نگاهی به چند مقاله از کائوتسکی (قسمت چهارم)
محمود طوقى
March 02, 2019نگاهی به چند مقاله از کائوتسکی
قسمت چهارم
کائوتسکی که بود
کائوتسکی در پراگ زاده شد. ۱۶ اکتبر ۱۸۵۴ و در سن ۸۴ سالگی در آمستردام درگذشت .
۲۱ ساله بود که به عضویت حزب سوسیال دمکرات اتریش درآمد.۲۷ ساله بود که با انگلس و سپس با مارکس در انگلستان آشنا شد و دیری نپایید که از دوستان نزدیک آن دو شد در سال ۱۸۸۳ نشریه زمان نو را منتشر کرد و پس از تأسیس بین الملل دوم ۱۸۱۹ این نشریه ارگان بین الملل دوم شد.
کائوتسکی در سال ۱۸۸۷ کتاب «آموزشهای اقتصادی کارل مارکس» را تدوین کرد در سال ۱۸۹۱ به همراه برنشتین و ببل در کنگره حزب سوسیال دمکرات آلمان که در ارفورت تشکیل شد طرحی را به تصویب رساند. در سال ۱۸۹۲ برنامه ارفورت را منتشر کرد که در آن اصولی که یک حزب سوسیال دمکرات در هنگام تدوین برنامه باید به آن توجه کند تدوین کرد.
کائوتسکی پس از مرگ انگلس از سوی دختران مارکس عهدهدار میراث مارکس شد. او در بین الملل دوم از اقتدار زیادی برخوردار بود.
کائوتسکی توانست با تدوین چند اثر مارکسیسم را عامهپسند کند.
در حزب سوسیال دمکرات آلمان، او بر علیه جناح راست و افکار تجدیدنظرطلبانه برنشتین و بر علیه جناح چپ رزا لوگزامبورگ مبارزه می کرد.
کائوتسکی در سال۱۸۸۷ زندگی توماس مور انگلیسی را که از پیشگامان سوسیالیسم تخیلی بود را مورد بررسی قرار داد و در سال۱۸۹۵ تاریخ پیشگامان سوسیالیسم را نوشت. در سال ۱۸۸۹ مسئله ارضی را از دید سوسیال دمکراسی منتشر کرد و به زعم بسیاری جلد چهارم سرمایه تلقی می شد و در همین سال در مبارزه با برنشتین «برنشتین و برنامه سوسیال دمکراسی »را منتشر کرد و در سال ۱۹۰۲در ارتباط با وضعیت روسیه «انقلاب اجتماعی» را نوشت و در همین سال «اعتصاب توده ای» را نوشت و در سال ۱۹۰۸ بنیادهای مسیحیت را منتشر کرد و در آن نشان داد که مسیح یکی از پیشگامان سوسیالیسم تخیلی بوده است. در سال ۱۹۰۹ «راه کسب قدرت» را نوشت این اثر در نقد حزب و سندیکاهای کارگری بود.
با آغاز جنگ جهانی اول مبحث اختلافات او با رهبری حزب بر سر رأیگیری حزب به بودجه جنگی از حزب فاصله گرفت.
و در آوریل۱۹۱۷ به همراه برنشتین حزب سوسیال دمکراسی مستقل آلمان را به وجود آورد در نوامبر ۱۹۱۸ به نمایندگی از حزب به مجلس ملی راه یافت و در وزارت خارجه وزیر مشاور و چندی بعد رئیس کمیسیون اجتماعی کردن شد. و پس از مدتی از پستهای دولتی کناره گرفت در سال۱۹۱۹ «چگونه جنگ جهانی پایان یافت» را نوشت و در همان سال «اجتماعی کردن چیست» را نوشت.
و در سال ۱۹۲۰ با وحدت دو حزب به حزب سوسیال دمکرات آلمان پیوست.
در سال۱۹۱۷ از انقلاب فوریه حمایت کرد و در سال۱۹۱۸ دیکتاتوری پرولتاریا را نوشت و ثابت کرد طبق نظر مارکس امکان پرش از مراحل تاریخی نیست و حرف لنین برای تحقق سوسیالیسم در شوری بیربط است و در سال ۱۹۱۹ تروریسم و کمونیسم را نوشت و در سال ۱۹۲۰ به دعوت حکومت منشویکی گرجستان به آنجا رفت و در سال ۱۹۲۱ از دمکراسی تا بردگی دولتی را نوشت و ثابت کرد که اقتصاد دولتی بدون دمکراسی یعنی برده کردن طبقه کارگر.
در سال۱۹۲۵ بین الملل و روسیه را نوشت و اعلام داشت بین سوسیال دمکراسی و رژیم بلشویستی هیچ اشتراکی نمی تواند وجود داشته باشد.
در سال ۱۹۳۰ «بلشویسم و بن بست» را نوشت و شکست محتوم اشتراکی کردن زمین های کشاورزی را مطرح کرد.
در سال۱۹۲۷ درک مادی تاریخ را نوشت و در سال ۱۹۳۲ جنگ و دمکراسی را نوشت در سال۱۹۳۷ سوسیالیستها و جنگ را نوشت و در سال ۱۹۳۸کاندیدای جایزه صلح نوبل شد.
در سال ۱۹۳۸ پس از اشغال اتریش توسط ارتش هیتلر به پروس و از آنجا به آمستردام و در۱۷اکتبر جان سپرد.
زن کائوتسکی پس از اشغال هلند به اسارت گشتاپو در آمد که در اوت ۱۹۴۴در آشوتیس جان سپرد.
۱۱
یاد بعضی نفرات
کائوتسکی در این کتاب از کسانی نام می برد که جزء گاردهای قدیمی اند. کسانیاند که خالقین انقلاب بلشویکی اکتبرند. پس فرجام نهایی آنها شاید بزرگترین نقد بلشویسم باشد.
۱-کارل رادک: در سال۱۸۸۵ در لهستان به دنیا آمد و در سال ۱۹۳۹ در اردوگاه کار اجباری درگذشت از رهبران حزب بلشویک بود. پس از پیروزی انقلاب اکتبر سفیر شوروی در آلمان شد تا۱۹۲۴ عضو کمیته مرکزی حزب و ۱۹۲۴ـ۱۹۲۱ عضو هیئت رئیسه کمینترن و مسئول حزب کمونیست آلمان بود. در سال۱۹۳۷ به جرم تروتسکیست بودن دستگیر و به ده سال زندان محکوم شد.
۲-جولی مارتف: در سال ۱۸۷۳ به دنیا آمد در سال۱۹۲۳ در یکی از اردوگاه های کار اجباری درگذشت. او از سال ۱۹۰۳ از رهبران برجسته منشویک و رقیب سرسخت لنین بود.
۳-لئونید تروتسکی: در سال ۱۸۷۸ زاده شد و در سال۱۹۴۰ در مکزیک به دستور استالین کشته شد. تروتسکی از رهبران بزرگ سوسیال دمکراسی روس و انقلاب اکتبر بود. او طی بهار۱۸ـ۱۹۱۷ وزیر امور خارجه شوروی و از سال۲۵ـ۱۹۱۸ کمیساریای امور جنگ (وزیر جنگ) و فرمانده کل قوای شوروی بود.
تروتسکی در انشعاب حزب سوسیال دمکرات روسیه (بلشویکها و منشویکها)، جریان سومی را بهوجود آورد.
در انقلاب فوریه ۱۹۱۷ به روسیه بازگشت و رهبری شورای انقلابی شهر پترزبورگ را به عهده گرفت و در این فاصله به بلشویکها پیوست.
پس از مرگ لنین او نیز یکی از مدعیان رهبری بود. اما استالین به کمک بوخارین و زینوویف بر او غلبه کرد. در سال ۱۹۲۶ از دفتر سیاسی و در سال ۱۹۲۷ از حزب اخراج شد. به خاطر اختلافش با استالین و در سال۱۹۲۸ به قزاقستان تبعید و در سال۱۹۲۹ از روسیه اخراج شد. او به دست یکی از جاسوسان استالین کشته شد.
۴-گریگوری زینوویف: در سال۱۸۸۳ به دنیا آمد و در سال۱۹۳۶ به جرم «تروریست فاشیسم» به دستور استالین کشته شد.
زینوویف یکی از رهبران قدیمی حزب بود. در مقطع انقلاب اکتبر با انقلاب مخالف بود. و پس از پیروزی مدتی رئیس اجرایی کمینترن و از سال ۲۶ـ۱۹۱۹ عضو دفتر سیاسی حزب بود.
۵-سلمن لُسفسکی: در سال۱۸۷۸ به دنیا آمد و در سال۱۹۵۳ در زندان درگذشت.
او در نوامبر ۱۹۱۷ از اتحاد کلیه احزاب سوسیالیستی هواداری کرد. مدتها دبیر کل سندیکاهای بین الملل سوم و عضو هئیت اجرائیه کمینترن بود. در سال ۱۹۴۹ به جرم ضدانقلابی بودن دستگیر و زندانی شد.
۶-آکسلرو پاول: در سال ۱۸۵۰ به دنیا آمد و در سال ۱۹۲۸ در یکی از اردوگاههای کار اجباری درگذشت. او از بنیانگذاران برجسته جنبش سوسیال دمکراسی بود. او در انشعاب اقلیت و اکثریت حزب رهبر منشویکها بود. آکسلرو با انگلس رابطه داشت و از دوستان کائوتسکی بود.
۷-کریستیان راکوسکی: در سال۱۸۷۲ به دنیا آمد و در سال ۱۹۴۱ در اردوگاه اجباری درگذشت.
در دسامبر۱۹۱۷ به بلشویکها پیوست و تا سال ۱۹۳۳رهبر حکومت در کرملین بود. سپس سفیر شوروی در انگلستان و فرانسه شد در سال ۱۹۲۷ از حزب اخراج شد و در سال۱۹۳۸ به عنوان تروتسکیست و جاسوسی انگلستان و ژاپن به بیست سال زندان محکوم شد.
۸-کامنف: در سال ۱۸۸۳ به دنیا آمد و در سال۱۹۳۶ به دستور استالین تیرباران شد.
نام حقیقی او یورزنفل بود. او با قیام مسلحانه اکتبر مخالف بود. در بین سالهای ۱۹۱۹ تا ۱۹۲۶ عضو دفتر سیاسی حزب بود. در سال ۱۹۳۶ به جرم جاسوسی گشتاپو و تروریست اعدام شد.
۹-الکساندر ریکف در سال ۱۸۸۱به دنیا آمد و در سال ۱۹۲۸ اعدام شد. او بین سالهای ۲۹ـ۱۹۲۲ عضو دفتر سیاسی حزب بود. و در سال ۲۹ـ۱۹۲۴ رئیس شورای کمیساریای خلق جانشین لنین بود در سال ۱۹۳۶ دستگیر و اعدام شد.
