شبحی در گشت و گذار است
کمونیسم کارل مارکس
سعید یگانه
شبح کمونیسم مارکس در گشت و گذار است ، بخصوص در اروپا .مارکس و نظرات او به عنوان کمونیسم رهایی بخش انسان از ستم واستثمارو تناقضات نظام سرمایه داری مدام در زندگی بخش زیادی از مردم، روشنفکران و رهبران و فعالین جنبش طبقه کارگر جهان حضور داشته است . امروز حضور مارکس و تئوری های او پررنگتر است. بخصوص بعد از آغاز بحران اقتصادی ۲۰۰۹ به این سو مارکس بیشتر به عرصه سیاست و دخالتگری در زندگی انسان امروزفراخوانده شده وبر خلاف پروپاگاند دستگاه تبلیغاتی بورژوازی نه تنها مارکس به حاشیه نرفته ، برعکس، صحت تئوری و نظرات او در مورد سرمایه داری و بحران و تناقضات این نظام و عوارض زیانبار آن بر اقتصاد و معیشت طبقه کارگربیشتر مورد توجه قرار گرفته است .فروپاشی بلوک شرق وفرو ریختن دیوار برلین وشیپوراعلام پایان کمونیسم از جانب بورژوازی بازار آزاد، نتوانست کمونیسم مارکس و لنین به عنوان پراتیسسین نظرات مارکس در انقلاب اکتبر را دفن کند.بعد از سه دهه از این واقعه که جهان را دستخوش تغییرات مهمی قرار داد ، بشریت امروز با چشم خود دارد می بیند که فروپاشی بلوک شرق و پایان آن نوع کمونیسم ( که اصولا ربطی به کمونیسم مارکس و سوسیالیسم کارگری نداشت) و پیروزی بازارآزاد تازه سرآغازلشکر کشی ، جنگ و آوارگی میلیونی، تحمیل فقرو فلاکت بر جهان معاصر است وبه خصلت بر جسته جهان پیرامون تبدیل شده است. جهانی شدن سرمایه، رشد تکنیک و بارآوری تولید برعکس یاوگویی سخنگویان بورژوازی فاصله میان فقر و ثروت را عمیقتر کرده است. بیش از پیش ثابت شد که سرمایه داری بازار آزاد جواب به تناقضات و مشکلات دنیای امروز نیست. بر عکس آن را هر روز عمیقتر می کند. اینجاست که حقانیت تئوری های کمونیسم و ضد سرمایه داری مارکس هر چه بیشتر بر جسته می شود. درمناسبت دوصدمین سالگرد تولد مارکس بخصوص در آلمان زادگاه او، مارکس به طور ویژه تری درخشید ومورد توجه و احترام قرارگرفت . نظرات موافقین و مخالفین او در روزنامه هاو میزگرد ها به این مناسبت بارزو بر جسته بود و حتی مخالفین با احترام از او یاد می کردند.ازپیش برای روزتولد مارکس مقدمات زیادی فراهم کرده بودند.بازار فروش اشیاء به مناسبت دوصدمین سال تولد مارکس در شهر تریرزادگاه مارکس رونق یافت.تولید اردک پلاستیکی با کاپیتال در دست راست و قلم پرداردر دست چپ ، تولید یک نوع آبجو در شهرکمنیتس آلمان به اسم مارکس ، تولید بطری شراب و لیوان همراه با عکس مارکس در شهر تریر،شکلات ، آب نبات چوبی،چیپس ، تولیدات بخش بورژوازی و منفعت طلب جامعه با استفاده از نام و ارزش و جایگاه مارکس در روز تولد مارکس بود. اما استقبال مردم و طرفداران مارکس از خرید این اشیا نشانه قرب و احترام مارکس و نظرات انقلابی او در میان مردم است . در گزارش یکی از روزنامه ها قید شده بود که سکه کاغذی پول با عکس مارکس به قیمت ۳یوروبه مقدار ۵ هزار عدد به فروش رفته است .
چینیها ی به اصطلاح کمونیست که ربطی به کمونیسم و اساسا به کمونیسم مارکس ندارند مبتکرساختن مجسمه مارکس به مناسبت دوصدمین سال تولد او بودند و ازآن با افتخار پرده برداری کردند .طبقه متوسط و بورژوازی چین از مارکس به عنوان پدر بزرگ کمونیسم یاد می کنند و انقلاب فرهنگی چین را مدیون مارکسیسم و چین قدرتمند اقتصادی را نشانه آموزه های مارکس می دانند. چین سرمایه داری که با استثمارکار ارزان کارگران چین به یکی از قدرتهای اقتصادی جهان بدل گشته، از نام و اعتبار مارکس برای پیشبرد اهداف استثمارگرانه خود استفاده می کنند.نه تنها چین تحت نام کمونیسم که امروز بورژوازی به این فکر افتاده که ازتئوری بحران مارکس در جهت پیشبرد اهدافش استفاده کند.
در دوصدمین سال تولد مارکس درآلمان در عین حال فرصتی به دست دادوتلاش شد که مارکس را تحریف کنند و بگویند که مارکس به گذشته تعلق دارد. در این رابطه از کشیش و بورژوا و دمکرات کمک گرفتند .مارکس را اقتصاد دان و فیلسوف و افتخار کشور آلمان می دانند وهمزمان ارزش نظرات اورا زیر سئوال بردند و تلاش کردند که مارکس را ایده آلیست و نظرات اورا ذهنی و غیر عملی به جامعه و نسل جوان معرفی کنند. تلاش کردند که عوارض بد ناشی از سیستم حاکم در بلوک شرق و کشورهای وابسته به آن همچون کوبا و کشورهای آمریکای لاتین را بر سر مارکس و نظرات او خراب کنند . و فراتر از آن در این تلاش ،جمله مشهور مارکس که (فلاسفه زیاد جهان را تفسیر کرده اند اما بحث بر سر تغییر جهان است ) بخش دوم آن یعنی نظرات انقلابی ، ضد سرمایه داری و زیرورو کننده برای تغییر جهان به نفع طبقه کارگر و مزد بگیران مارکس را کمرنگ و حاشیه ای کنند.
یورگن نیفه (Jürgen Neffe) نویسنده آلمانی و یکی از طرفداران ایده های مارکس اخیرا کتابی در۶۵۰ صفحه درمورد زندگی مارکس به رشته تحریر درآورده است . دیتلف کلاوسن Detlev Klaussen روزنامه نگار و جامعه شناس آلمانی به مناسبت دوصدمین سالگرد تولد مارکس در مورد این کتاب چنین نوشته است ، یورگن نیفه کارمارکس را در کتابش نا تمام معرفی می کند .از نظر او کاپیتال مارکس نوشته نشده که درطاقچه کتابخانه ها به نمایش گذاشته شودو یا اینکه فقط به عنوان یک اثر تاریخی عرضه شود .او تزهای انتقادی مارکس علیه سرمایه داری و بحران سرمایه داری را به عنوان جواب به بحران کنونی سرمایه دوباره زنده می کند. او واهمه ای ندارد که مسئله شیوه تولید سرمایه داری وجهانی شدن سرمایه و توسعه بازار آزاد سرمایه که خطرناکتر از همیشه است با استفاده ازتزهای مارکس مورد بررسی قرار دهد. از نظراو کاپیتال مارکس جوابی است حتی به اقتصاد دانانی که سیاست ، فرهنگ و اقتصاد دنیای امروز را با تئوری های به ظاهرمارکسیستی خود جواب می دهند. یورگن نیفه در بیوگرافی مارکس آثار زندگی وی را در قرن نوزده جرقه قرن بیست و یکم معرفی می کند.
مارکس در قرن نوزده زندگی کرد و با نظرا ت خود بورژوازی را به وحشت انداخت . مدام درتبعید و فقرزندگی کرد و از آرمانش که همانا تلاش برای تغییردرزندگی مردم هم نسل خود بود کوتاه نیامد . او می توانست با توانایی خارق العاده و مغز فعالش یکی ازثروتمندترین انسان در خدمت به طبقه بورژوا باشد. برعکس او به دلیل نظرات و تزهای ضد سرمایه داری اش مورد تنفرطبقه بورژوا و دولتهای مدافع آنان بود .کاپیتال مارکس با مرگ او نا تمام ماند. به عبارتی مارکس ناتمام ماند اما شبح او در گشت و گذار است . دوصدمین سال تولد مارکس این انسان بزرگ تاریخ بر طبقه کارگر و همه انسانهای کمونیست ، آزادیخواه و برابری طلب مبارک باد.
مارکس زنده است
زنده باد مارکس