پیروزی اردوغان توهم تغییر از طریق پارلمان را زیر سوال برد

ناظران و جریانات سیاسی ای که در این توهم بسر میبردند که بشود از طریق انتخابات پارلمانی تحولی در سیستم حاکم ترکیه ایجاد گردد، اکنون بعد از نتایج انتخابات در ترکیه و پیروزی حزب اسلامی عدالت و توسعه باید متوجه توهمات خود شده باشند.

چرا که تاثیر گذاری بر نتایج آرا با استفاده از قدرت نظامی و قدرت مالی و تبلیغاتی عملا اردوغان و حزبش را به موقعیتی رانده است که هیچ کس نمیتواند انکار کند رای کسب شده از جانب حزب عدالت و توسعه نماینده خواست درونی مردم نیست. زیرا اضافه شدن چهار میلیون رای به حزب اردوغان نسبت به انتخابات قبلی اساسا به دلیل نگرانی مردم از جنگ و ناآرامی بود. مردم عادی میخواهند زندگی را در فضای امن بسر ببرند. اردوغان نشان داد اگر به تنهایی قدرت دولتی را نداشته باشد امکان و توان اینرا دارد که جامعه ترکیه را به آتش بکشد. این چهار میلیون رای در واقع باجی است که اردوغان از مردم نگران امنیت اخاذی کرده است.
حزب عدالت و توسعه در انتخابات اول نوامبر ٢٠١۵ حدود چهار میلیون رای بیشتر از انتخابات قبلی را از آن خود کرده است. اکنون تعداد کرسی هایش در پارلمان برای تشکیل حکومت تک حزبی کافی است. این برعکس نتایج انتخابات قبلی است که برای تشکیل دولت ناچار بود با احزاب دیگر ائتلاف کند
در این انتخابات رای حزب ملی گرای کرد (ها.د.پ.) و حزب راست افراطی ترک ام.ها.پ کم شد و به رای حزب اسلامی آک پارتی اضافه شد. این تحول مستقیما به سیاست جنگ طلبانه اردوغان و حزبش مربوط است که بعد از نتایج انتخابات قبلی در پیش گرفت. اردوغان با آغاز جنگ با پ.ک.ک و قطع پروسه “مذاکره” با اوجلان در زندان امرالی فضای جامعه را نظامی کرد. سیاستهای جنگی پ.ک.ک هم در این مدت به کمک اردوغان آمد.
آک پارتی همزمان که جنگ با پ.ک.ک را پیش میبرد در شهرهای ترکیه به چپها، معترضین و مخالفین خود حمله کرد و صدها نفر را بازداشت نمود. علاوه بر این در جریان جنگ در شهر و خارج از شهر علیه پ.ک.ک و وابستگان این حزب در شهرها، صدها نفر کشته و زخمی شدند. در دو انفجار سوروچ و آنکارا که به داعش نسبت داده شد، همه میدانند که این انفجارها و کشته و زخمی شدن صدها نفر در سایه سیاستهای آک پارتی اتفاق افتاد و آنها مسئول مستقیم و غیر مستقیم این کشتار بودند.
رسانه های مستقل تحت فشار قرار گرفتند و سیستم قضائی هم کاملا پشت اردوغان ایستاد. همه این تحولات فضایی در جامعه ایجاد که مردم نگران آینده خود شدند و ناچارا در این انتخابات به حزب اردوغان باج دادند که شاید بتوانند در امنیت زندگی کنند. بویژه سرنوشت میلیونها نفر مردم آواره سوری را با چشم خود دیده و ویرانی کشور سوریه و عراق را در نزدیک خود مشاهده میکنند.
آک پارتی رسما اعلام کرد اگر یک حزب قدرتمند در دولت نباشد جامعه اینچنین دچار جنگ و ناامنی و از هم گسیختگی میشود. در مقابل این سیاست و پلان آگاهانه اردوغان، پ.ک.ک هم با سیاست جنگی خود و باسیاست غیر عملی اعلام کانتون و مناطق خودمختار در شهرهای کردستان ترکیه، و اوج گرفتن فضای جنگ و خونریزی در ترکیه عملا بهانه و سیاست اردوغان را برای بخشی از مردم قابل باور کرد.
علاوه بر این مردم کشورهای منطقه از جمله مردم ترکیه نگران این هستند که به سرنوشتی شبیه مردم سوریه و عراق مبتلا بشوند و ترکیه وارد دوره ای از جنگ و خونریزی وسیع مانند عراق و سوریه بشود. این یک عامل مهم بود که بخشی از مردم ترکیه را به این قناعت رساند که برای حفظ امنیت کشورشان ناچارند این بار به آک پارتی رای بدهند و نقدها و نارضایتیهای خودشان را علیه این حزب کم رنگ بکنند.

دو عامل ترس از ادامه جنگ و خونریزی و تبدیل شدن ترکیه به سوریه دیگر و نگران از بحران اقتصادی و بحران سیاسی و مبتلا شدن به سرنوشتی شبیه سوریه و عراق، پایه اصلی تحول امروز و نتایج انتخابات نوامبر ترکیه هستند.
بمب گذاری و افزایش فضای جنگی این احساس را ایجاد و تقویت کرد که تنها یک حکومت قوی و پایدار می تواند بر این اوضاع مسلط بشود.
با همه این تحولات هنوز باید یک مسئله دیگر را در کردستان ترکیه یادآور بشوم: حزب ها.د.پ در انتخابات قبلی بخشی از رای جریانات اسلامی و عقب مانده و فرصت طلب کردستان ترکیه را که مردم در کردستان آنها را “جاش” مینامند و در سالهای گذشته مدافع حزب اردوغان بودند عاید خود کرد. زیرا این قبایل و عشایر و جریانات اسلامی عقب افتاده و همیشه مزدور حکومتها، فکر میکردند آک پارتی در کردستان تقسیم قدرت کرده و با طرح مذاکره و سازش با پ.ک.ک حاکمیت کردستان فردا به دست پ.ک.ک و حزب زیرمجموعه آن (ها.د.پ) میفتند. آنها همانند مزدوران کردستان عراق که بعد از سرنگونی صدام حسین جایشان را تغییر دادند و اکنون از رای دهندگان به بارزانی و طالبانی هستند، اینها هم خواستند از سالن مزدوری اردوغان به سالن حاکم احتمالی آینده یعنی پ.ک.ک و ها.د.پ نقل مکان کنند.
بعدا از تحولات چند ماه اخیر در فاصله دو انتخابات متوجه شدند که حسابگریهایشان غلط از آب در آمده و دوباره به سالن مزدوران اردوغان برگشتند.

یکی از تحلیلگران مستقل ترکیه اوضاع سیاسی فاصله دو انتخابات را چنین تشریح میکند:
“حزب عدالت و توسعه از این دوره پنج ماهه تا انتخابات زود هنگام برای سرکوب سازمان های غیر دولتی و تجاری مخالف، به کنترل در آوردن رسانه های منتقد و ارعاب روزنامه نگاران و چهره های مخالف استفاده کرد و به نظر می رسد این استراتژی دستاوردهای قابل توجهی برای اردوغان به ارمغان آورده است. وی به احتمال زیاد سعی خواهد کرد با بقیه رسانه های منتقد، سازمان های غیر دولتی و تجاری تصفیه حساب کند و در نتیجه دموکراسی، حقوق و آزادی و حاکمیت قانون در ترکیه را تضعیف کند“.
با این حال اکنون دوره دیگری از حیات سیاسی و تقابل نیروهای سیاسی با همدیگر و تقابل مردم با دولت حاکم آغاز میشود.
مردم آزادیخواه و چپ آن جامعه باید با اتکا به تجربه این دو انتخابات اکنون بیش از پیش به قدرت خود در خیابان برای تغییر تعادل قوا به نفع آزادی و رفاه و رسیدن به مطالباتشان متکی بشوند. نباید منتظر تغییر آرایش احزاب پارلمانی شد. همه احزاب پارلمانی از جمله حزب ها.د.پ. مشکلی با سیستم اقتصادی حاکم و روبنای سیاسی این سیستم ندارند. مشکلات و اختلافات آنها با همدیگر و تقابلشان با حزب آک پارتی بر سر سهم خواهی است.
گسترش جنبشهای شهری و تحکیم تشکلهای مدنی و تقویت تشکلهای کارگری و در نهایت عروج یک جریان چپ و کمونیستی تنها ضامن و اهرم رسیدن مردم به آزادی و رفاه است.

محمد آسنگران ۳ نوامبر ۲۰۱۵