درعراق رادیکالیسم سوسیالیستی هرگز !

فرهاد جوانمردی
November 08, 2019

درعراق رادیکالیسم  سوسیالیستی هرگز !

هفته های اخیر برای چندمین بار است خیابانهای بغداد و شهرهای جنوبی عراق میدان زدوخورد مردم معترض شیعه با نیروهای نظامی بوده که گویاتعداد کشته و زخمیها به هزاران نفر رسیده است. پس از جنگهای مسلحانه با نیروهای آمریکایی بنام سپاه مهدی این چندمین بار است شیعه های معترض به خیابان میریزند. بااینکه از سال ٢٠٠٤ تاکنون عملا  شیعیان عراق حاکمیت را دردست داشته اند، ولی بزرگترین گروه مخالف اوضاع نیز خود شیعیان بوده اند. از سوی دیگر، دولت عربی شیعه عراق هیچگاه بادید شهروند یکسان به سنی ها و کردها ننگریسته اند و این موضوع در پیشبرد کاردولتهایی تاکنونی عراق بصورت منفی ماثر بوده است. دلیل اعتراضات اخیرشیعیان درشهرهای جنوبی عراق مثل هربار، مقابله با فساد، ناکارآمدی دولت،بیکاری، فقروبلاتکلیفی سیااسی ونفوذ ایران برنهاددهای تصمیمگیری عراق است که میلیونها انسان را تهدید میکند. اما گویا از بگومگوهای پشت پرده چنین برمیایدکه دسیسه های ایرانی- عراقی مشغول مشاوره درباره تغییر قانون و سیستم پارلمانی کنونی نیزباشند. بدین منظور همچون ١٤ اکتبر رئیس جمهور عراق راکه حاوی پیامی از بغداد بود به اربیل فرستادند.

اولین نشانه ها ازبکارگیری تاکتیک سیاسی وآرایش نظامی جدید ایران درقبال عراق به  ترور سید محمد باقرحکیم در ٢٩ آوگوست سال ٢٠٠٣برمیگردد . آن دوران نفوظ ایرانیها و امریکائیها درعراق برعکس این روزها بود. آن دوران آمریکائیها نقش فرشته نجات برای عراقیان را بازی میکردند، اما ایران با سیاست ترور وبمبگذاری سعی درتاثیرگذاری بر ذهنیت شیعه ها و سنی ها بود که  با ناامن کردن عراق بهمراه زرقاوی، مردم را به اهرم فشارعلیهه آمریکائیها  تشویق کرده واذهان عمومی را به خروج آمریکائیها آماده میکرند. باتوجه به اینکه محمد باقر حکیم که خود سالها در ایران زیسته بودو جریان خود را بنام مجلس اعلای اسلامی عراق را در ایران تشکیل داده بود، در ضمن میدانست که حکومت ایران درباره عراق وهلال شیعه چگونه فکر میکند. دولت ایران نیز باقرحکیم را مانعی اساسی برای رشد نفوذ خود در عراق میپنداشت که اورا باطرح بمبگذاری قاسم سلیمانی چند دقیقیه پس ازشروع سخنرانی اودر نجف منفجر کردند که کاملا متلاشی شد.. پس از آن مراجع شیعه، علی الرغم طرفداران زیاد، اما دیگر نتوانستند بصورت متحد وارد صحنه سیاسی عراق شده و به فرقه های مختلف تبدیل شدند.. درکنار شیعیان عراق، اوضاع کردها نیز ازدست رژیم ایران از یکسو و حکومت ترکیه از سوی دیگرچندان ستابیل نبوده است.  تاریخ نفوذ رژیم ایران دراحزاب کردی عراق به دوران جنگ ایران و عراق برمیگردد. فراموش نکنیم که سیاست انفال کردستان عراق  توسط رژیم بعث وپس از آن بمب باران شیمیایی حلبچه ناشی از دخالتهای نظامی ایران دربخشهای از کردستان عراق بود که در تصرف پیشمرگان و احزاب کرد عراقی بود وطرح های مشترک نظامی با ایران درکردستان اجرا میکردند. آن دوران کردستان عراق با نفوذ روزافزون رژیم ایران روبرو بود وایران برتصمیمگیریهای نظامی بخشی از احزاب کرد عراق نظارت داشت . اما تاثیرگذاری رژیم ایران بر احزاب شیعی عراق با اینکه بخش عمده آنان در ایران بوجود آمده بودند جنبه خانوادگی مذهبی داشت. امروز اما با مشکلتراشی ایران برای عراق خسته، نقش ایران در عراق از دید نسل جوانتر عراقی قابل پذیرش نیست.

در کناربحرانهای سیاسی که منشاء آن جنگ طولانی مدت ومافیای داخلی وخارجی وگروهکها وسردمداران شیعه است، رژیم ایران با دستبردن به جابجایی مهره ها اوضاع سیاسی را نه صرفه ن برای شیعیان بلکه برای کردها و سنی های عرب نیزآشفته تراز قبل کرده است. پس از حملات داعش به عراق وبهمریختن اوضاع اجتماعی اعراب سنی، سنی های عراق بدلیل شوک وارده به آنان این روزها یک تهدید سیاسی به حساب نمیایند وخیال شیعیان از این بابت راحت است. البته اعتراضات میلیونی اعراب سنی درعراق و بغداد علیهه تبعیض قبل از حملات داعش، علیهه حاکمیت شیعه بنحوی دست قبایل عرب(شیعه و سنی) درتمکین به هجوم داعش رافراهم ساخت. دولت اسلامی داعش موجب تخریب ساختار سیاسی، اجتماعی وفرهنگی مناطق سنی نشین عتراق تا مرز نابودی شد. اگر حمله داعش چراغ سبزی به برادران سنی عراقی  بودکه گویا برادران بعثی برمیگردند، دها هزار نیروی نظامی حتی یک فشنگ علیهه هجوم داعش به موسل شلیک نکردند. داعش اماچراغ سبز دیگری نیز از سوی شیعیان عراق دریافت نمودند که کار سنی های پردردسرطرفدار بحث را برایشان یکسره بکنند. دراین اوضاع اگر ایران پس از خروج آمریکائیها به روابط اقتصادی و مشاورات سیاسی در بغداد بسنده میکرد، اکنون باهدایت نیروی ارتش مستقل خود(حشدالشعبی وشاخه های آن)با میل خود به بازی "سلیمانی"درعراق ادامه میدهد. شرایط پس شکستهای داعش ، شیعیان عراق را واداشت که با تشکیل اطاق فکری با سپاه قدس ایران به تصویب قوانین جدید در مجلس عراق در مورد بودجه جدید، برنامه ریزی مرگ  زودرس جلال طالبانی توسط ایران، ایزوله کردن کردها وقانونیکردن حشدلشعبی وهجوم به مناطق کردنشین عراق برآیند.

اما مشکل امروز معترضان عراقی دیگر داعش نیست بلکه حکومت ایران است. رژیم ایران با تشکیل گروهکها و سازمانهای مافیایی نظامی تهدید آمیزدرعراق با معترضین شیعه به سبک سرکوب متضاهرین ایرانی توسط لباس شخصی و ساخت ارازل و اوباش حزب اللهی برخورد و مقابله نظامی سپاه قدسی دست میزند و در هفته های اخیربا ارسال شبهه نظامیان ایرانی و لباس مشکیها و نقابداران به عراق ولغو ویزای توریستی مرزی به عراق سعی در کشتن و هدف قرار دادن جوانان معترض داشتند. در هفته های اخیرالبته مردم معترض خیلی زود طرحها وفرستادگان رژیم ایران را آشکار ودر رسانه های جمعی لو دادند. جالب اینجاست که معمولا گلوله های گاز اشک آوررا باید رو به هوا شلیک کرد تا اولا فرصت بازشدن کپسول جهت نشت گاز ایجاد بشود ومتظاهرین آنرا ببیند و عکسالعمل نشان بدهد. اینجا خود گلوله نیست که باید معترضین را به عقب وادارد بلکه گاز داخل آن است.  اما نیروهایی که درعراق جهت کشتن معترضان در سنگر هستند همان گلوله ها را با استفاده از دوربین روی سلاح وبا استفاده از باروتهای قویتر در مخزن انفجاربطور هدفمند به" سر" معترضین شلیک میکنند.  بنا به سیستم مافیایی که رژیم ایران پس ازاشغال عراق توسط  آمریکا وهمکاری ایران/القاعده دربکارگیری بمبهای کنار جاده ای علیهه نظامیان آمریکایی ساخته است، پیداست که ایران نفوذ خودرا درمیان شیعیان عراق کاملا گسترش داده است واین نفوذ اکنون به باتلاق بزرگی برای عراقیها وسیاستمداران آن تبدیل شده است.

این درحالیست، طبق آمارهای رسمی حکومت ایران، بیش از دو سوم مردم ایران به نان شب محتاج هستند. بخش عظیمی ازجنگزدگان جنگ ایران وعراق هنوز هم آواره هستند. زلزله زدگان و سیل زدگان سال گذشته هنوز هم زیر چادرها زندگی میکنند. بیش از٢.٥ میلیون نفر(امار ثبت شده) در ایران معتاد هستند. نزدیک ٦٠ درصد جامعه دچار اختلالات روانی هستند. طبق گفته های یک وکیل دادگستری، در سال ١٣٥٧ با ٣٥ میلیون جمعیت ایران ٩٠٠ هزار پروه در دادگستریها موجودبوده است و ٩هزار نفر زندانی مختلف داشته اند.(مشخص نیست منظورش رژیم شاه است یا رژیم خمینی) امروز با چند درصد بیشتر ازدو برابر جمغیت، در ایران  ١٧ میلیون پرونده در دادگستریهاست.(البته پرونده های رسمی. بگیر وببندهای غیر رسمی محسوب نمیشود) این یعنی چند درصد کمتر ازدو سوم جمعیت ایران. طبق گفته های همان شخص،در ایران ٢٧٠هزار نفر(با آمار اعلام شد البته )در ایران زندانی هستند. او درادامه میگوید، سالانه ٦٠٠ هزار نفر سابقه زندان پیدا میکنند. با سیاستهای داخلی جمهوری اسلامی، یعنی تا ١٠ سال دیگر تمام شهروندان این کشور ٢بارسابقه زندان ومحکومیت خواهند داشت ویا قبل از تولد برایشان پرونده قضایی تشکیل خواهند داد.. دولت ایران با این جامعه مریض و اوضاع موجود خود به جنگ اتمی وساخت موشکهای هدایت شونده مشغول است و سعی درگسترش هلال شیعه و مرض شیعه نیز دارد.

ادامه بحرانهای روز افزون وعدم توانایی دولت ومجلس عراق درشفافیت قانونی وفساد سیاسی واقتصادی، عراق راه خود را درفرورفتن در بحران اقتصادی و سیاسی ادامه میدهد. بدلیل مشکل اقتصاد تک ماده ای فرش نفت وسازمانیافتگی مافیاهای پارلمانی ومفسدین برونمرزی ومنطقه حول و حوش پول نفت، نباید انتظار شفافیت سیاسی، اتکا به قانون و بهبود اقتصادی واجتماعی داشت. تنها موضوعی که در این ممالک اهمیت ندارد قانون است. علی الرغم اعتراضات خیابانی در چند دوره اخیرو وادارکردن رژیم عراق به تغییر درکابینه های خود بهبود چندانی حاصل نشده است. در عراق امروز اعلام وجود یک بدیل گارگری وسوسیالیستی که به آلترناتیو سیاسی تبدیل بشود، بسیار ضعیف و غیرممکن است. البته جامعه عراق بدون دخالت ایران ممکن بود بتواند پروسه گذار از رژیم بحث را سریعتر طی بکند اما با اوضاعیکه ایران فراهم ساخته است همان تصاویر جامعه وحشی وبربریت مذهبی است که چهل سال قبل خیابانهای پایتخت ایران را بیاد حسین سیاهپوش میکردند رابیاد میاورد.  تاجائیکه تظاهرکننده خواستار لغو سیستم پارلمانی هم هست چون "این سیستم به اصلاح آزاد" ضررش برای اقشار بی دفاع جامعه بیشتر بوده است. در دوره خاندان صدام به شکوفایی فکری وتشکلهای مدنی جامعه بازاجازه فعالیت داده نمیشد وخرج ومخارج همه از کیسه نفت سیاه صدام تامین میشد. و در دوره کنونی نیز عراق با اقتصاد نفت محوروطبق داتای بانک جهانی ٤٠٠ میلیارد دلار بدهی دارد. این بدهی بلیل حمله صدام به کویت واشغال عراق از سوی آمریکا در سال ٢٠٠٣، ٣٢٠ میلیار ددلار بود که حدود ٨٠ میلیار دلار آن بخشوده شد. درضمن عراق هنوز هم خسارت اشغال کویت توسط عراق را میپردازد. عراق امروز بیش از ٤٠٠ میلیارد دلار فقط به بانک جهانی بدهکار است. با این اوضاع نابسامان اقتصادی ،عراقیها اجازه میدهند که کشورشان به کارزار لشکریان تروریسم ایرانی تبدیل شود. باورهایکه دردرون مرزهای ایران دیگر خریداری ندارد.  به عبارت دیگر، بدلیل عدم وجود فضای باز اجتماعی غیر مذهبی، اقتصاد بد، فرهنگ بد، سیاست بد وعقبماندگی فرهنگی خوب،  رشد و نفوذ گرایشات چپ ، بدلیل بافت سیاسی اجتماعی، مذهبی وفرهنگی عراق ، بخصوص در مناطق شیعه نشین که به جولانگاه باندهای ترور ومسلح اسلامی وناسیونالیسم عرب وایرانی تبدیل شده است، این جامعه به هرسرزمین عجایبی شباهت دارد بجزمحل زیست انسانها درقرن ٢١. بدلیل وجود باورهای مذهبی بسیار خطرناک درعراق شیعه آرزوی آلترناتیو سوسیالیستی و کمونیستی برای آن جامعه یک خواب و خیال بیش نیست!  عراقیها بطور واقعی به بیش از- ٢٠٠ سال فرصت جهت شکوفایی  فکری نیاز دارند.

درچنین اوضاعی ، آینده بهترازآنچه که تاکنون عراق داشته است رانمیتوان انتظار داشت مگر آنکه باقطع شاهرگهای نفوذ ایران توسط اعراب شیعه و سنی  وکردها بطور همزمان وبا بستن مرزهاعملی بشود. چنین طرحی به یک پلاتفورم هوشمندانه بسیار بسیارجدی نیاز دارد که بتواند حساب تمام عواقب سیاسی، نظامی واقتصادی خودرا کرده باشد. سوال این است که آیا مردم عراق میتوانند متحدانه چنین عملی را به کرسی قانون تحمیل کنند؟ نه !  بنابر تجربه ورابطه و نفوذ رژیم ایران درسی سال گذشته درمیان کردها وشیعیان عراق چنین امری در سیستم مافیایی موجود غیرممکن است. اما اگر ادامه اوضاع کنونی، موجب دور تازه ای ازجنگهای داخلی درعراق بشود ویا در بهترین حالت یک تقصیمات فدرالی بین شیعیان، سنی ها و کردها بشود، بد نیست اما بازهم برسرتقصیمبندی ثروت در چنین جوامع عقب مانده ای جنگ و خونریزی ببار میاید. آنها سرخاک غیر حاصلخیزکویر همدیگر رامیکشند چه بسا بخواهاند نفت راتقصیم بکنند؟. اینجا مردم عراق(علی العموم) فهم خواست وتحمیل چنین سیستم مسالمت آمیزوعادلانه ای راندارند. در آنسو، سیستمهای مافیایی و مفسیدین سیاسی و اقتصادیی که در ١٦سال گذشته به سبک کار خود آشنایی کامل پیداکرده اند اجازه بکارگیری چنین سیستمی را نمیدهند. بنابر این راه سررات المستقیم به جهنم و ادامه جنگ و خونریزی، افتخارات آنها وتنها آلترناتیو ممکن درعراق و خاورمیانه خواهد بود.

فرهاد جوانمردی لینشوپینگ - ٦نوامبر ٢٠١٩