از: فدراسیون سراسری پناهندگان ایرانی
به: دفتر مرکزی کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل در ژنو، کمیساریای عالی پناهندگان در ترکیه، دادگاه عالی حقوق بشر اروپا، شورای حقوق بشر سازمان ملل و سازمان عفوبین الملل
موضوع: رسیدگی به امور پناهجویان و پناهندگان ایرانی در ترکیه
قبل از هر چیز از مراجعی که این نامه را دریافت می کنند خواهشمندیم به نکاتی که در مورد پناهجویان و پناهندگان ایرانی در ترکیه اشاره شده است رسیدگی نمایند و از طریق آدرس هایی که درنامه ذکر می شود پناهجویان ایرانی در ترکیه را در جریان اقدامات خود قرار دهند.
۱- قطعا در جریان هستید که سال ۲۰۱۸ کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل در ترکیه دفتر این سازمان را تعطیل کرد و کلیه امور رسیدگی به پرونده پناهجویان را به دولت ترکیه واگذار نمود. تعطیلی این سازمان در ترکیه زندگی بسیاری از پناهجویان و پناهندگان را به ورطه نابودی کشانده است. تقریبا تاکنون هیچ سازمان و مرجع و دادگاه بین المللی، به ده ها و صدها مورد شکایت پناهجویان ایرانی که هم در ظرفیت جمعی و هم درظرفیت فردی در حمایت از پرونده پناهندگی و شرایط سخت زندگی خود در ترکیه، به کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل و دیگر نهادهای بین المللی و مدافع حقوق بشر و حقوق پناهجویان نوشته اند، رسیدگی نکرده است.
۲- دولت ترکیه به هیچ یک از استانداردهای بین المللی در نحوه رسیدگی به پرونده پناهجویان نه تنها تاکنون پایبند نبوده بلکه پناهجویان و پناهندگان در ترکیه درتمام لحظه به لحظه زندگی خود شاهد پایمال شدن حق و حقوق پناهندگی و همچنین توهین و تحقیر و هتک حرمت از سوی پلیس و مقامات اداری در ترکیه قرار می گیرند. برای مثال در بسیاری از موارد در جریان تحقیقات جهت تشخیص وضعیت پناهندگی، پناهجویان را تحقیرمی کنند، بویژه همجنسگرایان و ترنس سکشوال ها، پناهجویانی که آیین اسلام را ترک کرده و به مسیحیت گرویده اند، کسانی که در ایران بهایی بوده و یا بهایی شده و دراویش و دیگر ادیانی که از ایران آمده و در ترکیه درخواست پناهندگی کرده اند، بسیار خصمانه، تحقیرآمیز و نابرابر با آنها برخورد می شود. یکی از دلایل پناهندگی پناهجویان ایرانی تحقیرو تبعیض و برخوردهای نابرابر تحت حاکمیت جمهوری اسلامی در ایران است اما متاسفانه در ترکیه، یعنی کشوری که در آن درخواست پناهندگی می کنند با همان رفتار و برخوردی مواجه میشوند که در ایران به آنها می شد.
۳- زمانی که سازمان ملل رسیدگی به امور پناهندگان را به دولت ترکیه واگذار کرد شمار زیادی از پناهجویان ایرانی از طرف سازمان ملل بعنوان پناهنده به رسمیت شناخته شده بودند و منتظر مصاحبه کشوری و انتقال به کشور ثالث بودند، مراجع پناهنده پذیر ترکیه بجای اینکه کمک کنند تا پروسه انتقال آنها به کشور ثالث هرچه سریع ترصورت بگیرد، دوباره شماری از آنها را به مصاحبه دعوت کرده و قبولی کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل را نیز از آنها پس گرفته و بقیه را به حال خود رها کرده است. هیچ کس نیست به این موضوع رسیدگی کند و از دولت ترکیه بپرسد چرا و به چه حقی از پناهجویانی که مورد حمایت بین المللی قرار گرفته و بعنوان پناهنده برسمیت شناخته شده اند این حق را سلب می کنید؟ توجه و دخالت کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل به این مورد برای این دسته از پناهندگان بسیار حائز اهمیت است.
۴- تشخیص وضعیت پناهندگی پناهجویان در ادارات مربوط به امور پناهندگی در حد صفر قراردارد و اساسا کسانی که بعنوان مسئول تحقیقات و تشخیص وضعیت پناهندگی به آنها مسئولیت داده اند در این زمینه تحصیلات و تجربه کافی ندارند و از این نظر پناهجویان در مصاحبه با آنها از امنیت حقوقی برخوردار نیستند. در بسیاری از موارد زنان پناهجو در مصاحبه با پلیس مورد تجاوز کلامی و بدرفتاری قرار می گیرند و دسترسی پناهجویان به مراجع قضائی بیطرفانه جهت شکایت در ترکیه بسیار سخت و برای متقاضیان پناهندگی تقریبا غیر ممکن است.
۵- بدرفتاری با پناهجویان ایرانی در ترکیه به حکایت های ترسناک از ضرب و شتم و بازداشت و دیپورت به ایران تبدیل شده است. برای مثال سعید تمجیدی و محمد رجبی دو تن از جوانان و معترضانی بودند که پس از اعتراضات آبان ماه ۱۳۹۸، ایران را به قصد درخواست پناهندگی در ترکیه ترک کرده بودند، متاسفانه پلیس ترکیه آنها را تحویل ایران داد و اکنون هردوی آنها به همراه شش نفر دیگر در زندان بسر می برند و برای آنها حکم مجازات اعدام صادرکرده اند. جهت اطلاع سازمانها و نهادهای دریافت کننده این نامه، پناهجویان ایرانی مدام در ترس و وحشت از بازداشت و دیپورت به ایران زندگی می کنند. آیا سازمان ملل نباید براساس معیارها و مقررات بین المللی از پناهجویانی که مورد ظلم و بی عدالتی قرار می گیرند حمایت کند؟
۶- با این حال به پناهجویان در ترکیه اجازه کار نمی دهند و آنها برای تامین زندگی خود روانه بازار کار سیاه می شوند و در محل کار مدام مورد تحقیر و بدرفتاری قرار می گیرند و در بسیاری از موارد پولشان را می خورند، بدون اینکه امکان شکایت داشته باشند. مشکل دیگری که پناهجویان در ترکیه پیدا کرده اند این است که اکنون نزدیک به دو سال است بیمه درمانی پناهجویان بزرگسال را قطع کرده اند و این به یک معضل بزرگ برای آنها تبدیل شده است.
۷- بسیاری از پناهجویان ایرانی سالهاست در انتظار تحقیقات در مورد تشخیص وضعیت پناهندگی خود هستند. در این مورد هم هیچ معیاری برکار اداره امور مهاجرت ترکیه برای رسیدگی به پرونده پناهجویان وجود ندارد. بسیاری از آنها دو تا پنج سال است منتظر مصاحبه جهت تشخیص وضعیت پناهندگی خود هستند و این انتظار را گویی پایانی نیست.
۸- مصاحبه های انجام شده نیز از نظر کارشناسی و جنبه های حقوقی که در اداره امور مهاجرت ترکیه صورت می گیرد در حد صفر قرار دارد. افسران پلیس که در امور رسیدگی به پرونده پناهجویان مسئولیت دارند، با ابتدایی ترین قوانین و مقررات بین المللی مربوط به امور پناهندگی آشنایی ندارند. بدتر و وحشتناک تر از همه این است که پناهجویان به محض اعتراض، مورد ضرب و شتم و بدرفتاری قرار می گیرند. نکته دیگر این که پناهجویان در ترکیه حق تشکل ندارند و به آنها اجازه نمی دهند انجمن ها و نهادهای حمایت از حقوق صنفی و قانونی خود را تشکیل دهند.
کلام آخر اوضاع پناهندگان در ترکیه درحال انفجار است. به فریاد پناهجویان ایرانی در ترکیه برسید.
عبدالله اسدی
دبیر فدراسیون سراسری پناهندگان ایرانی
۲۵ نوامبر ۲۰۲۰
