“کاکە درەنگ فریاکەوت”
سەرکێشی بەرزانی لەنێو ڕاپێچکردنی خەڵکدا!
سامان کەریم
سیاسەتی ڕیفڕاندۆم و پیادەکردنی بەرە بەرە دژوارتر و مەترسیدارتر دەبێتەوە بۆ سەر خەڵکی کوردستان بەگشتی و دانیشتوانی ناوچە جیناکۆکەکان بە تایبەتی. نەکردنی ڕیفراندۆم لە هەموو کوردستان و بەتایبەت لە ناوچە جیناکۆکەکان، گەورەترین گریمانەیە. لە ناوچە جێناکۆکەکاندا، پیادەناکرێت وە ئەگەر پیادەبکرێت لەم ناوچانەدا مەترسیەکە هێجگار گەورەتر دەکات ، وە نەکردنی لەم ناوچانەدا ڕیفراندۆم بێ مانا و ناسیونالیزمی کورد مایە پوچ دەکات. بەڵام وەک گریمانەیەک لە کاتی پیادەکردنیدا، مەترسی شەڕی نەتەوەیی، تەنانەت ئەگەر سنوردارو لە ناوچەیەکی بچوکدا بێت، ئاوارەیی سنوردارو، هەڕەشەو بلاوبونەوەو بڵاوکردنەوەی فەزای ترس، ئەمە ماوەیەکە دەستیپێکردوە، قوڵبونەوەی ڕق و کێنەو بوغزی نەتەوەیی لە نێوان هێزە نەتەوە پەرست و ئیسلامیەکانی هەردوولای بزوتنەوەی کوردایەتی و بزوتنەوەی ئیسلامی سیاسی و قەومی عەرەبی ئەمە لە نێو ئەو هێزانەدا گەیشتۆتە بینە قاقا، … تائێستا بەرزانی بە کۆمەڵیک خواستی خۆی گەیشتوە کە لەپشتی وەرەقەو سیاسەتی ڕیفراندۆمەوە بوە. یەکێکیان ئەوەیە کە پێگەی شەخسی خۆی و پارتی دیموکراسی کوردستانی تا ئاستێکی بەرچاو بردۆتە سەرەوە، کۆڕو کۆبونەوەکانی زاخۆ و ئامێدی و دهۆک و ئاکری وسلێمانی” هەرچەند خەڵکێکی زۆریان بە پاص هێناوە لە قەزاو ناحیەکانەوە” … هەنگاو گەڵیکن لەم ڕاستایەدا. پارتی لەدوای ١٩٩٢ وە هێزو گوڕوتینی وای بەخۆیەوە نەبینیوە.
کۆسپی خەڵکی کوردستان ئەوەنیە کە پارتی و حزبەکانی بزوتنەوەی کوردایەتی هەڵدێرێن و مل شکاو بن، بەڵکو بە مل شکانی ئەوان خەڵک گیرۆدە دەبێت،ڕۆلەکانیان دەبنە قوربانی، ئاوارە و برسی دەبن، ئەگەر نا ئەم هێزانە هەر بۆ ” ئاش بەتاڵ” و هەڵدێر باشن. ماوەیەکی هێجگار کەم ماوە بۆ رۆژی ڕیفراندۆمی ٢۵.٩، بەڵام بەرزانی دوای کۆبونەوەی لەگەل نوینەرانی ئەمریکاو فەرەنساو ئەلمانیاو یوئێندا، ئاگادار کردنەوەی بەرزانی لە مەترسی پیادەکردنی ڕیفراندۆم ، بەڵام تا ئێستا پێداگری لەسەر دەکات. بەرزانی ڕیفراندۆمی کردۆتە بیانویەک بۆ ڕاپێچکردنی خەڵک لە ڕێگای حزبەکەی خۆی و یەکێتی یەوە، پەڵڕاکێشانی هێزی پارتی و دواترین جار لە سلێمانی بە شێوەیەکی سنوردارتر هێزی یەکێتی یە. نەک جۆش و خرۆشی خەڵک. بەتایبەت کە سەڕەرای ڕاپێچکردن لە سلێمانی ژمارەی ئامادەبوان زۆر کەم بوون.
چۆن لەم هەڵوێستە تێبگەین، چۆن لەم عینادیەی بەرزانی بگەین؟! لە کاتێکدا کە پارتی و بەرزانی هەموو کەسێک دەزانێت کەسەر بە جەمسەری ئەمریکایە ولە چوارچیوەی سیاسەتەکانی ئەودا دەجوڵێتەوە؟! مەسەلە چیە بەرزانی دەیەوێت ببێت بە “پاڵەوان” یان بوە بە پالەوان؟ یان مەسەلەکە ئەوەنیەو، دەبێت لە نیو هەلومەرجی سیاسی ئەمرۆی ناوچەکەو جێگاو ڕیگای ئەمریکا لە ئاستی ناوچەکەو جیهاندا سەرنجی بدەینێ؟!
پێش وەڵامی ئەو پرسیارانە، مەسەلەیەکی گرینگ هەیە بۆ ئەوەی بەگشتی لە سیاسەت تێبگەین لە هەلومەرجی ئەمرۆدا. دەبێت سیاسەت لە قۆناغی مێژووی ئینتقالیدا تێگەیشتبین. بەبێ تێگەیشتن لەم هەلومەرجە ناتوانین وەڵام بەو پرسیارانەو ئاڵوگۆری خیرا لە پیگەی هێزە سیاسیەکان و دەورو نەخشی پارتی بگەین لە عیراق و ناوچەکەدا… هەوڵمداوە ئەم باسە چەندین جار رۆشن بکەمەوە، لە زۆربەی باسو چاوپێکەوتنەکانی ئەم ۵-۶ ساڵەی دوایدا ئەم هەلومەرجە ئینتقالیەم ڕۆشن کردۆتەوە. بەکورتی لێرەدا دەلێم ئەم هەلومەرجە یاسای تایبەت بە خۆی هەیە، یەکێک لە یاساکانی ناجێگیری هەلومەرجی جیهانی یە بەو مانایەی لە ئاستی جیهانیداو لە نێوان زلهێزەکانی دونیادا ڕیکەوتنێک نیە لەسەر چۆنیەتی بەڕیوەبردنی جیهانی ئەمرۆ. چارەسەری کێشەکان” ئەو کێشانەی کە سنوردارن و لە ئاستی ناوچەیدان”، زیاتر بە یەکلایکردنەوەی سەربازی دەچنە پێشەوە و تەنانەت ئەگەر ڕێگای گفتوگۆو دیبلۆماسی دەرکەوێت ئەوە پاش چەندین جەولەی شەرە. لەم هەلومەرجەدا سیاسەت لە پێش ئابورییەوەیە. هێزە سیاسیەکان لە سەرەتاوە پیویستیان بە یەکلایکردنەوەی سیاسەتە، واتە هێزو نفوزو پێگەی جیهانی یان ناوچەیی یان لۆکەڵی بۆ هێزە لۆکەلیەکان،،، بۆ ئەوەی دواتر بەرژەوەندییە ئابورییەکەی بۆ فەراهەم بیت…. ئەمریکا چەندین ساڵە خەریکی ئەم ” بزنسە” یە لەم هەلومەرجەدا و هەموو نیشانەکان دەرکەوتون کە هەم پێگەی لاواز بوە و هەم زیاتر لە ٢٠ ترلێۆن دۆلار قەرزدارە، لە بەرانبەردا هێزی تازە دەرکەوتون وەک چین وە ئەلمانیا و ڕوسیا. بەلام سیستەمێکی جیهانی جیکەوتوو تا ئیستا دەرنەکەوتوە. ئەمریکا مل نادات بە شکست ” وەک هێزی یەکەمی جیهانی بێ مونافس” وولاتەکانی دیکەش نەگەیشتونە ئاستێک تا ملی پێ کەچ بکەن. بەم پێیە ئێمە لەم قۆناغەدا دەژین. لەم هەلومەرجەدا پێگەی هێزەکان و جێگۆرکێان هێجگار خیڕایە. لە قۆناغی جێگیرو ئاساییدا، وەرچەرخانێک لە سیاسەتی وەک ئەوەی ئێستا لە دەولەتی تورکیا یان قەتەر یان میسری دەبینین چەندین ساڵی پێویستە، بەلام لە هەلومەرجی وەک ئێستادا، بە چەند مانگێک کەمتر یان زیاتر فەراهەم دەبیت…هێزو دەولەتە بورژواییەکان و بەتایبەت زلهێزانی دونیا ، پاپەند نین بە ئیستراتیژ و هەنگاوی سیاسی رۆشنەوە، ئەوەی دیارە ئامانجیکی گشتی ئەم هیزانەیە وهیچی دیکە.
بەرزانی و بڕیت ماکگۆرک، ململانیێ نێو یەک خێزان
ئەگەر درکی ئەم هەلومەرجە بکەین، ئەوکات دەتوانین کە درک بە لێکدانەوە و هەنگاوە سیاسیەکانی بەرزانی بکەین، ئەگەر نا زەحمەتە لەم هەڵوێستەی بەرزانی تێبگەین. بەرزانی دوای کۆبونەوەی لەگەڵ نوێنەری سەرۆکی ئەمریکا ماکگۆرک و نوێنەرانی فەرەنساو بەریتانیاو ئەلمانیاو نەتەوەیەگکگرتوەکان، وە داواکاری ئەم وولاتانە بۆدواخستنی ڕیفراندۆم لەبەرانبەر پڕۆژەیەکدا کە پێشنیاریان کردوە، بەلام بەرزانی هەر مکوڕی دەکات و جەختدەکاتەوە سەر پیادەکردنی رێفراندۆم لە رۆژی ٢۵.٩دا….
مەسەلەی سەرەکی ئەم هەلوێستە توندەی بەرزانی لە بناغەوە لاوازبوونی پێگەی ئەمریکایە لە ناوچەکەدا. کە بڕیارە ئەم سیاسەتی ڕیفراندۆمەی بەرزانی، پیگەی ئەویش بە هیز بکاتەوە!!. ئەمریکای ئێستا ئەمریکای ساڵی ٢٠١۴ ی دوای هاتنی داعش نیە. بڕیار بوو بە هاتنی داعش پێگەی ئەمریکا بەهیزتر بێتەوە، بەلام ئەم پرۆژە سیاسیە هەروەک پێشبێنی دەکرا سەرکەوتوو نەبوو ئەگەرچی کۆمەلێک دەسکەوتی هەبوو بۆ ئەمریکا بە تایبەی لە عیراقدا. هاوسەنگی هێز لە سوریادا ئێستا بە قازانجی رژیمی بەشار ئەسەدو حزب اللە و ئێران و روسیایە، لەعیراقدا لە کاتی هاتنی داعش ئێران هیچی وای نەمابوو وە مالکی لە دەستدا، ئێستا زیاتر لە ٢٠٠ هەزار چەکداری حەشدی شەعبی هەیەو لە نێو سوپاشدا لایەنگری زۆرە و زۆربەی ناوچەو شارەکانی عیراقیش لە داعشی سەربازی پاککراوەتەوە، زۆربەی سنورەکانیش بە دەستی حەشدی شەعبیەوە، دژ بە بەرژوەندی و ویستی ئەمریکا…. تورکیا زیاتر ملی ناوە بەرەو ڕۆژهەلاتو لە باری سیاسی یەوە رۆژئاوای جێهێشتوەو بۆ یەکەمجارە لە مێژووی تورکیادا لەو کاتەوەی کە ئەندامی ناتۆیە ، گڕیبەستی ساروخی دژە ئاسمانی لە گەل ڕوسیادا ببەستێ… بەهەرحاڵ ئاڵوگۆرەکان زۆر وخیران ئەوەندە بەسە بۆ نیشاندانی لاوازبونی زیاتری پێگەی ئەمریکا، لە ناوچەکەو عیراقدا.
مکوڕی بەرزانی لەسەر ئەم پێگە لاوازبووەی ئەمریکایە. بەلام پێگەی لاوازی ئەمریکا وەکو گەورەترین ووڵاتی زلهێز دونیا ئیستاشی لەگەڵدا بیت، چەندە بە قازانجی مکوڕی بەرزانی دەبێت؟! ئایا واقعەن لاوازی پیگەی ئەمریکا ” کە بڕیاری بەرزانی بەشیک لە چوارچیوەی گشتی سیاسەتەکەی پێکدەهێنێت” پاپەیەکی گونجاوە بۆ بردنە پێشەوەی سیاسەتی ڕیفراندۆم لە ٢۵.٩دا.؟!
پێشتر ، سێ مانگ لەمەوبەر نوسیبوم : ” کاکە درەنگ فریاکەوت”(ئەو قۆناغەی کە لە چوارچێوەی سیاسەتی ئەمریکی دا بوارێک هەبوو بۆ دەولەتی کوردی کە مەسعود بارزانی هەوڵێ بۆدا بەسەرچووە و کاتی نەماوە. کاکە درەنگ فریا کەوت!!. بەڵام لە ڕوانگەی منەوە پارتی لە چوارچێوەی سیاسەتی ئەمەریکی دا سیاسەتی پێکهێنانی دەوڵەتی کوردی هەبووە و ئێستاش پەلەقاژەی بۆ دەکات.)(هەڵوێستی کۆمۆنیستی سەبارەت بە جاڕی ڕیفراندۆمی پارتی و دەولەتی کوردی/بەشی یەکەم /٢۶ی حوزەیران ٢٠١٧ http://www.hawpshti.com/ku/?p=12788).
دەولەتی کوردی لەسەرەتای جەنگی دژی داعشەوە مانای هەبوو وە قابیلی ئەوەبوو کە جێبەجێبکرێت، واتە لە هاوین و پایزی ساڵی ٢٠١۴دا. ئەوکات دەوڵەتی عیراق بە مانایەک نەمابوو. سوپا لە بەریەک هەڵوەشابوو، وە حەشدی شەعبی نەبوو، مالیکی هیچی نەمابوەو هەوڵەکان بۆ لابردنی لە ئارادابوون، بەم پێیە ئێران نفوزی هیجگار کەم بوو بوەوە لە عێراقدا. پاشان جیگاو ڕیگای ئەمریکا لە سوریا بەهیزتر بوو، تورکیا لە چوارچیوەی سیاسەتی ئەمریکادا لە پێگەیەکی بەهیزتردا بوو…ئەمریکا ئەوکات فریشتەی رزگاری بوو!!… داعش نزیک بوو بوەوە لە بەغدا… ئەوکات ئاسانتر بوو کە ناسیونالیزمی کورد بەڕابەری بەرزانی دەوڵەتەکەی ڕابگەیەنێت تەنانەت بێ ڕیفراندۆم …ئیران و عیراق لە ترسی لەدەستدانی هەموو عیراق و بەغدا هیچی وایان پێنەدەکرا، ئەمە تەنها وەک نمونەیەک. ئەوکات سیاسەتی ئەمریکی ئەوەبوو کە دوای داعش نەخشەی ناوچەکە دوبارە بکێشرێتەوە. دەوڵەتیکی کوردی و دەوڵەتێکی سوننی بە پالپشتی تورکیاو سعودیە لە ناوچەکەدا… ئەمرۆ ئەمریکاو ئەو دووڵاتەی دیکەش ئەو پێگەیان نەماوە وئەو نەخشەیەیان بۆ جیبەجێ ناکرێت. من پێم وایە لە سیاسەتی ئەمریکادا ئێستاشی لە گەڵدا بێت ئەمە ئامانجێکی گشتی یە. دەوڵەتی کوردی بۆ ئەمریکا لە ناوچەکەدا گرینگە. دواین لیدوانی کۆشکی سپی لەبارەی هەڵوەشانەوەی رێفراندۆمەوە. نابیت زۆر گەورە بکرێت بەتایبەت کە لەکۆشکی سپی یەوە، دەرچوە. کە هەر رۆژەی ڕاگەیاندێکی جیاواز دەردەکات لەسەر قەتەر لەسەر کۆریای باکور و لەپەیوەند بە ئێرانەوە. ئەمریکا پێی وایە کە بەرزانی خەریکە وەک بزوتنەوەی تالێبان و بن لادنی لێدیت و لە قسەی ئەمریکا دەردەچێت. ڕاگەیاندنەکەی کۆشکی سپی بەرانبەر ئەو سەرکێشیانەی بەرزانیە نەک ئەوەی فعلەن سیاسەتێکی تازە بێت وەک ئەوەی میدیاکان باسی دەکەن. سیاسەتی رەسمی ئەمریکا تا ئێستا دواخستنی ڕیفراندۆمە.
بەرزانی کە خۆی و حزبەکەی لە پرۆژەی سیاسی داعشدا هاوبەش بوە، پێی وایە “دەبێت ئەمریکا ساحێبی قسەی خۆی بێت” نازانێت کە هێز هاوسەنگی لە ناوچەکەدا هەموو ساتێک لە ئاڵوگۆردایە. بەکورتی من نازانم ئەمریکا پێشتر پەیمانی چی داوە بە بەرزانی، بەلام ئەگەر پەیمانیشی دابێت ئەوە ئەمریکا ناتوانێت پیادەی بکات. ئەم کێشەی نیوان ئەمریکاو بەرزانی کێشەی نەک تەنها نێو خێزانی بورژواییە، بەڵکو گرینگتر لەوە لەم هەلومەرجەدا کێشەی نێو هێزەکانی یەک جەمسەری جیهانیشە کە پارتی و بەرزانی لە عێراق و ناوچەکەدا یاریزانێکی باشی بوون. ئەمە بەرزانی لە وتارە جەماوەرییەکانی دا بەم شێوەیە دەریبڕیوە”کوا دیموکراسیتان، کوا مافی مرۆڤتان؟!”. وە ئەم دیاردەیە تازەنیە، پێشتر هەر لە ناوچەکەدا شاهیدی هاتنە خوارەوەی پەیوەندی تورکیاو ئەمریکا بوین و تا ئێستا بەردەوامە، هەروەها چەندین وولات و هێزی دیکە.
سەرکێشی بەرزانی و مەترسیەکان
بەرزانی درەنگ فریاکەوت. پێکهێنانی دەوڵەتی کوردی کاتی نەماوە. کاتی نەماوە لەچوارچیوەی سیاسەتی ئەمریکا لە ئێستادا. لە ئیستادا ئەمریکا هەموو ڕۆژێک لەسەر مەسەلەکانی کوریا و قەتەر و سوریا سیاسەتی دەگۆرێت و مێش میوانی نیە، پێگەی خۆی دەزانێ و جار بەجاریش پێ لە زین توند دەکات، و ئەویش سەرکێشی دەکات و پەلەقاژە دەکات وەک بەرزانی، بۆ بردنە پێشەوەی سیاسەتەکانی و کەمکردنەوەی نفوزی مونافسەکانی. سنور و ڕادەی توانایی بزوتنەوەی کوردایەتی بە ڕابەری بەرزانی لە هەلومەرجی ئێستادا، ئەوەندەیە کە دەتوانێت لە چوارچیوەی بەرژەوەندییەکانی جەمسەری خۆیدا بە ڕابەری ئەمریکا پێی لێ ڕابکێشیت.
ئەو باسەی کە بەرزانی دەیکا” جا بە ئەمریکاش بلێ” جگە لە باسێک بۆ وروژاندنی هەستی نەتەوەیی و بە‌هیزکردنی پێگەی خۆی و دواجار جگە لەباسێک بۆ میدیا هیچی دیکە نیە. بەرزانی بەمکارەی دەیەوێت بە جۆرێک لاسایی سەرکێشیەکانی ئیسڕائیل بکاتەوە، ئەوەی لە بەرچاو نیە کە پێگەی ئیسڕائیل قابیلی بەراوردکردن نیە لەگەڵ هێزەکانی خۆی و حکومەتە هەرێمەکەیدا. کۆمەکی ئیسڕائیل بۆ ئەم هەوڵەی بەرزانی هەرگیز ناتوانێت راستەوخۆ بێت بەتایبەت لە هەلومەرجی ئێستادا. وە لە دواجاردا، ئیسرائیل ملکەچی هێزی گەورەترە.
هێز و ووڵاتی بورژوایی ناتوانن لەم هەلومەرجەدا لە چوارچێوەی ئەو سنورە دەرچن کە جەمسەرەکەی توانایی نیە بەسەریدا. مەگەر بە پێچەوانەی ئەو جەمسەرەوە کارەکانیان بەرنە پێشەوەو ئەوکات دەبێت جەمسەرە جیهانیەکەی گۆڕی بیت. بۆ بەرزانی و هاتنە دی خەوەکەی ئەم ئالتەرناتیڤە بونی نیە. بونی نیە، چونکەجەمسەری بەرانبەر ڕاستەوخۆ دژی ئەنجامدانی ڕیفراندۆمن چ جا بگات بە سەربەخۆیی، بە تایبەتی هێزەناوچەییەکانی جەمسەری بەرانبەر وەک ئێران و سوریا. بەڵام ئایا دەکرێت لە ڕەوتی بەرەوپێشچونی ئاڵوگؤڕەکان و گۆرانی هاوسەنگی هێز لە ناوچەکەدا، بە ڕیکەوتنی ڕوسیاو ئەمریکا لەسەر دوبارە دابەشکردنەوەی ناوچەکە، کرانەوەی دەرگای ئومێدێکی لەوچەشنە بۆ بەرزانی یان بۆ ڕابەڕانی بزوتنەوەی کوردایەتی جارێکی دیکە فەراهەم بێتەوە؟! ئەوە گریمانەیەکە، کە تائێستا سیماکەی دیار نیە لەم هەلومەرجە ئینتقالی و پڕ ئاڵوگۆڕەدا. لەمبارەوە گشت مەسەلەی کورد لە ووڵاتانی ناوچەکەدا دەگرێتەوە.
سەڕەرای ئەوانە ئایا ناکرێت بەرزانی سەرکێشی بکات و ڕیفراندۆمیک پیادەکات؟ دەکرێت. ئەوە گریمانەی هێزێکی بورژواییە کە قیبلەنماکەی لە دەست دابێت لە چوارچیوەی تواناو ئیمکاناتی جەمسەرەکەی زیاتر پێ ڕاکێشیت و لە سنورەکەی لای دابێت. ئەم هەنگاوە گریمانەیەکە. بەلام ڕیژەی ئەم گریمانەیە کەمە. کۆسپەکە ئەوەیە لە بارێکی وادا، ئەوە بەرزانی و هێزەکەی نیە بەتها لە سیاسەتەکەیاندا شکست دەخون و دەگەڕینەوە بۆ سنوری پێش ٢٠١۴و کەرکوک یان بەشیک لەناوچە جێناکۆکەکان لە دەست دەدەن. بەڵکو شەڕو کوشت وبڕو قوربانیەکانی خەلک وڕۆلەی خەڵکی ستەمدیدەی کوردستان دەبن، خەڵک ئاوارە دەبێت و شەر دەبێت جا با سنورداریش بێت، کۆسپەکە ئەوەیە هەڵدێرو ” ڕاکردن”و ” ئاش بەتاڵ” کە عادەتی ئەم هێزانەی بزوتنەوەی کوردایەتیە، هەمیشە خەلک بوە بە قوربانی. لەمبارەوە فەرید ئەسەسەرد ئەندامی سەرکردایەتی یەکێتی نیشتمانیە و بەشدارن لە ڕیفراندۆمدا، دەڵێت”…ئەگەر ریفراندۆم لەکەرکوک شکست بێنێ، ریفراندۆم لەناو هەرێم هیچ بەهایەکی نامێنێ.” (کەرکوک لە جەنجاڵی ریفراندۆم و ئەگەرە سەختەکاندا/ http://westganews.net/drejaWtar.aspx?NusarID=12&Jmara=2214 ).
لە هەموو بارێکدا ئەم ڕیفراندۆمە هی کاکەیەو وە تەنها بۆ بردنەپێشەوەی بەرژوەندییەکانی بزوتنەوەی کوردایەتی و حزبەکانیەتی و بەتایبەت پارتی دیموکراتی کوردستان، وەتەنانە بۆ دەوڵەتی کوردی یان ” دەوڵەتی پێکهاتەکان”ی خۆیان نیەو هەموو ووڵاتانی دونیا ئەوە دەزانن…بۆ ساتوسەودایە، هەموو ڕۆژێک لە سۆران لە سلێمانی ئەمە دوبارەو چەند بارە دەکەنەوەکە ئەم سیاسەتە وەرەقەیەکەوە بە ئاشکرا دەڵین” ئەگەر ئەلتەرناتیڤێکی باشتر هەبیت” دیارە ئەو ” باشترە” ئەوە تەنها پڕوپاگەندەیەو بۆ میدیاو بەلاڕیدابردنی خەلکە، شکست ناودەنێن ” باشتر”، شکستی ریفراندۆم دەکەن بە ” ئاهەنگی سەرکەوتن لە ٢۵ی مانگدا” ئیتر ئەوە مایەپوچیە، بەڵام خەلک ڕاپێچدەکەن پێی هەروەک بۆ ڕیفراندۆم کردیان.
تەنانەت لە کاتی پیادەکردنیدا، ئەمە ڕیفراندۆم نیە و وەرەقەو فشارێکی سیاسیی یە. کە ناوچە جیناکۆکەکان یان تیایدا ناکرێت یان شەڕ دەبێت، یان حیلەیەکی یاسایی بۆ دەدۆزنەوە بۆ نەکردنی. وەرەقەیەکی سیاسی یە، بۆ بەرژوەندی زیاتر بۆنمونە بۆ کۆنفدرالی یان چاڵە نەوتێکی زیاتر یان تەسلیم نەکردنەوەی چالەکانی بای حەسەن، کە پارتی داگیری کردون لە کاتی شەڕی داعشەوە.یان درێژ کردنەوەی ماوەی سەرۆکایەتی بەرزانی و پەرلەمانە شەقوشڕەکەیان، یان دانی پارە بە پێشمەرگە یان بردنە پێشەوەی ماددەی ١۴٠…. بەهەرحاڵ بۆ کۆمەلێک ئیمتیازات، کە پارتی و بەرزانی هێجگار پێویستیان پێەتی. ڕیفراندۆم بکرێت یان نا، هەلومەرجەکە بە جۆرێک چۆتە پێشەوە، کە کۆی هەلومەرجی عێراقی بەرەو دەروازەیەکی ترسناکتر بردوە، لە ڕاستای توندکردنەوەی کێشەکان و مەترسی ڕودانی شەری نەتەوەیی، بردۆیە ئاستێکی توندترەوە.
هەر لەسەرەتاوە وتمان کەئەم سیاسەتە سیاسەتێکی کۆنەپەرستانەیە، وتمان کە کێشە نەتەوەییەکان( کێشەی نێوان هێزە نەتەوەییە کوردی و عەرەبیەکان) قوڵترو فراوانتر دەکاتەوە، ڕیفراندۆم بکرێت یان نا هەرئیستا ئەمە ڕویداوە….ناسیونالیزمی کورد ئەهلی چارەسەری هیچ کێشەیەک نیە بە قازانجی خەڵک مەگەر لە ژێر ناڕەزایەتی و خەباتی یەکگراتوانەو شۆرشگێرانەی جەماوەری و کرێکاریدا، سیاسەت و ئامانجی ناسیونالیزمی کورد، بەدەستهێنانی ماف نیە، هیچ کاتێک نایەتە سەر رەئی خەلک مەگەر بیروخێنیت، بوروژازی کوردی هیچ مەسەلەو کێشەیەکی هاوبەشی نەماوە لەگەڵ چینی کڕیکاردا… ئەم سیاسەتە پارتی وبەرزانی بەهیزتر کردو فەشەلەکەشی دەکەنە سەرکەوتن لە ژێر ناوی” ئەلتەرناتیڤی باشتر” یان ” مەسەلەکە نیونەتەوەیی بوە”…. ئەمە دوا ڵاپەرەی وەرەقەی ڕیفراندۆمی بەرزانیە تا ٢۶.٩.٢٠١٧.
خەڵکی کوردستان دەبێت هوشیار بێت لە بەرانبەر ئەم سیاسەتەی بەرزانی و بزوتنەوەی کوردایەتیدا. هەڵنەخەڵەتێت بەم بارە کاتیەی بەرزانی وپارتی و بزوتنەوەی کوردایەتی کە تێیکەوتوە، بە بێ ئاگایی دوای سیاسەت و چارەنوسی خۆی نەکەوێت. نەبێتە خەلوزی جەنگ و شەڕی ئەم هێزە بورژواییە نەتەوەییانە. خەڵکی کوردستان لە ئێستادا، پێویستە ڕێگای خۆی جیابکاتەوە، لە ڕێگاو چارەسەری پارتی و بزوتنەوەی و کوردایەتی….خۆی جیابکاتەوە لە ڕیزی بزوتنەوەکەی بارزانی و هێزەکانی بزوتنەوەی کوردایەتی. بزوتنەوەی خۆی بۆ دامالێنی ئەم هێزانە لە دەسەڵات بەرپابکات. ئەگەر نا هەموو ڕۆژێک دەرگیر دەبین لە گەڵ شەرو جەنگی نەتەوەیی دا. خەڵکی کوردستان ئەگەر خاوەنی ئیرادەو هێزی ڕیکخراوی خۆیان بن ئەوە، هەرکاتێک لە بەرژەوەندی خۆیاندا بێت دەتوانن، بڕیار بدەن لەسەر بەرپاکردنی ڕیفراندۆم، سەبارەت بەوەی کە دەمێننەوە لە چوارچیوەی عیراقدا بە مافی هاولاتیبونی یەکسانەوە یان جیادەبنەوەو دەوڵەتێک لە پێناو بەرژەوەندی خۆیاندا پێک بهێنن.
هەموو مەسەلەکە ئەوەیە ئایا خەلکی کوردستان پاش نزیکەی سی ساڵ تەجروبە لەگەڵ دەسەڵاتی ئەم هێزانەی کوردایەتیدا، بۆێان ڕؤشن بۆتەوە کە دەسەڵاتی ئەم هێزانە دژایەتی هەیە لەگەڵ ویست و خواستی خەڵکی کوردستان دا. دەسەڵاتێکی کارەبا بڕ، موچەبڕ، ئاوبڕ، خزمەتگوزار بڕ و کردنی هەموو خزمەتگوزاییەکان بە پارەو پولێکی زۆر…سەرکوت و جاربەجاریش ڕەشەکوژ وە ژن کوژ….هێزی ناڕەزایەتی خەلکی کوردستان تا زوو لەم دەسەلاتەو هێزەکانی و بزوتنەوەی کوردایەتی جیابێتەوە درەنگە، ئەگەر نا ئەم ڕیفراندۆمەی ٢۵.٩ بلقێکە و تەقیوە یان زوو دەتەقێ. ٢١.٩.٢٠١٧