نقدی بر اطلاعیۀ اخیر کمیتۀ مرکزی کومه‌له

پویا محمدی
August 27, 2020

روز گذشته اطلاعیه‌ای از سوی کمیتۀ مرکزی کومه‌له با عنوان «به مناسبت انتشار مباحثات درونی حزب کمونیست ایران» انتشار یافت.(لینک: http://cpiran.org/2020/8/etelaiye/page7.html)

 قبل از پرداختن به این اطلاعیه بایستی یادآوری کرد که یک سال و نیم قبل و هنگامی که شماری از رفقا به منظور اطلاع‌رسانی به جامعه در خصوص وجود اختلاف نظر سیاسی در تشکیلات کومه‌له و حزب کمونیست ایران و برشمردن پاره‌ای از این اختلافات و نیز شناساندن روش‌های ناسالم پیشبرد آن به عنوان «منشاء بحران و وضعیت نابسمان جاری در این تشکیلات»، اقدام به انتشار بیرونی پاره‌ای مطالب و نوشتار از جمله در ضمیمۀ یکی از شماره‌های نشریۀ «جهان امروز»(نشریۀ سیاسی حزب) نمودند؛ رفقای رهبری امروز کومه‌له و دیگر هم‌جناحی‌های آنان، این اطلاع‌رسانی را برنتابیده و ضمن محکوم نمودن آن، چنین عملی را «اقدام علیه کومه‌له و شخص دبیر‌اول آن» معرفی کردند. کار را به جایی رساندند که از جمله با به راه انداختن کمپین و جمع‌آوری امضا علیه نشریۀ جهان امروز، خواهان برخورد به رفیق سردبیراین نشریه که عضو کمیتۀ اجرایی حزب نیز می‌باشد، شدند و اعلام کردند که این ارگان تبلیغی حزب فاقد صلاحیت است و از آن به بعد آن را به عنوان نشریۀ سیاسی حزب به رسمیت نمی‌شناسند.(می‌دانیم که مشابه این اقدام، در جوامع دیکتاتور زده به توقیف یک نشریه و حبس و یا سربه نیست شدن سر دبیر آن منجر می‌شود.)

اینک رفقای این جناح، با ناکامی و شکست مواجه شده‌اند. پس از چند سال انکار وجود اختلاف سیاسی توسط ایشان، سرانجام مجبور شدند با زبانی الکن به وجود اختلاف سیاسی در این تشکیلات اقرار کنند، و دیگر اینکه چند سال تلاش بی‌وقفۀ آنان در جلوگیری از انتشار بیرونی و اطلاع جامعه از مباحث انتقادی به نظرات و مواضع راست‌روانۀ آنها و نیز تخریب و توطئه علیه رفقای منتقد، بی‌ثمر ماند و اخیراً با تصمیم درست و مسئولانۀ آخرین پلنوم کمیته مرکزی حزب کمونیست ایران (که اعضای کمیته مرکزی کومه‌له هم در آن حضور داشته‌اند) مبنی بر لزوم اطلاع جامعه از وضعیت بحرانی و اختلافات سیاسی در این تشکیلات؛ این مباحث در ابعاد هرچه بیشتری روبه جامعه انتشار یافته است.

در این میان رفقای رهبری امروز کومه‌له و جناح تحت رهبری‌شان که تا دیروز انتشار بیرونی مباحث را به عنوان «اقدامی ضد کومه‌له» معرفی می‌کردند، امروز از سر ناچاری اطلاعیه صادر می‌کنند و از رفقا می‌خواهند که با «سعۀصدر و با زبان رفیقانه آن را ادامه دهند». با این حال همچنان ردپای رفتار غیردمکراتیک توسط ایشان در این اطلاعیه نیز به خوبی نمایان است. در این اطلاعیه از جمله آمده است:

«کمیتۀ مرکزی کومه‌له در عین اینکه وجود اختلاف نظر سیاسی را پدیده‌ای دائمی و طبیعی در حزب می‌داند و آن را بخشی از شرایط لازم برای هر گونه تحول و پیشروی در حزب می‌داند، اما منتسب کردن اعضای حزب، که همگی داوطلبانه و با قبول برنامه و اساسنامۀ حزب در آن فعالیت می‌کنند، به جناح‌‌بندی‌های «راست و چپ»، «ناسیونالیست و سوسیالیست» و یا هر برچسب دیگری را، نامسئولانه و مردود می‌داند. در عین حال از رفقای حزبی در هر کجا که هستند، انتظار دارد که چنانچه به هر دلیل مایل به ادامۀ این مباحثات هستند، آن را با سعۀصدر و با زبان رفیقانه، با اتکا بر خرد و منطق دنبال کنند.»

انتساب به «راست» و یا «چپ»، در اساس یک نوع تبیین است. وقتی با منطق و استدلال، کسی یا جناحی به «راست» منتسب می‌شود، این شخص و یا این جناح به جای اینکه در برابر چنین نظری برافروخته و عصبانی شود و طرف مقابل را به برچسب‌زنی متهم کند و اقدام و نظر او را محکوم نماید، می‌باید متقابلاً با منطق و استدلال نشان دهد که نظر و یا ادعای طرف مقابل بی‌اساس است. رفقای رهبری امروز کومه‌له که دم از رفتار دمکراتیک می‌زنند، با مردود دانستن-بخوان محکوم کردن-تبیین و نظر انسان‌ها(در اینجا اعضای حزب)، عملاً در تلاش برای بستن دهان‌ها و جلوگیری از انتشار آزاد نظرات هستند. نمی‌توان از یک سو ادعای استقبال از طرح نظرات و اختلافات سیاسی را داشت(آنطور که رفیق ابراهیم علیزاده اخیراً بیان داشته‌اند) و از سوی دیگر با صدور چنین اطلاعیه‌هایی به محکوم کردن و مردود کردن نظرات و تبیینات موجود در این بین پرداخت و صاحبان این نظرات و تبیینات را هم که نیمی از اعضای این تشکیلات می‌باشند نامسئول خطاب کرد.

آنهم در شرایطی که اگر تاریخ جنبش کمونیستی ایران و جهان را ورق بزنیم، در بخش اعظم این تاریخ از وجود گرایشات چپ و راست و میانه در احزاب و سازمان‌های کمونیستی سخن به میان آمده است در حالی که این احزاب همه دارای برنامه و استراتژی سیاسی مدون بوده‌اند. اما اختلاف بر سر مسائل نظری، سیاسی و یا تاکتیکی به گرایشات چپ و راست و یا میانه در این احزاب شکل داده است. برای مثال اختلاف تاکتیکی بر سر شرکت یا عدم شرکت در پارلمان بورژوایی، اختلاف بر سر شیوۀ برخورد به احزاب بورژوایی، اختلاف بر سر تعیین سیاست در قبال جنگ امپریالیستی و ... در یک حزب واحد با برنامه و اساسنامه واحد، گرایشات سیاسی مختلفی را شکل داده است.

بنابراین به صاحبان این اطلاعیه بایستی گفت، بگذار مباحث و نظرات انتقادی موجود، به اطلاع جامعه برسد و شما نیز نظرات و مواضع سیاسی خود را با صراحت با جامعه در میان بگذارید، آنگاه جامعه قضاوت خود را خواهد کرد و چپ و راست را در این بین تشخیص خواهد داد.

اگر صحبت از نگرانی از وضعیت جاری در تشکیلات است، این نگرانی اساساً زمانی آغاز شد که جناح راست در این تشکیلات با انکار هر گونه اختلاف سیاسی و یا پرهیز از بیان صریح نظرات و مواضع راست‌روانه و انحلال‌طلبانۀ خود؛ در مقابله با رفقای منتقد، آنان را تفرقه‌انداز معرفی و به سیاست حذف و روش‌های توطئه‌گرانه علیه آنان روی آورد.

رفقای صاحب اطلاعیه در پایان آورده‌اند که: «به سهم خود تمام تلاش خود را برای ادامه کاری و حفظ وحدت در صفوف حزب کمونیست ایران بر مبنای برنامه، اساسنامه، استراتژی حزب و مصوبات رسمی کنگره‌ها و پلنوم‌ها مبذول خواهد کرد و فعالیت‌های روتین خود را بر اساس تعهدات خود در قبال جامعۀ کردستان دنبال خواهد کرد.»

این رفقا در حالی از تلاش خود برای حفظ وحدت در صفوف حزب سخن می‌گویند که خود بزرگترین لطمه را به انسجام و وحدت در صفوف حزب وارد کرده‌اند. علاوه بر نفرت‌پراکنی و تخریب علیه کمیتۀ اجرایی و اکثریت کمیتۀ مرکزی حزب، با آژیتاسیون و کمپین‌هایی که طی سه سال گذشته به ویژه در میان رفقای تشکیلات داخل  به راه انداخته‌اند، نیمی از کادرها و اعضای این حزب و تشکیلات را ضمن انتساب به جریان کمونیسم کارگری، به تلاش برای تضعیف کومه‌له متهم می‌کنند و به این ترتیب بحران را عمیق‌تر نموده‌اند و به طور دوفاکتو، سازمان کردستان حزب یعنی کومه‌له را هم از چارت و اتوریتۀ سیاسی و تشکیلاتی حزب جدا نموده‌اند.

این جناح در حالی از تلاش برای وحدت حزب سخن می‌گویند که در آخرین کنفرانس تشکیلات خارج کشور حزب، به جای اینکه کمیتۀ رهبری این بخش از تشکیلات را در کنار جناح مقابل و به طور مشترک در دست بگیرند، با توسل به سیاست حذف آن را به طور «یکدست» به قبضۀ خود درآوردند و بحران جاری را عمیق‌تر نمودند.

صاحبان اطلاعیه، در حالی از اساسنامه سخن به میان آورده‌اند که خود به طور آشکار و روتین این اساسنامه را نقض و پایمال می‌کنند، با ادعای اکثریت بودن در حالی که این ادعا در هیچ مجمع سراسری حزب رسمیت نیافته است، آشکارا سیاست انحلال‌طلبانه را در پیش گرفته‌اند. هیچ گونه تبعیتی از کمیتۀ اجرایی و کمیته مرکزی حزب به عنوان عالی‌ترین مرجع تشکیلات کومه‌له و حزب در فاصله دو کنگره، نمی‌کنند. در این دوره بر خلاف قرار‌های مصوب تشکیلاتی، به عضو‌گیری جناحی، و نیز تنبیهات و اخراج‌های جناحی ادامه داده‌اند.

این رفقا در حالی از برنامه و استراتژی حزب و تعهد خود در قبال جامعۀ کردستان سخن می‌گویند که خود با نقض فاحش این اسناد و تعهد راستین کومه‌له در قبال جامعۀ کردستان که همانا تلاش بی‌وقفه و روتین برای تحقق حاکمیت شورایی در این جامعه است؛ امروزه تلاش برای کسب توافق با احزاب بورژواناسیونالیست به منظور ادارۀ امور کردستان توسط احزاب در دورۀ گذار پس از جمهوری اسلامی که در اصل زمینه‌ساز حاکمیت احزاب در کردستان است را سرلوحۀ فعالیت‌های خود قرار داده‌اند.

اگر کومه‌له و حزب کمونیست ایران را متعلق به کارگران و زحمتکشان جامعه، و اینان را به عنوان صاحبان اصلی این حزب و تشکیلات می‌دانیم، نباید امورات مهمی چون وجود کشمکش و اختلاف سیاسی را از آنان پنهان کرد. کارگران و زحمتکشان محق‌اند که از وضعیت واقعی و اختلافات و کشمکش‌های سیاسی در این حزب و تشکیلات مطلع شده و به دخالت در آن بپردازند.

صراحت و اعتماد به‌نفس، التزام به موازین و روش‌های سالم در بحث و مجادله و پرهیز از هر گونه اقدام حذف‌گرایانه نه تنها به نگرانی یا تضعیف یک حزب و جریان سیاسی منجر نخواهد شد، بلکه باعث پیشرفت و توانمندی هرچه بیشتر در آن خواهد شد.

۶ شهریور ۱۳۹۹

۲۷ آگوست ۲۰۲۰