رفیق عادل الیاسی طی پستی در صفحه فیس بوکی اش، نوشته ای تحت عنوان: «چرا “شانس” فقط مال راست هاست و “بدشانسی” مال چپ ها؟» نگاشته است که قابل توجه است.
قبل از هر چیز خاطر نشان کنم این جای خوشحالی است که این رفیق نظراتش را بصورت علنی در معرض قضاوت می گذارد.
او نوشته است که: «در گفتمان چپ سنتی ناکامی ها، کە ریشە در مناسبات مادی دارند، بعضا با این توجیە می شوند کە “شانس نداشتیم، ما را سرکوب کردند و … “معلوم نیست کە چرا “شانس” همیشە طرف راست ها را می گیرد و اینقدر به “چپ ها” بی لطف است! معلوم هم نیست کە چرا این همیشە “چپ ها” هستند کە طعمە سرکوب راست ها می شوند؟ » و برای این بیانش فاکتی هم از” جورجو گابر” خواننده ایتالیایی آورده است.
از کلمه “شانس” و یا “بدشانسی” عبارت او شروع می کنم.
همانگونه که او در جمله بالا هم اشاره کرده، موضوع را به “مناسبات مادی” حواله داده است. لذا سئوال این است که اولا این “مناسبات مادی” چیست و چرا اثرات این “مناسبات” با واژه “شانس” و یا “بدشانسی” معرفی می شود؟
مناسبات مادی به سادگی، “نظم” و سیطره جهان سرمایه داری بر بشریت است که با پول و زور و سرکوب و تحمیق و اتاق های فکر سازی و مدیای قدرتمند، بردگی سرمایه را برای ساکنین کره زمین سرنوشت مختوم جلوه می دهد. از این روی ابزار “شانس” و “بدشانسی” اکثریت ساکنین کره خاکی هم با دستان نظم سرمایه بر بشریت تحمیل می شود. درمیان جهنمی که سرمایه برای بشریت ساخته است، عادل الیاسی “شانس” را به راست ها بخشیده و “بدشانسی” را به چپ ها و آنهم از نوع سنتی اش. تردیدی نیست او برای «چپ سنتی» هم در میان نیروهای چپ مثال هایی هم دارد.
او در همین نوشته اش اینگونه ادامه داده که: چپ های سنتی با باطنی مظلوم، اما ظاهری قهرمان گونە در واقع خودفریبی می کنند و با کمال تاسف شکست را به عنوان سرنوشت خود پذیرفتەاند. آنها بجای تبدیل احساس مظلومیت به خردگرایی آمیختە با شور مبارزاتی برای توضیح وضعیت کنونی و یافتن راە برون رفت از حاشیەنشینی، به “بدشانسی” باور پیدا کردەاند!
چپ سنتی اگر می خواهد بیشتر از این “بدشانس” نباشد و دیگر طعمە سرکوب نشود، لازم است خانەتکانی کند و خرد و شور مبارزاتی علم محور را جایگزین احساس مظلومیت و ذهنی‌گرایی کند.»
شاهد از راه رسید و او در همین پارگراف ندا داده است که چپ برای اینکه “بدشانس” و “حاشیه نشین” نباشد باید “خانه تکانی” کند.
شاه کلید بحث، “رهنمود” و پیام عادل در پستش را می توان در همین کلمه “خانه تکانی”جست.
فرض را برای لحظاتی بر قبول این ادعای عادل می گذاریم که مشکل اساسی “بدشانسی” چپ، چپ های سنتی هستند.
او بیان نکرده است که چپ های سنتی که او آنها را “حاشیه نشین” خوانده است چرا یک دفعه آنقدر نفوذ پیدا کرده اند که این “بدشانسی” را بر کل قطب چپ جامعه، بر جنبش های رادیکال اجتماعی، بر طبقه کارگر، بر زنان و جوانان بی آینده، و همه محرومان جامعه تحمیل کرده اند؟
در این امر هیچ تردیدی نیست که دیالکتیک مبارزه طبقاتی از همه نیروهای چپ می طلبد که در راستای مبارزه بر علیه سیادت سرمایه همواره خود را بروز کنند و سلاح نقد و بازبینی و خود تطبیقی را همواره بکار ببرند. یا به عبارتی خانه چپ را از زوائد و اندیشه های خرده بوژوایی و بورژوایی بتکانند، اما در عین حال ما می دانیم که وقتی عادل واژه “خانه تکانی” را در شرایطی که تصویری وارونه از قطب چپ جامعه ارائه می دهد و چپ ها را “خودفریب” معرفی می کند، و راست ها را “خوش شانس” نیت “خیری” از این “خانه تکانی” اش ندارد.
خانه تکانی از موضعی رادیکال و مسئولانه نمی تواند از چپ ها “شیطان” بسازد و راست را “فرشته خوش شانس”. نمی تواند سرکوب و نیروهای بازدارنده و سرکوب سرمایه را عامل نداند و در عوض به ضعف و کمبودهای چپ را برجسته کند. نمی تواند با نیروهای راست زبان “نرم” بکار ببرد و برای چپ ها زبان “زبر”. پست عادل الیاسی قرابتی با یک نقد مسئولانه از چپ ندارد. پیام او در راستای “خانه تکانی” راست روانه ای است که از پرتو برجسته کردن ضعف ها و کمبودهای چپ، به آنها بگوید شما “شانسی” ندارید. عاقل باشید! امروزی باشید! “جهان” را دریابید! با اصلاحات در نظم «خوش شانس» موجود خود را همراه سازید. همه با همی باشید و …..
خانه چپ را باید در راستای تیز و براتر کردن آلترناتیو چپ جامعه تکاند، نه در راستایی که عادل الیاسی با این نوع کامنت های “شانس آفرین” تعفیب ميکند!
