در اطلاعیه ای که فدراسیون به تاریخ ۱۵ دسامبر در مورد توقفت دیپورت پناهجویان افغان منتشر کرد، در پاراگراف آخر به این خبر مهم نیز اشاره کرده بودیم که هفته گذشته دولت سوئد پیشنهاد جدیدی را به قوانین پناهنده پذیری کشور ضمیمه کرده که برمبنای این پیشنهاد به پناهجویانی که کار می کنند و زبان سوئدی یاد گرفته‌اند، اجازه ماندن می‌دهد.
احزاب مخالف دولت از جمله حزب مدرات با این پیشنهاد مخالفت کرده ست. اعتراض احزاب مخالف سیاست های دولت هم دور از انتظاار نبود، چون از سال ۲۰۱۶ و از زمان اجرای قانون موقت پناهندگی و تمدید آن در ۱۹ جولای ۲۰۱۹ برای دو سال دیگر و بحث برسر تغییر ریل در سیاست پناهنده پذیری و ایجاد محدودیت هرچه بیشتر و بحث سهمیه بندی و غیره، حزب مدرات و حزب دمکرات مسیحی، کم و بیش همان سیاستی را در زمینه پناهنده پذیری دنبال کرده اند که حزب راسیستی دمکراتهای سوئد دنبال کرده که تاکنون با هرنوع سیاست پناهنده پذیری و اساسا پذیرش پناهنده مخالفت کرده است.
طی ۵ سال گذشته گروه بزرگی از پناهجویان ایرانی بطور کم سابقه ای تقاضای پناهندگی شان رد شد و پذیرش شمار پناهجویان بشدت کاهش پیدا کرده بود. این وضعیت تا یکی دو ماه گذشته همچنان ادامه داشته و سیاست های اخیر پناهنده پذیری دولت سوئد و نحوه رسیدگی به درخواست های پناهندگی، به یک نگرانی عمیق در میان متقاضیان پناهندگی تبدیل شده شده بود. پروسه رسیدگی به شکایت پناهجویان پس از دریافت پاسخ های منفی از اداره مهاجرت و بررسی پرونده ها در دادگاه های مهاجرتی به بیش از دو و نیم تا سه سال رسیده بود. عدم رسیدگی به بسیاری از پرونده ها در دادگاه های حضوری و انتظار طولانی و طاقت فرسا، بیرون کردن پناهجویان از خانه های متعلق به اداره مهاجرت پس از دریافت پاسخ منفی از دادگاه های مهاجرتی، قطع کمک هزینه و عدم تمدید کارت های شناسایی و پس گرفتن اجازه کار از آنها، بسیاری از پناهجویان را به مرز روانی کشانده بود.
اما با اینکه در تابستان سال آینده با اجرای یک سیاست سختگیرانه پناهنده پذیری در سوئد مواجه میشویم، در این روزها نشانه هایی از بهبود در عملکرد دولت و ادارات مسئول رسیدگی به امور پناهجویان دیده می شود. افزایش شمار بیشتری از اجازه اقامت در همین دوره، پیشنهاد اخیر دولت، توقف دیپورت گروهی از پناهجویان افغان در روز سه شنبه ۱۵ دسامبر، نزدیک شدن حزب مرکز (سنتر پارتی) به پیشنهاد اخیر دولت و طرح قانون پناهنده پذیری از دیدگاه بشردوستانه آنها، با طرح این موضوع که سوئد تعهدات کنوانسیون ژنو در خصوص پناهندگی را امضا کرده و نمی تواند از آن چشم پوشی کند، نشانه هایی از بازبینی دولت سوئد در سیاست سختگیرانه پناهنده پذیری را نشان می دهد.این پیشنهاد، تغییر بنیادی در سیاست پناهنده پذیری را ایجاد نمی کند ولی حزب مدرات همین پیشنهاد دولت را در عمل بعنوان طرحی همچون عفو عمومی برای این دسته از پناهجویان تلقی کرده است.
اما این نشانه ها از بهبود در سیاست پناهنده پذیری دولت سوئد خود به خود به دست نیامده است، تلاش بسیار عظیمی صورت گرفته است، نهادها و سازمانها و اکتیویست ها و شخصیت های مهم و مطرحی در تلاش بوده اند تا بر سیاست پناهنده پذیری دولت سوئد به اشکال گونا گون تاثیر مثبت بگذارند. از سازماندهی اعتراضات مختلف در مقابل پارلمان سوئد و ادارات مربوط به امور پناهندگی، تا نوشتن نامه های سرگشاده و پی در پی به دولت، توصیف و توضیح شرایط سخت زندگی پناهجویان در سوئد، توضیح افزایش اجرای حکم اعدام در ایران، بویژه اعدام زندانیان سیاسی، اعمال شکنجه و اخذ اعتراف گیری اجباری و فشار فزاینده علیه اقلیت‌های مذهبی، عدم دسترسی آنها به وکیل، تا توضیح جنگ داخلی و زندگی پر از مرگ و خون و آوارگی در افغانستان، از جمله تلاش های فراوانی بوده که مدام در سوئد ادامه داشته است. فدراسیون سراسرپناهندگان ایرانی یکی از فعال ترین و پرتحرک ترین سازمانها در این زمینه بوده و در جهت بهبود شرایط زندگی پناهجویان نقش بسیار فعال و پرتحرکی داشته است. بعلاوه در مشاوره های فردی، در جلسات عمومی، دربرنامه های رادیویی و تلویزیونی و بسیاری خدمات دیگر، فدراسیون نقش بسیار محوری و تاثیرات تعیین کننده ای در آگاه کردن پناهجویان به حق و حقوق خود داشته است.
در ماه جولای سال ۲۰۱۹ نامه فدراسیون بین اداره مهاجرت و دولت دست به دست شد و هر کدام رسیدگی به نامه را به دیگری ربط دادند. در ماه فوریه سال جاری نامه دیگر فدراسیون در دفاع از تحصن پناهجویان در یوتبوری و خواست عمومی پناهجویان ایرانی در سوئد در کمیته پارلمانی سوئد مورد بررسی قرار گرفت. در سوم اوت سال جاری نیز در نامه دیگری به دولت و اداره مهاجرت و احزاب سیاسی سوئد بطور مفصل، هم شرایط ایران را توضیح دادیم و هم وضعیت پناهجویان در شرایط کرونا را، و برمبنای شرایط کنونی، خواسته های زیر را به ترتیب برای پناهجویان درسوئد از دولت این کشور مطالبه کردیم:
۱- فدراسیون خواستار بازگشت سوئد به سیاست پناهنده پذیری گذشته برمبنای مفاد مندرج درسند کنوانسیون ژنو شد.
۲ – فدراسیون خواستار این شده که در صورت تصویب طرح جدید پناهنده پذیری با توجه به شرایط حساس کنونی و به دلیل گسترش ویروس کرونا و حجم گسترده بیکاری در سوئد و شرایط بسیار سختی که پناهجویان در سوئد در حال حاضر با آنها مواجه هستند چه آنهایی که پاسخ منفی گرفته اند یا مدت طولانی تری منتظر بررسی پرونده هایشان هستند، طی یک پروسه زمانی مشخص به همه آنها اجازه اقامت دائم داده شود.
۳- فدراسیون خواستار این شد که با توجه به نقض سیستماتیک حقوق بشر در ایران و سرکوب خونین معترضان و صدورمجازات اعدام و دستگیری های گسترده، از میان معترضان و اقلیت های دینی، فشار فزاینده بر اقلیت های جنسی و بساط شکنجه و اعتراف گیریهای اجباری، به همه پناهجویان ایرانی که در حال حاضر در سوئد بسر می برند اجازه اقامت دائم داده شود و از این پس دولت سوئد سیاست سخاوتمندانه تری در قبال پذیرش پناهجویان ایرانی داشته باشد.
فدراسیون همه پناهجویان را به پیوستن به صفوف خود برای دفاع از حقوق پناهندگیشان فرا می خواند، درهر کمپ و شهری که هستند آنجا را به محل فعالیت فدراسیون برای دفاع از حقوق پناهندگی خود تبدیل نمائید.
فدراسیون سراسری پناهندگان ایرانی – واحد سوئد
۱۷ دسامبر ۲۰۲۰
