دید من انسانها روی قله بالاتری ایستادند.ترامپ در استانه اخراج از کاخ سفید و بایدن و حزب دموکرات گیج و منگ و بی پاسخ در انتظار ضربات جنبشهای اعتراضی سال ۲۰۲۱! حکومتها منجمله حکومت اسلامی در کابوس جنبشهای اعتراضی سال ۲۰۲۱.مردم دنیا خود را برای توسعه و تعمیق اعتراضها اماده می کنند!
بله! از دید من کورونا و سال ۲۰۲۰ مدرسه ای بزرگ و جهانی بود که بشریت معاصر را در سطحی بی نظیر متحول کرد. هنوز این ویروس تا یکسال دیگر شاید پاندمی بماند.هنوز مبارزات مردم برای توسعه عادلانه واکسیناسیون اغاز نشده. اما انچه سال ۲۰۲۰ به مردم دنیا اموخت شاید هیچ سالی در تاریخ چند دهه گذشته نیاموخته بود!
سال ۲۰۲۱ افق روشنتربرای ازادیخواهی و برابری جهانی:
همانطور که گفتم کورونا طی سال ۲۰۲۱ بتدریج از سطح پاندمی به سطح منطقه ای و فصلی فروکش خواهد کرد .به یمن واکسیناسیون جهانی و تلاشهای ملیونها میلیون انسان در همه دنیا. اما کورونا اخرین نخواهد بود و دنیا درگیر مشکلات وسیعتری شاید خواهد ماند.از بیماریهای واگیر دیگر تا اثرات مخرب ناشی از گرمایش زمین تا بیکاریها و بحرانهای جهانی اقتصادی و توسعه فقر و جنگهای منطقه ای و نیابتی. بحرانهای اجتماعی که در سایه ننگین سرمایه داری لاعلاج بنظر می رسند در جالیکه بدون این نظم ضد بشری می شود انها را پیش بینی کرد و پیشگیری.
انچه سال ۲۰۲۰ را مشخص می کند همین خوداگاهی جهانی شده نسبت به جهانی بودن مسائل انسانی است.این نیاز به برداشتن مرزها و نظم طبقاتی و همدلی انسانی که مدتها و مدتها فقط پلاتفرم سیاسی بخش پیشروی جامعه بود حالا به نیاز هر روزه بشر تبدیل شده . سال ۲۰۲۰ مهمترین مدرسه برای جلو بردن مردم دنیا بود . این تجربه عملی که طی برخوردهای روزانه با از دست دادنها با مرگ عزیزان اغشته است.با بیکاریها و بیکارسازیها و سقط مادی میلیونها میلیون با خانه خرابی با پرتاب از خانه ها به خیابانها با دربدریها و تبعیدها و متاسفنه سال ۲۰۲۱ ادامه طبیعی انست.
نظم جهانی تغییر نکرده اربابان همانند و لذا نبرد برای تغییر انسانی دنیا در سال ۲۰۲۱ دوچندان خواهد شد. سال ۲۰۲۰ سکوی پرتاب حوامع انسانی بود سال ۲۰۲۱ این مبارزت سازمانیافته تر و اگاهانه تر ادامه خواهند یافت.
حکومتها را باید زیر فشار مبارزات ازادیخواهانه خورد کرد و پائین کشید.مردم دنیا حق حاکمیت بر خود را باید تحمیل کنند. داستان دردهای بشریت محدود به کورونا نبوده و نیست کورونا به همه این دردها شکل داد و سمبلی شد .تعیینی بی بدیل ساخت تا ناموازنه انسانی به چشم مردم دنیا عیانتر شود.
بله! سال ۲۰۲۰ سالی زشت نبود! کلاسی بود و قدمهای همه انسانها را برای جلو رفتن و انسانی کردن جهان وارونه مستحکمتر کرد.دردهای سال ۲۰۲۰ دردهای رشد انسانیت است.خوشایند نبودند اما اگاهی دادند.اینها را باید توشه کرد برای سال ۲۰۲۱ و شکستن سنگرهای نظم وارونه موجود.
منابع بیشتر:
بخش ششم مباحثی در مورد پاندمی کورونا- متدهای راست و چپ در برخورد به معضل کورونا
بخش پنجم مباحثی در مورد پاندمی کورونا -درسهائی که کورونا بما می دهد!
