حق آسیب دیدگان زلزله کرمانشاه، ساخت خانه های ایمن و تأمین کلیه ملزومات زندگی یا پرداخت وام ۳۵ میلیون تومانی؟
مطابق آمار رسمی در اثر زلزله کرمانشاه ۱۲ هزار واحد مسکونی به طور ۱۰۰ در صدی تخریب شده و ۴۵ هزار واحد نیز نیاز به تعمیر دارند. معلوم است که بر ویرانه های واحدهای تخریب شده دیگر هیچ سقفی بر روی هیچ دیواری نسیت و همچنین هیچ دیواری هم پابرجا نیست، اما وقتی که از آسیب دیدگی ۴۵ هزار ساختمان در اثر لرزش زمین لرزه صحبت می شود، خرابی و صدمه دیدن در حد ریختن یا کدر شدن رنگ و نقاشی ناشی از خیس خوردگی، ترکیدگی لوله آب و گاز یا گرفتگی لوله فاضلاب ساختمان ها به نحوی که ممکن است در بعضی ساختمانها و در شرایط معمولی اتفاق بیافتد، نیست که قابل تعمیر باشند. این ۴۵ هزار ساختمان دچار فرو ریختگی بخش هائی از دیوارها و سقف هایشان شده اند و در بهترین حالت ترک بر دیوار و سقف آنها ایجاد شده و بی تردید ستونها و پایه هایشان استقامت اولیه خود را از دست داده و سست شده اند که با لرزشی با قدرتی کمتر از زلزله اخیر فرو خواهند ریخت. در نتیجه همه ساختمان هائی که دیوار و سقفشان آسیب دیده را باید در زمره تخریب شده ها و غیر قابل سکونت قرار داد که نیاز به بازسازی کلی دارند و در آن صورت نه ۱۲ هزار واحد بلکه ۵۷ هزار واحد باید بازسازی گردند.
تفکیک کردن واحدهایی که دچار آسیب دیدگی شده اند از واحدهای تخریب شده، باز خود راه گریزی از پذیرش مسؤلیت در قبال جان صدها هزار انسان است که با لرزشی دیگر و یا با هر حادثه طبیعی دیگری به طور جدی به خطر خواهد افتاد.
حال با این وضعیتی که در نتیجه زلزله حداقل ۵۷ هزار واحد مسکونی به آن دچار گشته اند، دولت وعده ۲۵ میلیون تومان وام و ۵ میلیون تومان کمک بلاعوض برای بازسازی منازل تخریب شده روستائی و ۳۵ میلیون وام و ۶ میلیون تومان کمک بلاعوض به منازل تخریب شده شهری داده است! این وام آنطور که پیداست به صاحبان واحدهای تخریب شده و شاید هم به صاحبان واحدهای آسیب دیده پرداخت خواهد شد و هزاران یا شاید دهها هزار خانواده که در مناطق زلزله زده مستأجر بوده اند مشمول چنین وامی نمی شوند.
گذشته از این، با وامهای وعده داده شده حتی واحدهای ۶۰ ، ۷۰ متری نا ایمن از نوع مسکن مهر که در جریان همین زلزله اخیر قتلگاه هزاران نفر شد را نمی توان ساخت. لازم به ذکر است که بابت ساخت همین قتلگاهها، صاحب هر واحد علاوه بر تقبل باز پرداخت ۳۰ میلیون تومان وام، ۲۰ تا ۲۵ میلیون تومان هم نقدا پرداخت کرده است. از حدود ۶ ماه قبل قیمت انواع مصالح ساختمانی افزایشی سرسام آور داشته اند و اقلامی مانند تیر آهن و میلگرد بیشتر از دو برابر افزایش قیمت داشته اند و همین افزایش چند برابری مصالح ساختمانی عملا مبالغ وعده داده شده بیشتر از نیمی از مصالحی که قبلا بکار برده شده را تأمین نخواهد کرد. علاوه بر این، جمعیت مستأجر به کنار که با تحمل گرسنگی، بیماری و سرما و گرما باید اجاره خانه را هم بپردازند، اکثریت آسیب دیدگانی هم که دارای سرپناه های محقر و غیر استاندارد بوده اند بیکار، کم درآمد و ناتوان در تأمین هزینه حداقل ترین نیازهای زندگی شامل خوراک، پوشاک، پرداخت فیش های آب، برق گاز و غیره هستند که توان بازپرداخت هیچ مبلغ وامی را ندارند.
تا الان مردم آسیب دیده توسط کمک های انسان دوستانه از سراسر ایران و همچنین از خارج تا آنجائی که کمک کنندگان توانسته اند تحت عنوان توریست به داخل راه یابند، از مرگ و گرسنگی در امان بمانند. اما به خاطر عمق فاجعه و به خاطر اینکه هست و نیست این مردم به کلی نابود شده است، نیاز آنها به حمایت برای تأمین مسکن، خوراک، پوشاک، بهداشت، تحصیل و دیگر ملزومات زندگی طولانی مدت خواهد بود. مردم در این رابطه تمام توان خود را بکار برده اند و در ادامه نیز در حد توان خود کمک خواهند کرد.
دولت به عنوان در دست دارنده ثروت و سرمایه اجتماعی باید به جای دادن وعده وام، تمام امکانات زندگی زلزله زدگان از جمله مسکن مناسب و مجانی را فراهم نماید و در قدم اول و به فوریت به جای چادرهائی که نه در مقابل سرما مقاوم هستند و نه در مقابل نفوذ آب باران و بعلاوه به دلیل غیر ایمن بودن آنها (تاکنون چند چادر دچار حریق شده و ساکنین آنها به شدت سوخته شده اند و یک مورد هم خفگی ناشی از گازگرفتگی به خاطر نبود دریچه مخصوص هدایت گاز حاصله از وسایل گرما زای نفتی و گازی در چادرها اتفاق افتاده است) باید در کنار تأمین نیازهای فوری و اساسی، کانکس های ایمن در اختیار مردم آسیب دیده قرار دهد.
جوانمیر مرادی ۲/۹/۱۳۹۶
www.anjomanbfk.blogfa.com