توازن قوا و گامهای پیش رو
متن گفتگو با کاظم نیکخواه در برنامه سازمانده در کانال جدید
شهلا دانشفر: موضوع برنامه امروزمان «توازن قوا و گامهای پش رو» است. موضوع برنامه از نکته و سوالی گرفته شده که از دوست عزیزی به دست ما رسیده است. از او تشکر میکنم. اجازه بدهید که بحث و سوال این دوستمان را بخوانم و بعد سراغ توضیحات برویم. نوشته اند : اوضاع خیلی پیچیده است. از یک طرف مردم کوتاه نمی آیند برای مثال مقاومت در برابر حجاب اجباری ستایش کردنی است. بدنبال مقاومت دانشجویان هنر در برابر حجاب اجباری مردم از آنها حمایت میکنند. برای مثال زنان گروهی بدون حجاب به خیابان میروند و این کار به شکلی از اکت اعتراضی خیابانی در برابر حکومت تبدیل شده است. کسی از حکومت جرات ندارد به زنان بی حجاب حرفی بزند. هرکس دور و بر باشد روی سرشان میریزند. فقط حجاب نیست. شلوار کوتاه و لباس تابستانی و تابستان سخت و غیره. از طرف دیگر زادوروزهای جانباختگان انقلاب به کانونهای آتشین انقلاب مردم دادخواه تبدیل شده است. پرستاران اعتراضات بسیاری داشته اند. و همینطور دیگر بخشها. بازنشستگان که دیگر فقط یکشنبه ها و دوشنبه های اعتراض نیست. و مرتبا به خیابان می آیند و صدای اعتراض مردم علیه فقر و گرانی هستند. شعار میدهند و صدای اعتراضشان را بلند میکند. راهپیمایی میکنند و مردم خودشان را با این اعتراضات همراه میدانند. مثالها فراوان است روحیه مردم بالاست. علیرغم سرکوبها مردم آتشین در میدانند. اما سوال همه اینست که ادامه راه چه باید باشد؟
این اولین سوالی است که این دوست عزیز مطرح کرده اند و سوالات دیگری هم هست که به آن میرسیم. شما صحبتتان با این دوست عزیز چیست؟
کاظم نیکخواه: اولا درود میگویم به این دوست عزیزمان و دوستانی که این بحثها را دنبال میکنند و با حزب فعالیت میکنند. اینکه گامهای بعدی چه باید باشد بحث مفصلی می طلبد یعنی کارهای زیادی در ادامه این اوضاع باید انجام داد و گامهای زیادی باید در این توازن قوایی که جنبه های مهمی را این دوستمان تاکید کردند باید برداشت. ولی شاید بشود گفت اساسی ترین و فوری ترین کاری که باید کرد و ما باید بکنیم اینست که تبیین و توضیح درست و واقعی اوضاع را جلوی چشم جامعه بگذاریم. به جامعه، به مردم، به کارگران، به بازنشستگان به دانشجویان و به زنان و مردم بگوییم که الان تا کجا آمده ایم و چه دستاوردهایی داشته ایم و توازن قوا چیست. همین روزها تفسیری را از بی بی سی میخواندم که یکی از رسانه هایی است که تبیین های راست را به جامعه میدهد. عنوان مقاله اش اگر اشتباه نکنم چیزی شبیه این بود «وعده پیروزی آسان و دست نیافتنی». و خلاصه بحثش این بود که وعده هایی به مردم داده شد که پیروزی آسان بدست می آید و خیلی ها برای این پیروزی جنگیدند و کشته شدند و پیروزی بدست نیامد و همین باعث استیصال و نا امیدی و اینها در میان مردم شده است. این یک نوع تبیین اوضاع است. ولی تبیینی که به مذاق جمهوری اسلامی خوش می آید. تفسیری که در واقع به جریانات مخالف انقلاب خوش می آید یا بالاخره از زاویه اینها دارد بیان میشود. اینها انتظار داشتند که انقلاب زود تمام شود و پیروزی آسان بدست می آید و تازه از پیروزی هم منظورشان این بوده که حکومت را نگه دارند سپاه پاسداران را نگه دارند بسیج را نگه دارند و با یک تحول سطحی انقلاب تمام شود. اینها در انقلاب کاره ای نبودند. یک انقلابی شروع شده که زنان و کارگران معلمان و دانشجویان آنرا شروع کردند. شعارهایش رادیکال است. چپ است. و عمیق است و میخواهد جامعه را انسانی کند و اینها ربطی به بی بی سی و جریانات سلطنت طلب و امثالهم که میخواهند ارتش و سپاه و بسیج و بوروکراسی و همه چیز را حفظ کنند ندارد. در نتیجه موقعی که انقلاب یک کم افت میکند زبانشان دراز میشود و شرو ع میکنند فضای یاس و نا امیدی و اینکه کاری نشد بکنیم و اینهم تلفات دادیم و قرار بود پیروزی آسان بدست بیاید و نشد اینها را تبلیغ و پمپاژ میکنند.
جوابشان اینست که اولا مردم با وعده من و شما به خیابان نیامدند. مردم برای زندگیشان برای آزادی برای رفاه برای خلاص شدن از دیکتاتوری و زندان و اعدام یه خیابان آمدند. بطور عینی ما مردم مجبوریم علیه جمهوری اسلامی مبارزه کنیم. اینطور نیست که گویا یک کسانی وعده هایی به مردم دادند و بعد فریب خوردند. نه مردم بیرون آمدند دارند میجنگند و همچنان بیرونند و دارند سنگر به سنگر جلو میروند.
من فکر میکنم که ما از سال ۸۸ تا حالا مدام جلو آمده ایم. خیزشی که سال ۸۸ صورت گرفت یک بخش آن حکومتی ها و جناح موسوی و اینها بودند. ولی در اساس مردمی بودند که میخواستند از شر جمهوری اسلامی خلاص شوند و یک سنگرهایی را فتح کردند اصلاح طلبان را کنار زدند فضا را عوض کردند و بعد آمدیم به سال نود و شش،نود و هفت، نود و هشتِ، هزار و چهارصد، و چهارصد و یک و دو. اینکه حکومت هنوز سرنگون نشده به این معنا نیست که اتفاقی نیفتاده. ما بسیار جلو آمده ایم. به جایی رسیده ایم که از درون خود حکومت این صدا بلند شد که جمهوری اسلامی از نظر محتوایی سرنگون شده است. حجاب کنار رفته، درون حکومت به هم ریخته ، سرانش می نشینند مقابل خامنه ای با هم دعوا میکنند و میگویند اوضاع از دستمان خارج شد و هزار مشکل و معضل پیدا کرده اند و رسیده ایم به اینجا که الان هستیم. این تبیین را باید به جامعه داد که جامعه جلو آمده. هزینه های زیادی داده ایم اما این هزینه ها هدر نرفته است. نسبت به سال ۸۸ انقلاب ما بسیار بسیار عمیق تر رادیکال تر و انسانی تر و شفاف ترشده. پالایش پیدا کرده و دستاوردهای زیادی داشته ایم. و در عین حال انقلاب ادامه دارد. تحولات ادامه دارد. اینجور نیست که تا یک ذره افت کرد فکر کنیم مردم رفتند خانه هایشان و تمام شد و انچه که میخواستیم نشد. اینطور نیست. این کاری است که جمهوری اسلامی میکند و بی بی سی و رسانه های مشابهش هم در باد آن همین بحثها را به خورد جامعه میدهند. بهرحال برای اینکه صحبتم زیاد طولانی نشود اینجا تمام میکنیم و تاکیدم اینست که ما تبیین درست و دقیق و عمیق خودمان را باید به جامعه بدهیم و اجازه ندهیم که مردم را مایوس کنند و فضای دیگری را به اوضاع تحمیل کنند.
شهلا دانشفر: شما به نکته مهمی اشاره کردید. تبیین درست نتیجه اش اینست که مردم قدرت خودشان را ببینند. مردم ضعف و استیصال حکومت را بینند. سند پشت سند ، سندهای محرمانه حکومت رو میشود که می بینید که آنجا که فرماندهانش در برابر خامنه ای می نشینند ، انجا که در مورد اعتصابات نفت صحبت میکنند و از اینکه هزاران کارگر دست به اعتصاب زده اند و سیاستهایی که شکست خورده است را در رسانه هایشان اعلام میکنند. انجا که سند محرمانه اشان از کنار گذاشتن معلمان معترض از طرح رتبه بندی افشا میشود و فضایی که شکل میگیرد. وقتی نگاه میکنی می بینی که در این حکومت الان سنگ روی سنگ بنا نیست. تبیین درست یعنی همین. یعنی اینکه مردم ببینند کجا ایستاده اند و چه دستاوردهایی داشته اند و حکومت در چه موقعیتی است و قدرت خود را بیینند و گام بعدی را بردارند. همانطور که دوستمان میگوید مردم بشدت با روحیه اند بشدت عزمشان را جزم کرده اند که این اوضاع را پایان بدهند. میگوید گام بعدی چیست . چکار کنیم که جلوتر برویم؟ سوال این دوستمان اینست و این آن چیزی است که در هر اعتراضی به طور میدانی و عملی ما می بینیم که مردم دارند ادامه انقلاب را فریاد میزنند. خب بی بی سی تکلیفش روشن است. اینها جریانات و رسانه هایی هستند که بزور از اعتصاب کارگر حرف میزدند. وقتی انقلاب شد با تردید و بزور از انقلاب سخن گفتند. وقتی دیگر ابعاد انقلاب گسترده شد و فوران پیدا کرد تازه کلمه انقلاب را مطرح کردند و بعد داستان و طرحهای یکی بعد از دیگری برای رهبر تراشی و وکالت و انواع اینها . که همه شکست خورد و رفت عقب. و این یعنی پیشروی انقلاب. همه اینها را مردم در مبارزاتشان جارو کردند. الان همانطور که گفتید که شکل اعتراض عوض شده و خیابان بدرجه ای ساکت شده اما در اشکال دیگری مبارازت را می بینیم. دانشگاهها را می بنییم چطور مردم و دانشجویان علیه حجاب اجباری مبارزه میکنند. زادوروزها را می بینیم. و همان مثالهایی که دوست ما زدند. خب . این یک گام مهم است که این ناباوری و تردید پراکنی ها را خنثی کنیم. این تفرقه ها را کنار بزنیم. صفمان را متحد کنیم و قدرتمان را بینیم و با امید به آینده نگاه کنیم. و به جلو گام برداریم. این بسیار بسیار مهم است..
کاظم نیکخواه: اجازه بدهید نکته ای را همینجا در ادامه صحبت شما بگویم. نکته ای که گفتید باید مردم با امید جلو بروند مهم است. بعلاوه مردم باید آینده را از موضع چپ و رادیکال و واقعی اش ببینند . یعنی موقعی که نگاه میکنیم می بینیم که یک تحولات جدی ای صورت گرفته است. ذهنیت جامعه عوض شده و جلو آمده است. در روند اوضاع همانطور که شما اشاره کردید، مردم ورژنها و یا تفاسیر و تبیین های راست را که میخواست انقلاب را محدود و سرو دم بریده بکند را کنار زدند. و به جایی رسیده ایم که مردم میخواهند یک جامعه انسانی مرفه و برابر و امن را عملی کنند. شعار اعتراضات کارگران و بازنشستگان مدتهاست اینست «منزلت معیشت حق مسلم ماست» . جنبش علیه اعدام، جنبش برای آزادی زندانیان سیاسی، و جنبش دادخواهی و اینها شده جنبش کل جامعه و سیمای جامعه را شکل داده است. و این ها دستاوردهای بسیار مهم و دستاورد عظیمی است. تلقیات جامعه کلا عوض شده و رشد کرده و تحولات عظیمی پیدا کرده است.
شهلا دانشفر: دقیقا. این انقلابی است ضد مذهب ضد ارتجاع ضد خفقان ضد استبداد، انسانی، با شعار زن زندگی آزادی، با خواستهای برابری طلبانه، با منشور بیست تشکل. همه اینها نشان میدهد که انقلاب چگونه جلو میرود و به کدام جهت پیش میرود و هر روز دارد سازمان یافته تر و متشکل تر . در تمام زمینه های مبارزه پیش میرود. شما سازمان یابی را می بینید که چگونه میدرخشد. بهرحال سوال بعدی دوستمان اینست که با توجه به این توازن قوای معین چه کاری میشود کرد که قدمی انقلاب را جلو برد؟ شما نکته اول را توضیح دادید و گفتید که باید تبیین درست را به جامعه داد. حال با توجه به این شرایط با توجه به این توازن قوا و شرایط شما چه قدمهای دیگری را مهم می دانید برای پیشروی انقلاب؟
کاظم نیکخواه: از زوایای مختلفی میشود به این سوال فکر کرد و جواب داد. به اوضاع که نگاه میکنیم به جنبشها و خیزشهایی که جریان داشت و میرسیم به الان می بینیم که الان بطور مشخص دانشگاهها کانون جنگ و جدال بر سر حجاب است. جمهوری اسلامی میخواهد حجاب اسلامی و اجباری را به دانشگاهها و در واقع به کل جامعه تحمیل کند. چونکه جنگ در دانشگاهها جنگ علیه جامعه است. در نتیجه پیروزی در این جدال برای پیشروی بسیار مهم و حیاتی است. این یک نقطه مهم است. دامن زدن به فضای همبستگی و اتحاد و پشتیبانی از جدالهایی که از جانب بخشهای مختلف مردم از جمله دانشجویان دارد صورت میگیرد بسیار حیاتی و مهم است. یعنی الان در دانشگاه جنگ و جدال بر سر حجاب است. ما باید در رسانه ها در فضای عمومی و در سطح جامعه این را دامن بزنیم و تبلیغ کنیم و دنبال کنیم که مردم به اشکال مختلف به پشتیبانی از دانشجویان دانشگاه هنر و دانشگاههای دیگر بلند شوند. متوجه شوند که این جنگی که حکومت اسلامی در دانشگاهها به جریان انداخته در واقع جنگی علیه کل جامعه است. و این را با همان نمونه هایی که این دوستمان گفتند که زنان دسته جمعی بدون حجاب بیرون می آیند میشود دید. ولی اینکه کارگران، معلمان، بازنشسته ها بیانیه بدهند و از دانشجویان اعلام پشتیبانی کنند مهم است. نمونه هایی را فی الحال داشته ایم. مثلا کانون نویسندگان و بخشی از بازنشستگان بیانیه دادند و از دانشجویان حمایت کردند. این یک گام مهمی بود. اگر بخواهم بطور کلی بگویم نظرم اینست که ما باید همبستگی و اتحاد سراسری مان را حفاظت کنیم حراست کنیم تبلیغ کنیم و اتحادمان را مستحکم تر کنیم. بخشهای مختلف مردم را به هم پیوند بدهیم . کارگر بازنشسته دانشجویان و دانش اموزان و زنان هر چه محکمتر باید در کنار هم قرار بگیرند. در واقع در این انقلاب کنار هم قرار گرفته اند. در این انقلاب این همبستگی را بسیار سراسری در کشور شاهد بودیم. ولی در هر گام در هر خیزش و در هر نبردی باید تلاش کنیم که این همبستگی و اتحاد را تقویت کنیم و مستحکمتر کنیم. در جنگی که الان بر سر حجاب جریان دارد باید این همبستگی ها را جامعه ببیند. در جنگی که در اعتصابات نفت جریان دارد باید شاهد این همبستگی ها و حمایتها باشیم. یا علیه اعدام خانواده های دادخواه بیرون می آیند باید شاهد حمایت و همبستگی گسترده از آنها باشیم. همین روزها در رابطه با حکم اعدام هیمن مصطفایی در سنندج شاهد بودیم که خانواده ها وسیعا بیرون آمدند و جلوی زندان تجمع کردند. این نوع حرکات و اعتراضات را باید کاری کنیم که سراسری جواب بگیرد و مورد پشتیبانی قرار گیرد. و این همبستگی سراسری یک گام کلیدی است. که همانطور که گفتم در جامعه عمیقا وجود دارد ریشه دارد. اما باید در هر نبردی آن را جلو آورد و تقویت کرد.
شهلا دانشفر: بله همانطور که اشاره شد منشور بیست تشکل در واقع پرچم همین نوع اتحاد بود که شما دارید اشاره میکنید. و این در عرصه های مختلف معنای مشخص خودش را دارد. از جمله می بینید که منشور خواستهای پیشرو زنان منتشر میشود . در بخشهای مختلف ما شاهد این هستیم.
بر میگردیم به همان نکته اولی که شما تاکید کردید. تبیین ما از انقلاب و دستاوردهایمان. و این دستاوردها را با اتحاد مبارزاتی مان ارج بگذاریم و حفظ کنیم. از جمله کنار زدن حجاب یک سنگر فتح شده مردم در این انقلاب است و در نتیجه اعتراض و مقابله با حجاب اعتراض همه مردم است. کارگر معلم بازنشسته دانشجو و اتحاد مبارزاتی بر سر این. یا زندان و اعدام ابزار دست حکومت است برای عقب زدن انقلاب . و به همین دلیل اتحاد مبارزه برای آزادی زندانیان سیاسی و علیه اعدامها عرصه نبرد همه جامعه است و مردم به گوش باشند و هرجا که لازم است فورا خودشان را برسانند. با بیانیه های جمعی با اکتهای جمعی با فراخوانها به هر شکلی . همینطور فقر و گرانی و تعرضاتی که به معیشت مردم میشود برنامه موسوم به توسعه هفتم مصوبه مزدی شورای عالی کار همه اینها موضوعات اعتراض کل جامعه است.
خب برویم سراغ بخش دیگری از سوال این دوست عزیزمان. در واقع به یک نوعی صحبت شد اما بهتر است یک کم فوکوس تر در مورد آن صحبت کنیم. می پرسند صحنه های اصلی یا فوکوسهای اصلی نبرد چیست. کدامها هستند؟ شما چه توضیحی در این رابطه دارید؟
کاظم نیکخواه: نمیدانم صفت «اصلی» در مورد آن چیزی که من میخواهم بگویم درست باشد یا نه. اما یک مساله مهم اینست که این روزها جمهوری اسلامی دارد بحث ایجاد «محلات اسلامی» و «مسجد محور» و اینها را مطرح میکند. اینهم در واقع به بحث قبلی ما مربوط است که سازمان بدهیم برای تعرضی که جمهوری اسلامی میخواهد به محلات بکند. یعنی سازماندهی در محلات را دنبال کنیم و تقویت کنیم. یکی از نقطه قوتهای انقلاب زن زندگی آزادی این بود که محلات در کنترل مردم و جوانان بود. الان جمهوری اسلامی میخواهد این را پس بگیرد. یک مشت آخوند و طلبه و مزدور و حزب اللهی را دارند گسیل میکنند به محلات مختلف که از نظر خودشان محلات را به تسخیر در بیاورند. اینها از همین الان روحیه باخته و دچار تشتت هستند و وضعیت درب و داغانی دارند. این نیروهای جمهوری اسلامی را باید بعنوان نشانه، به عنوان هدف بعدی تعرض به حکومت مد نظر داشته باشیم. یعنی اینها را باید شناسایی کرد همه بدانند که کجاها هستند کی ها هستند و هرکدام چه مسسئولیتی دارند و در خیزشهای بعدی سراغ اینها برویم و جمعشان کنیم و بساطشان را به هم بریزیم و غیره. کلا گسترش سازماندهی در محلات یک جنبه مهم کار است که باید به آن توجه کرد. بعلاوه تدارک اعتصابات کارگران و معلمان و کارکنان و کسبه در دور بعدی خیزشها هم بسیار مهم است و باید تبلیغ و فوکوس کرد که در اولین خیزشها شاهد این باشیم که در کنار خیزشهای شهری شاهد اعتصابات کارگران و معلمان و کارکنان و پرستاران و تجمعات آنها باشیم. این را هم بدرجه ای در خیزشهای قبلی شاهد بودیم ولی در دور بعدی میشود تصور کرد که این بخشها با شعارهای سیاسی جلو بیایند. فکر میکنم توازن قوای فعلی این امکان را میدهد ولی بهرحال اعتصابات وقتی که همزمان با خیزشها صورت بگیرد معنا و وزن و جایگاه سیاسی دارد. و اینهم یکی از سنگرهایی است که باید بگیریم و روی آن باید متمرکز شویم . من الان فی البداهه این ها را گفتم حتما نکات دیگری هم هست که شما میتوانید بگویید.
شهلا دانشفر: شما به نکات مهمی اشاره کردید. در همان نشستی که فرماندهان سپاه با خامه ای داشتند از وجود ۱۵ هزار نهاد مردمی در محلات صحبت کردند. این نهادها وجود دارند باید آنها را گسترش داد و تقویت کرد. باید آنجاهایی که وجود ندارند آنها را شکل داد. و تمام محلات را به تصرف خودمان در بیاوریم و نا امن کنیم برای این نیروهای مزدور حکومت. خب یک دقیقه آخر برنامه است در خاتمه در رابطه عزیزانی که با ما در ارتباط هستند فعالیت خودشان را با ما تعریف میکنند یا علاقمندند به کانال جدید. شما در این یک دقیقه آخر صحبت تان با این دوستان عزیز چیست؟
کاظم نیکخواه:نکات زیادی را میشود گفت یکی از کارهایی که این دوسمان باید بکنند این است که با ما ارتباطشان را ادامه بدهند و به این رابطه اهمیت بدهند و جمعهایشان را گسترش بدهند و آمادگی داشته باشیم برای تحول عمیقی که در راه است. این انقلاب فقط به مفهوم سرنگونی جمهوری اسلامی به عنوان یک حکومت نیست. بلکه به معنای جارو کردن کل سیستم، نظام، مناسبات مذهب و قوانینی است که این حکومت نمایندگی کرده و روی آن سوار بوده است. و پایه ریزی یک جامعه برابر و آزاد را دنبال میکند. این فضا را ما باید دنبال کنیم. من و شما. ما باید تقویت کنیم . ما باید توضیح دهیم. مردم دارند یک کارهای مهمی میکنند اما ممکن است وسط جنگل درختها را نبینند. ما باید نشان بدهیم و توضیح دهیم که این انقلاب چیست. بر سر چیست. و این تبیین را به جامعه و به اطراف خودمان بدهیم و بویژه به رهبران جنبشهای اجتماعی . جنبش کارگری، معلمان، زنان دانشجویان بدانند که کجا داریم میرویم. یک انقلاب ساده نیست. انقلاب عمیقی است انقلاب بسیار شکوهمندی است. یک انقلاب بسیار شاد و مدرن است. که میتواند سیمای جامعه را از اساس کلا عوض کند و انسانی کند. و من فکر میکنم عوض خواهد کرد. من بسیار خوش بینیم به آینده این جامعه و این انقلاب . و فکر میکنم بر خلاف تبلیغاتی که میشود که گویا معلوم نیست چه خواهد شد و اینها. این جامعه از شمال تا جنوب و شرق و غرب همبسته و متحد است. این خوش بینی واقعی است. این خوش بینی زمینه واقعی دارد. علمی است دارد خود را با فاکتهای بسیار در جامعه نشان میدهد. همین را باید به جامعه داد که امیدوار و با عزم و اراده محکمتری جلو برویم.
شهلا دانشفر: متشکرم که در این برنامه شرکت کردید.
