در حاشیهٔ بازانتشار ترجمه «مقدمه بر کتاب مبارزه طبقاتی در فرانسه»
مقدمهٔ مورد اشاره که به قلم فردریش انگلس و ترجمهٔ ایرج فرزاد بازنشر شده، بلحاظ تقویمی متعلق به ۵ ژوئیه ۲۰۱۸ است (لینک دسترسی). مطمئن نیستم که متن حاضر توسط خود مترجم بازتکثیر شده و یا توسط سایت آزادی بیان بازنشر شده است. در هر صورت این متن یکی از بحث‌برانگیزترین مطالبی است که به نامِ انگلس ثبت گردیده است. پس از انتشار این ترجمه با مترجم محترم شخصا تماس گرفتم (۲ ژولای ۲۰۱۹) و پیشنهاد کردم تا توضیحاتِ اعتراضی خودِ انگلس و حقایقی که در جریان انتشار نامه های انگلس برملا شدند (بویژه در سال ۲۰۰۵) را به مقدمه بیافزاید تا جایی برای سوء‌تفاهم، کج‌فهمی یا بدفهمی باقی نگذارد. مترجم محترم ضمن استقبال از پیشنهادم نوشت:
«… در جریان بحثها حول آن مقدمه، بیش و کم، هستم. در نظر داشتم به تفاسیری که بر این مقدمه اعلام شد، نکاتی را در معرفی ترجمه آن، بنویسم. اما متوجه شدم که باید بسیار دقیقتر و در یک پیوستگی تاریخی باشد. این بود که دست نگهداشتم تا حداقل خودم بیشتر فرموله شوم و همه جانبه تر به آن بپردازم.»
تا آنجا که اطلاع دارم چنین نوشته‌ای تابحال منتشر نشده است. شخصا در «رُزای سرخ (۲)، مقدمه‌ای بر استرانژی سوسیالیستی»، در زیرعنوان «نقش انگلس» (ص ۵) به بخشهایی از این توضیحات اشارات کوتاهی کردم که از بازنویسی آنها اجتناب می‌کنم. رفرانس‌ها در پانویس مطلب یادشده موجود هستند و امید است که رفقای دست‌اندرکار توضیحات مبسوطی بر این مقدمه بنویسند تا حق مطلب ادا شود.
با تشکر
ی. کهن
۵ مه ۲۰۲۲
