کتاب «فراتر از فاجعه» گزارشات روزانه از دادگاه حمید نوری‌(دادیار سابق جمهوری اسلامی در استکهلم)

کتاب «فراتر از فاجعه»

گزارشات روزانه از دادگاه حمید نوری‌(دادیار سابق جمهوری اسلامی در استکهلم)

این کتاب در ۴۵۹ صفحه، به اضافه فهرست نام‌ها، تصاویری از محوطه دادگاه و هم‌چنین ۱۴ صفحه به زبان انگلیسی در فرمت وزیری به قطع آ۴، منتشر شده است. گزارشات روزانه از دادگاه حمید نوری، به قلم «بهرام رحمانی» تهیه و تنظیم شده است.

C:\Users\ashena\Pictures\Ketan N1 (2).jpg

فهرست مندرجات

کیس حمید نوری – پروفسور اریک دیوید

يك دادگاه تاريخی و يك آرزوی بزرگ – کنت لوئیس حقوقدان برجسته و وکیل شاکیان مجاهدین

یادداشت بابک عماد، عضو دیده‌بان ایران

مقدمه        ۱۳

گزارش شماره یک        ۱۸

دهم آگوست ۲۰۲۱ دادگاه حمید نوری        ۱۸

گزارش دوم        ۲۳

ادامه قرائت کیفرخواست        ۲۳

گزارش سوم        ۲۸

ادامه قرائت کیفرخواست        ۲۸

گزارش چهارم        ۴۱

ادامه قرائت کیفرخواست        ۴۱

گزارش پنجم        ۴۸

تعیین پرداخت دیه‌(غرامت مالی) به بازماندگان کشتارهای سال        ۴۸

گزارش ششم        ۵۵

ایرج مصداقی        ۵۵

گزارش هفتم        ۶۱

ایرج مصداقی        ۶۱

گزارش هشتم        ۶۸

سئوالات دادستانی از ایرج مصداقی        ۶۸

گزارش نهم        ۷۴

سئوالات وکلای حمید نوری از ایرج مصداقی        ۷۴

گزارش دهم        ۸۰

نصرالله مرندی        ۸۰

گزارش یازدهم        ۸۳

مهدی برجسته گرمرودی        ۸۳

گزارش دوازدهم        ۹۱

همایون کاویانی        ۹۱

گزارش سیزدهم        ۹۶

گزارش چهاردهم        ۹۸

محسن اسحاقی        ۹۸

گزارش پانزدهم        ۱۰۲

رمضان فتحی        ۱۰۲

گزارش شانزدهم        ۱۰۵

مهدی اسحاقی        ۱۰۵

گزارش هفدهم        ۱۰۸

علی‌اکبر بندلی        ۱۰۸

گزارش هجدهم        ۱۱۰

نصرالله مرندی        ۱۱۰

گزارش نوزدهم        ۱۱۵

مسعود اشرف سمنانی        ۱۱۵

گزارش بیستم        ۱۲۰

سولماز علیزاده        ۱۲۰

گزارش بیست‌و‌یکم        ۱۲۳

احمد ابراهیمی        ۱۲۳

گزارش بیست‌و‌دوم        ۱۲۷

فریدون نجفی آریا        ۱۲۷

گزارش بیست‌و‌سوم        ۱۳۰

فریدون نجفی آریا        ۱۳۰

گزارش ۲۴        ۱۳۳

سارا روزدار        ۱۳۳

گزارش بیست‌و‌پنجم        ۱۳۸

حسن گلزاری        ۱۳۸

گزارش بیست و ششم        ۱۴۲

مجید جمشیدی        ۱۴۲

گزارش بیست‌و‌هفتم        ۱۴۵

خدیجه برهانی        ۱۴۵

حسین احمدی        ۱۴۵

گزارش بیست‌و‌هشتم        ۱۵۲

مهناز میمنت        ۱۵۲

مهری حاجی‌نژاد        ۱۵۲

گزارش بیست‌و‌نهم        ۱۶۰

جعفر سیدمحمدی برنجستانی        ۱۶۰

گزارش سی‌ام        ۱۶۴

صدیقه حاجی‌محسن        ۱۶۴

سی و یکم        ۱۶۷

ویدا رستم علی‌پور        ۱۶۷

لاله بازرگان        ۱۶۷

گزارش سی‌و‌دوم        ۱۷۴

علی ذوالفقاری        ۱۷۴

گزارش سی‌و‌سوم        ۱۸۱

رضا فلاحی        ۱۸۱

گزارش سی‌و‌چهارم        ۱۸۴

عصمت طالبی کلهران        ۱۸۴

گزارش سی‌و‌پنجم        ۱۸۶

محمد زند        ۱۸۶

گزارش سی‌و‌ششم        ۱۸۹

مجید صاحب‌جمع        ۱۸۹

گزارش سی‌و‌هفتم        ۱۹۸

اصغر مهدی‌زاده        ۱۹۸

گزارش سی و هشتم        ۲۱۰

اکبر صمدی        ۲۱۰

گزارش سی‌و‌نهم و چهلم        ۲۱۹

محمود رویایی و حسین فارسی        ۲۱۹

گزارش چهل‌و‌یکم        ۲۲۸

حسن اشرفیان        ۲۲۸

گزارش چهل‌و‌دوم        ۲۳۴

دفاعیات او با کمک وکلایش        ۲۳۴

گزارش چهل‌و‌سوم        ۲۴۱

ادامه دفاعیات حمید نوری        ۲۴۱

گزارش چهل‌و‌چهارم        ۲۵۶

سومین جلسه دفاعیات حمید نوری        ۲۵۶

گزارش چهل‌و‌پنجم        ۲۶۶

چهارمین جلسه دفاعیات حمید نوری        ۲۶۶

گزارش چهل‌وششم        ۲۶۸

پنجمین جلسه دفاعیات حمید نوری        ۲۶۸

گزارش چهل‌وهفتم        ۲۷۱

ششمین جلسه دفاعیات حمید نوری        ۲۷۱

گزارش چهل‌و‌هشتم        ۲۷۴

محمد خدابنده‌لویی        ۲۷۴

گزارش چهل‌و‌نهم        ۲۷۶

رضا شمیرانی        ۲۷۶

گزارش پنجاهم        ۲۷۸

محمد زادشیر        ۲۷۸

گزارش پنجاه و یکم        ۲۸۱

رحمت علی‌کرمی        ۲۸۱

گزارش پنجاه‌ودوم        ۲۸۴

منوچهر اسحاقی        ۲۸۴

گزارش پنجاه‌وسوم        ۲۸۷

مهرزاد دشتبانی        ۲۸۷

گزارش پنجاه‌وچهارم        ۲۹۳

حسین ملکی        ۲۹۳

گزارش پنجاه‌و‌پنجم        ۲۹۹

مهرداد نشاطی        ۲۹۹

گزارش پنجاه‌و‌ششم        ۳۰۷

ابوالقاسم سلیمان‌پور        ۳۰۷

گزارش پنجاه‌و‌هفتم        ۳۰۹

آذرنوش همتی الیزه‌ای        ۳۰۹

گزارش پنجاه‌و‌هشتم        ۳۱۱

روم افشم        ۳۱۱

گزارش پنجاه‌و‌نهم        ۳۱۴

مهدی اصلانی        ۳۱۴

گزارش شصتم        ۳۱۹

امیرهوشنگ اطیابی        ۳۱۹

گزارش شصت‌‌و‌یکم        ۳۲۲

منصور کمال‌زاده        ۳۲۲

گزارش شصت‌و‌دوم        ۳۲۵

رحمان درکشیده        ۳۲۵

گزارش شصت‌و‌سوم        ۳۲۸

جعفر یعقوبی        ۳۲۸

امیرهوشنگ اطیابی        ۳۲۸

گزارش شصت‌و‌چهارم        ۳۳۵

جعفر یعقوبی        ۳۳۵

گزارش شصت‌و‌پنجم        ۳۳۸

سید جلال سعیدی        ۳۳۸

گزارش شصت‌و‌ششم        ۳۴۰

محمد ایزدجو        ۳۴۰

گزارش شصت‌و‌هفتم        ۳۴۳

شهادت حمید اشتری        ۳۴۳

گزارش شصت‌و‌هشتم        ۳۴۶

حمید اشتری        ۳۴۶

کاوه موسوی        ۳۴۶

گزارش شصت‌و‌نهم        ۳۶۲

ایرج مصداقی        ۳۶۲

گزارش هفتادم        ۳۶۶

حمید نوری        ۳۶۶

گزارش هفتاد‌و‌یکم        ۳۶۹

حمید نوری        ۳۶۹

گزارش هفتاد‌و‌دوم        ۳۷۹

جفری رابرتسون، قاضی بین‌المللی        ۳۷۹

گزارش هفتاد‌و‌سوم        ۳۸۵

نادر حدادی مقدم        ۳۸۵

گزارش هفتاد‌و‌پنجم        ۳۹۱

منوچهر پیوند        ۳۹۱

گزارش هفتاد‌و‌ششم        ۳۹۴

تورون لیندهلم        ۳۹۴

گزارش هفتاد‌و‌هفتم        ۴۰۱

شهادت دو کارشناس، اریک داوید پروفسور بازنشسته حقوق کیفری بین‌المللی        ۴۰۱

و محمد اولیایی فرد حقوق‌دان        ۴۰۱

گزارش هفتاد‌و‌ششم        ۴۰۵

محمود خلیلی        ۴۰۵

گزارش هفتاد‌و‌نهم        ۴۰۸

علیرضا اکبری سپهر        ۴۰۸

گزارش هشتادم        ۴۱۹

علیرضا اکبری سپهر        ۴۱۹

گزارش هشتاد‌و‌دوم        ۴۳۱

اوه برینگ، پروفسور ممتاز حقوق بین‌الملل و استاد بازنشسته        ۴۳۱

گزارش هفتاد‌و‌سوم        ۴۴۵

عبدالرضا‌‌(شهاب) شکوهی        ۴۴۵

گزارش هشتاد‌و‌چهارم        ۴۶۲

علیرضا امیدمعاف        ۴۶۲

گزارش هشتاد‌و‌پنجم        ۴۶۶

حمید نوری        ۴۶۶

گزارش هشتاد‌و‌ششم        ۴۷۰

شهادت پروفسور پیام اخوان        ۴۷۰

گزارش هشتاد‌و‌هفتم        ۴۷۶

قاضی و دادستان‌های پرونده        ۴۷۶

گزارش هشتاد‌و‌هشتم        ۴۹۳

تقاضای حبس ابد برای حمید نوری        ۴۹۳

گزارش هشتاد‌و‌نهم        ۴۹۹

بن هسلبری و گیتا هدینگ وایبری، شاکیان و شاهدان دادگاه        ۴۹۹

گزارش نودم        ۵۰۹

کنت لوئیس        ۵۰۹

گزارش نود‌و‌یکم        ۵۱۶

آخرین دفاع وکلای حمید نوری        ۵۱۶

گزارش نود‌و‌دوم        ۵۲۲

ارائه آخرین دفاع موکلان نوری        ۵۲۲

حکم نهایی حمید نوری اعلام شد!        ۵۲۷

نتیجه‌گیری        ۵۳۲

اتهامات و پرونده‌سازی‌ها علیه بهرام رحمانی        ۵۳۸

اطلاعیه نهاد اجرایی بنیاد ایران تریبونال درباره دادگاهی کردن بهرام رحمانی        ۵۳۸

ادعای «آکام نیوز»، سایت امنیتی حکومت اسلامی علیه بهرام رحمانی        ۵۳۹

معرفی مختصری از فعالیت‌های سیاسی و فرهنگی بهرام رحمانی        ۵۴۲

فهرست نام‌ها

تصاویر

متن انگلیسی پروفسور اریک دیوید

متن انگلیسی کنت لوئیس

معرفی کتاب به انگلیسی

***

«هرچند اين دادگاه فقط قتل‌عام در ماه‌هاي مرداد و شهريور ۶۷، آن‌هم، تنها، در زندان گوهردشت را در دستور کار گذاشته بود و با وسواس، از ورود به قتل‌عام در سایر زندان‌ها و حتّي جنايت‌هاي حميد نوري در ماه‌ها و سال‌هاي قبل و بعد از اين دوره امتناع مي‌كرد، با اين‌حال ابعاد جنايت شوكه‌كننده بود. تنها شاهد قتل‌عام در زندان اوین، در دادگاه گفت حدود ۳۵۰۰ تا ۴۰۰۰ تن در جريان قتل عام در اوین اعدام شدند. شاهدان از گوهردشت گفتند از ۲ تا ۳ هزار زنداني سياسي فقط ۱۵۰ تا ۲۰۰ نفر از اعدام‌ها جان به‌دربردند. يكي از شاهدان گفت شاهد انتقال حداقل ۱۷ كاميون پيكرهاي مجاهدين، در ۱۲-۱۰ روز در مرداد بوده كه هريك حداقل ۶۰ تا ۷۰ جنازه را حمل مي‌كرده است. شاهدان مختلف، اَعَم از هواداران مجاهدين يا چپ، تصريح كردند که اوايل مرداد ۶۷ افرادي را مشاهده كرده‌اند كه به تازگي دستگير شده و به گوهردشت منتقل و اعدام شدند…‌(کنت لوئیس حقوقدان برجسته و وکیل شاکیان مجاهدین)

«در پرونده حمید نوری، امضاء‌کننده زیر، اریک دیوید، استاد بازنشسته حقوق بین‌الملل عمومی و سپس رییس مرکز حقوق بین‌الملل در دانشگاه آزاد بروکسل، توسط شاکیان دعوت شد تا به‌عنوان شاهد متخصص در دادگاه منطقه‌ای استکهلم حاضر شود، دادگاهی که حمید نوری را به‌دلیل مشارکتش در قتل‌عام هزاران مخالف سیاسی رژیم آخوند ایران در سال ۱۹۸۸ مورد قضاوت قرار داد.

..

با تعقیب و محکومیت حمید نوری، دادگستری سوئد صلاحیت جهانی را اعمال کرد و نمونه‌ای باشکوه از مبارزه با مصونیت از مجازات بدترین جنایت‌کاران این دوران را به جهان ارائه داد، حتی اگر این اولین نمونه از این نوع تعقیب نباشد: برای یادآوری، دستگاه قضایی بلژیک در دهه ۹۰ میلادی علیه شهروندان رواندا که در نسل‌کشی روآندا در آوریل تا ژوئیه ۱۹۹۴ دست داشتند، همین کار را انجام داد…»‌‌((پروفسور اریک دیوید)

***

از مقدمه این کتاب

دادستان پرونده نوری، خانم کریستینا لیندوف کارلسون، روز سه‌شنبه ۲۷ ژوئیه ۲٠۲١ برابر با ۵ مرداد ١۴٠٠ کیفرخواست نوری را در ۴۴ صفحه صادر کرد: نقض قوانین بین‌المللی، جرم سنگین و قتل.

حمید نوری در روز شنبه ۹ نوامبر ۲۰۱۹ پس از پرواز از تهران به سوئد در فرودگاه استکهلم-آرلاندا با حکم دادسرای این کشور بازداشت موقت شد که چند روز بعد به قرار بازداشت یک ماهه تبدیل شد. در ۸ ژانویه ۲۰۲۰ این قرار بازداشت تا ۵ فوریه ۲۰۲۰ تمدید شد.

بازداشت حمید نوری نخستین مورد از بازداشت یکی از اعضای «هیئت مرگ» کشتارهای سال ۱۳۶۷ در خارج از مرزهای ایران است. در جریان این کشتارها چند هزار زندانی سیاسی چپ و مجاهد مخفیانه اعدام شدند. تاکنون تعداد دقیق جان‌باختگان این کشتار معلوم نشده است.

بسیاری از خانواده‌های قربانیان کشتار ۱۳۶۷ هنوز نمی‌دانند پیکر عزیزان‌شان در کدام محل دفن شده است.

بنا بر شهادت‌ شهود و کتب منتشر شده از خاطرات زندانیان سیاسی، «حمید نوری» با نام مستعار «عباسی» در زمان اعدام‌ها دادیار زندان گوهردشت بوده است. گفته می‎‌شود حمید نوری در سمت دادیار به «ناصریان» کمک می‌کرده و در واقع دستیار او بوده است.

طبق کیفرخواست دادستانی سوئد، در زمان این اعدام‌های دسته‌جمعی، حمید نوری، متهم پرونده، دستیار معاون دادستان در زندان گوهردشت بوده است. او متهم به مشارکت در اعدام دسته جمعی زندانیان و تحمیل رنج و درد شدید، از جمله وارد کردن شکنجه و سایر مجازات بدنی و روانی به آن‌ها است.

پیش‌تر سازمان دیده‌‌بان ایران خبر داده بود که پلیس سوئد نزدیک به چهار هزار و ۵۰۰ صفحه سند علیه نوری نتظیم و تهیه کرده است و شهادت شاکیان و شاهدان، از جمله این اسناد هستند:

«پرونده نوری در حدود ۱۰۰ شاهد و شاکی دارد. دادستان هنوز کیفرخواست‌ علیه نوری صادر نکرده است اما به نظر می‌رسد که اتهامات مطرح شده نهایی هستند و نوری با این اتهامات محاکمه خواهد شد.»

این اولین بار است که یک مقام دستگاه قضایی حکومت اسلامی ایران، به دلیل شراکت در کشتار زندانیان سیاسی دستگیر و توسط یک دادگاه بی‌طرف غربی محاکمه می‌شود. بی‌گمان با سرنگونی حکومت اسلامی و سایر عاملین جرم و جنایت علیه مردم ایران، همه سران، مقامات و مسئولین سیاسی، نظامی، قضایی و ائمه جمعه‌، به‌دست عدالت سپرده خواهند شد.

بدون تردید دادگاه نوری و محکومیت وی به حبس ابد، مرحمی‌ست بر زخم‌های عمیق مادران خاوران و خاوران‌های ناشناخته سایر شهرهای سراسر ایران!

از آقای کنت لوئیس حقوق‌دان برجسته سوئدی و پروفسور اریک دیوید، نهایت تشکر را دارم که دعوت مرا پذیرفتند و هر کدام یادداشتی بر این کتاب نوشتند.

از دوستان عزیزم دکتر جلال سبزواری، بابک عماد، نادر ثانی و هم‌چنین نعمت علیمرادی ناشر کتاب ارزان، نهایت تشکر را دارم که هر کدام به‌نحوی در انتشار این کتاب سهمی را ادا کردند.

بهرام رحمانی – اکتبر ۲۰۲۲

***

در نتیجه‌گیری کتاب در صفحه ۴۴۹، آمده است:

«حمید نوری معروف به «عباسی»، متهم به «قتل عمد» و «جنایت جنگی» به‌عنوان یکی همدستان «هیئت مرگ» در کشتار ۱۳۶۷ زندانیان سیاسی ایران، که طی آن هزاران تن از زندانیان سیاسی با فرمان خمینی و به‌طور مخفیانه اعدام و در مکان‌های نامعلومی به خاک سپرده شدند، در دادگاه استکهلم محاکمه و محکوم شد.

دادگاه او در ۱۰ اوت ۲۰۲۱ آغاز و ۴ ماه مه ۲۰۲۲ به پایان رسید. قضات حکم خود را روز ۱۴ ژوئیه ۲۰۲۲ اعلام کردند. نوری به حبس ابد محکوم شد که مطابق قوانین کیفری سوئد دست‌کم بیست سال است.

دادگاه حمید نوری تنها گوشه‌ای از جنایتی تاریخی است که در سال ۱۳۶۷ با حکم روح‌الله خمینی، بنیان‌گذار و رهبر وقت حکومت اسلامی، صورت گرفت. با وجود گذشت چندین دهه از این اعدام‌های دسته‌جمعی، که در سراسر کشور رخ داده اما هنوز اطلاعات مشخصی از آن چه در زندان‌های سراسر ایران به جز «اوین و گوهردشت» رخ داده در دست نیست. حتی خانواده‌های اعدام‌شدگان هنوز هم خبر ندارند که عزیزان آ‌ن‌ها را بعد از اعدام در کجاها دفن کرده‌اند و تنها تعدادی از اعدام‌شدگان را در گورستان خاوران تهران دفن کرده‌اند.

…»

***

دادگاه استیناف حمید نوری:

دادگاه استیناف حمید نوری، دادیار سابق قوه‌قضاییه جمهوری اسلامی ایران که از سوی دادگاه سوئد به‌دلیل ارتکاب «جنایت علیه بشریت» و مشارکت در اعدام‌های سال‌ ۱۳۶۷ به حبس ابد محکوم شده بود از امروز چهارشنبه ۱۱ ژانویه ۲۰۲۳-۲۱ دی ۱۴۰۱، در استکهلم آغاز شد.

دادگاه استیناف از سه نفر قاضی و دو نفر هیات منصفه تشکیل شده و حمید نوری به درخواست خودش وکیل مدافع جدیدی دارد. در دادگاه استیناف اما توماس بودستروم، وزیر سابق دادگستری‌(۲۰۰۰ تا ۲۰۰۶) و همکار او، هانا لارسون رامپ است که از حمید نوری دفاع می‌کنند.

گفته شده که نوری وکلای سابق خود را به دلیل نارضایتی از عملکرد آن‌ها کنار گذاشت.

مارتینا وینسلو، دادستان این پرونده است چنان‌که در دادگاه بدوی بود. او نمی‌خواهد در مورد نتیجه دادگاه تجدیدنظر گمانه‌زنی و پیش‌بینی کند اما به داگنز نی‌هتر می‌گوید «شواهد‌(علیه نوری) قوی است.»

حمید نوری ۱۸ آبان ۱۳۹۸‌-‌نهم نوامبر ۲۰۱۹ به فرودگاه استکهلم رسید و بلافاصله دستگیر شد اما او، همه وقایع مربوط به اعدام‌های سال ۶۷ و هم‌چنین اتهام‌ها علیه خود را «نمایش» و «داستان سرتاسر خیالی، توهمی و پوشالی، جعلی و غیرمستند» خواند.

این اولین بار است که یک عنصر قوه قضاییه جمهوری اسلامی، به اتهام مشارکت در اعدام‌ها، در یک کشور خارجی و توسط یک دادگاه مستقل و بی‌طرف و در فضایی کاملا آزاد و آرام محاکمه و محکوم می‌شود.

دادگاه استیناف پرونده حمید نوری، ۱۱ و ۱۲ و ۱۳ ژانویه ۲۰۲۳، به اظهارات دادستان‌ها اختصاص داشت. ۱۸ و ۱۹ ژانویه به شنیدن سخنان وکلای مشاور شاکیان و ۲۳ و ۲۵ ژانویه نیز به اظهارات در دفاع از متهم اختصاص داشت. تاکنون ۷ جلسه از دادگاه استیناف حمید نوری برگزار شده است.

دادگاه تجدیدنظر قرار است تا پایان بهار سال جاری ادامه پیدا کند. حکم نهایی در ماه‌های سپتامبر یا اکتبر ۲۰۲۳ صادر خواهد شد. 

***

علاقه‌مندان می‌توانند این کتاب از نشر و کتاب‌فروشی ارزان در استکهلم – سوئد، تهیه کنند و یا از آدرس زیر سفارش دهند:

آدرس نشر و کتاب‌فروشی ارزان در استکهلم:

Helsingforsgatan 15, 164 78 Kista, Stockholm

استکهلم – تونل‌بان آکالا

Tel: +46 70 492 69 24

دوشنبه هفدهم بهمن ۱۴۰۱-ششم فوریه ۲۰۲۳

Print Friendly, PDF & Email

Google Translate