پرستاران در تهران و چندین شهر دیگر در پی عدم پاسخ به خواست هایشان دست به تجمع اعتراضی زدند. مبارزات پرستاران سابقه و قدمت دیرینه دارد. سالهاست که در اشکال مختلف پرستاران برای احقاق خواستهای خود می جنگند. خواستهای بدیهی و پایه ای که سالهاست از آن محرومند.
بدوش کشیدن بار گرانی سرسام آور با دستمزدهای زیر خط فقر٬ فشار طاقت فرسا و ناامنی و بی تأمینی و استانداردهای پایین محیط کار از یکسو٬ تبعیض نهادینه شده در کل سیستم خدمات درمانی٬ پرستاران را به میدان اعتراض برای خاتمه دادن به این وضعیت غیر انسانی کشانده است.
طرح “قاصدک”٬ طرح “تحول نظام سلامت”٬ که در واقع٬ بخشی از اعمال جبری سیاست “اقتصاد مقاومتی” خامنه ای است٬ با شعارهای ظاهری و ادعای پوچ و تو خالی و فریبکارنه برای کاهش هزینه های درمانی مردم ابدا شده است. عملا به سطح رفاه و امنیت شغلی پرستاران یورش برد.
دولت برای عملی کردن و اجرایی کردن این طرح با توجه به افلاس و ورشکستگی جدی اقتصادی و از آنجا که به سبب کسری بودجه آنهم در ابعاد نجومی٬ قادر به تامین هزینه تعهداتش در بخش درمان نیست٬ تمامی فشار را بر روی بخشهای مختلف درمانی منتقل کرد تا به تحیمل مشقت بر پرستاران هزینه هایش را کاهش دهد. در بخشهای درمانی هدف اساسی این طرح این است که با فشارکاری بیشتر و تحمیل اضافه کاری مضاعف میزان بارآوری کار را افزایش بدهد بدون اینکه بودجه ای برای آن بپردازد٬ از استخدام رسمی پرستاران جدید و نیز افزایش دستمزدها برابر گرانی کمرشکنی که خود منشاء و عامل بقای آن است٬ طفره برود.
با رقابتی کردن محیط کار٬ استخدامهای قراردادی و پیمانی جای استخدام رسمی را می گیرد. افزایش دستمزد منوط به عملکرد پرستار یعنی کار بیشتر و تحمل فشار بیشتر با همان دستمزد ناچیز می گردد. افزایش حقوق٬ منوط به کار بیشتر یا همان “دستمزد برابر عملکرد” میگردد. پرسنل درمانی ناچارا باید با اضافه کاری اجباری و پذیرش شیفت های طاقت فرسای در گردش و شبکاریهای مستمر٬ برای افزایش بخش ناچیزی از دستمزدهای زیر خط فقر٬ برده وار کار کنند. پرداخت دستمزد مبتنی بر عملکرد٬ جای دستمزد و حقوق ماهانه رامی گیرد. کسر دستمزد در ایام بیماری و مرخصی تا سرحد روز مزد شدن دستمزد پیش میرود. کسر حقوق به علت خطای کاری نیز مانند بختک روی سر پرستاران می نشیند و فضای محیط کار از آنجه هست رقابتی تر و ناامن تر و تهدید آمیزترمیشود.
میانگین دستمزد پرستاران چیزی حدود یک میلیون و دویست پنجاه هزار تومان است٬ نا گفته پیداست خط فقر تحمیلی برابر اعترافات حکومت اسلامی بیش از سه میلیون تومان است٬ که با مشقت اضافه کاری و شبکاریهای طاقت فرسا٬ نهایتا حدود یک میلیون و هفتصد هزار تومان خواهد شد. این دستمزد ناچیز٬ عملا پرستاران را به بخش محروم فقیر جامعه بدل کرده که علیرغم میزان تحصیلات٬ اهمیت شغلی و میزان فشار کار از تامین زندگی با استاندارد متوسط نیز بازمانده اند و زندگی زیر خط فقر به آنان تحیمل گردیده است.
عدم تامین هزینه در بخشهای درمانی٬ سبب سقوط استانداردهای ایمنی و بهداشتی محیط کار میگردد و عملا سلامتی و امنیت جانی پرستاران را با خطرات جدی روبرو می کند. آنچه بر پرستاران تحمیل میشود گویای سطح نازل استاندارد درمان و بهداشت برای کل جامعه است.
شکل گیری اعتراضات و طرح شعار کلیدی درمان رایگان!
مبارزه بر سر افزایش دستمزد یک رکن اساسی جدال هر روزه میلیونها مردمی است که زیر آوار اقتصاد مقاومتی حکومت اسلامی له می شوند. پس زدن این آوار و مطالبه یک زندگی شایسته و انسانی خود را در اشکال اعتراضی متنوعی مانند مبارزات دایمی کارگران٬ اعتراض معلمین و بازنشسته ها و پرستاران نشان میدهد.
اولین تجمع اعتراضی در سال گذشته در اسفند ماه ١٣۹٣با حضور جمعیت کثیری بالغ بر ۴٠٠٠ نفر مقابل مجلس شورای اسلامی در تهران برگزار شد. پرستاران با برگزاری این تجمع اعتراضی وسیع اتحاد و همبستگی سراسری خود را به نمایش گذاشتند و زمینه پیشرویهای بیشتری را ایجاد کردند. انعکاس وسیع این تجمع ابعاد بین المللی بخود گرفت و توسط بسیاری از خبرگزاریهای معتبر منتشر گردید. این تجمع موجب شد کل جامعه با خواستهای بحق پرستاران و ارتباط مستقیمی برقرار کند.
در ادامه طی یکی دو هفته اخیر٬ در محل بیمارستانهای مختلف یکی پس از دیگری در شهرهای تهران٬ مشهد٬ تبریز، اصفهان٬ اهواز٬ همدان، نور٬ قم و آمل٬ تجمعات اعتراضی با حضور پرستاران و سایر کارکنان و خدمه درمانی بیمارستانها با اشکال متنوع برپا گردید.
تجمع و فراخوان سراسری ۸ تیرماه برای اعتصاب سراسری نیز پاسخ شایسته ای گرفت و در بسیاری از مراکز درمانی و بیمارستانها در شهرهای مختلف مجددا پرستاران دست به اعتراض زدند. بدنبال آن صدها پرستار بیمارستانهای مختلف شهر همدان٬ مجددا در ۹ تیرماه٬ علیه طرح رسوای قاصدک دست به تجمع اعتراضی زدند.
تجمع ها با کثرت بیشتر و سراسری تر شکل می گیرند. دامنه خواستها همانطور که انتظار میرفت از محدوده شغلی فراتررفت و ابعاد اجتماعی تری بخود گرفت. طرح مطالبه درمان رایگان در کنار سایر مطالبات بحقی که مطرح شده اند٬ یک نقطه عطف جدی و تعیین کننده در مبارزات اخیر پرستاران است. حلقه ای که با آن٬ مبارزات اخیر پرستاران٬ خود را بلافاصله به خواست پایه ای کل جامعه متصل می کند.
درمان رایگان آلترناتیو میلیونها مردمی است که فقر و عدم استطاعت مالی آنها را از حق درمان و مراجعه به پزشک و بیمارستان محروم گردانده است. پرستاران درمان رایگان بعنوان راه حل انسانی و عقلانی برای پایان دادن به تجاری کردن پروسه درمان را مطرح میکنند. با رایگان شدن درمان٬ رابطه پزشک و بیمار از یک رابطه تجاری به یک رابطه انسانی ارتقاء پیدا می کند. بیمار و پرستار و کادر درمانی از رابطه پولی متقابل خلاص میشوند و حس انساندوستی و درمان بیمار بعنوانی یک نیاز فوری و یک حق طبیعی انسانی به نرم جامعه بدل می گردد.
همانگونه که خواست آموزش رایگان و تغییر فضا و سیستم آموزشی و امنیت مدارس در کنار مطالبه افزایش دستمزد تحت عنوان “خط فقر سه میلیون٬ حقوق ما یک میلیون” و یا “هم از فقربیزاریم٬ هم از فرق”٬ مبارزه آنان را در سطح مبارزه ای عمیقا اجتماعی ارتقا داد.
آموزش رایگان و درمان رایگان آلترناتیوهای عمیقا انسانی در مقابله با تبعیض نهادینه در دسترسی به آموزش و درمان است. این دو خواست عملا مبارزات پرستاران و معلمین را کنار هم می گذارد و بر ضرورت اتحاد و همبستگی هر چه بیشتر آنان که در واقع اتحاد بخش عظیم جامعه است٬ تاکید می گذارد و مستقیما جامعه را به دخالت و پشتیبانی از این مبارزات می کشاند.
شیوه های سازمانیابی
مبارزه مشترک بر سر خواستهای مشترک عملا مبارزات معملین و پرستاران و بازنشستگان را کنار مبارزات جاری کارگری قرار میدهد.
تجربه ها و دستاوردهای هر یک بر دیگری تاثیر مستقیم خواهد گذاشت٬ معلمین در مبارزات اخیر خود توانستند با اتکا به اشکال مختلف و استفاده از مدیای اجتماعی٬ مانند وایبر٬ واتس آپ٬ تلگرام و غیره٬ ارتباط گیری با هم را ساده تر و بنوعی متحول کنند. مبارزات و خواستهای رادیکال خود را رسانه ای کنند. دسترسی سراسری جمع ها و تشکلهای محلی به یکدیگر و همنظری و همفکری و همدلی٬ خود را ارتقاء بدهند. کمک به ارتباطات سریعتر و خبررسانی بموقع٬ پیوند مبارزات پراکنده در شهرهای مختلف و شکل گیری صف متحدتر و سراسری آنان را نیز میسر ساخت.
پرستاران هم لازم است با استفاده از این تجربیات برای حضور در مدیای اجتماعی دامنه تماس خود را بسرعت افزایش دهند. جلب حمایت مردم از خواستهای پرستاران منوط به شکستن دیوارهای قطور سانسور و خنثی کردن جعل اخباری است که رسانه های ریز و درشت حکومتی مداوما برای منحرف کردن مبارزات اعتراضی مردم بکار می گیرند. ماشین تبلیغات حکومت را نباید دست کم گرفت.
طرح شعار درمان رایگان بعنوان یکی از سرفصل های مهم مبارزاتی پرستاران که مستقیما یک خواست وسیع مردم محروم در ایران است را با خبر رسانی و طرح وتوضیح وسیع آن به مطالبه ای عمومی تبدیل کرد که قطعا میتواند پشتیبانی گسترده ای را هم دامن بزند.
پیوند فعالین و پیشروان مبارزات پرستاران و معلمین برای یک خط و یک جهت کردن ومشترک کردن خواستها یک وجه مهم٬ بارز و تعیین کننده دیگر است. بطور سیستماتیک این مبارزات در پیوندی عمیقا اجتماعی هستند و با هزاران رشته اقشار مختلف جامعه را بهم پیوند میزنند. پیشرفت مبارزات جاری٬ در گرو تبدیل آن به یک دستاورد سراسری٬ پیوندهای واقعی و پشتیبانی و اتحاد و همکاری هر چه بیشتر است.
یک تجربه موفق معلمین اجرای گلگشت ها و دیدارهای فوق برنامه مانند راهپمایی جمعی٬ ورزش صبحگاهی و از این قبیل ابتکارها است. پرستاران با توجه به موانع شغلی و شیفت کاری و غیره باید به فکر ایجاد ارتباط زنده تر بین بخشها و بیمارستانهای مختلف باشند. معلمین با استفاده از شبکه های اجتماعی همین فعالیتهای جمعی را نیز رسانه ای و عمومی کردند تا روابط جمعی با یکدیگر را نیز حفظ کنند.
یک تجربه بسیار با اهمیت معلمین در تجمعات وسیعی که در مقابل مراکز آموزشی برگزار کردند٬ کنار زدن و منزوی کردن عافیت طلبی و سازشکاری و زیرپا خالی کن ها بود. افرادی که با آوردن عکس رهبران حکومتی و طرح شعارهایی که قدرت و نیروی اعتراضی جمع را خنثی می کند و به خواستی بی سر و ته منجر می کند که نهایتا از مسٸولین میخواهد به آنها توجه کنند٬ برخورد کردند و با طرح مطالبات تیز و صریح٬ قدرت تشخیص و از همه مهمتر٬ تصمیم و عزم خود را نشان دادند و مایه امید جنبش اعتراضی جامعه گردیدند. طرح شعار آموزش رایگان و درمان رایگان یک نمونه از همین تیزبینی و واقع بینی در پروسه مبارزه است که مستقیما به هر چه متشکل تر شدن و متحدتر شدن و مورد پشتیبانی قرار گرفتن از سوی جامعه خواهد انجامید.
مبارزات شاداب و پر امید پرستاران میتواند پتانسیل ها و امکانات تکنیکی و اجتماعی موجود بخدمت بگیرد و پیروزمندانه بی پیش برود.