جنگ جاری بین دو بلوک سیاسی سرمایه داری در سوریه حول بود و نبود اسد قطبی و پیچیده شده است. در این میان داعش نقش ژوکر را برای دو طرف بازی میکند.
ضمن اینکه آمریکا فاصله خود را با داعش حفظ میکند و به محدود عملیاتهائی علیه آن اقدام میورزد، آمریکا داعش را دشمنِ دشمن خود تلقی میکند. تعلل و کوتاهیهای آمریکا در زدن داعش در این متن قرار میگیرد. استدلال این موضع ساده است: داعش علیه اسد میجنگد پس با آمریکا هم جبهه است. آمریکا ضمن اینکه ائتلاف رسمی ای با داعش ندارد و آنرا موتلف استراتژیک خود در منطقه نمیداند، قصد نابودی داعش را نیز ندارد. داعش قصاب باشی ای است که امروز برای آمریکا کاربرد دارد. محدود عملیات هوائی آمریکا علیه داعش بقصد کنترل آن است، نه نابودی آن. پیش از این، کوتاهی آمریکا در زدن داعش در جنگش با نیروهای پ ک ک در کوبانی نشان داد که با بیعملی خود عملا حامی داعش و مخالف نیروهای کرد است. ترکیه و عربستان در حمایت از داعش خودسری نمیکنند، با آمریکا هم خطند.
همچنین، آمریکا داعش را بعنوان لولو خورخوره نیاز دارد. دادن چنین تصویری از داعش هم به داعش کمک میکند تا با رعب ایجاد شده از آن، مقاومت علیه داعش در منطقه کاهش یابد و از سوی دیگر آمریکا با پز زدن لولو خورخوره داعش حضور خود در سوریه را در اذهان عمومی توجیه میکند. نقش ژوکر داعش که هم بعنوان دشمن و هم در نقش دوست آمریکا بازی میکند اما به نقطه ضعفی برای آمریکا در مقابل روسیه تبدیل شد: روسیه بلوف آمریکا در ادعای لزوم به حضورش در سوریه بمنظور “ایجاد امنیت در منطقه” از داعش را خرید. روسیه از ژوکر داعش بنفع بلوک سیاسی خود و در دفاع از اسد استفاده کرد. روسیه با حمایت جاری نظامی خود از اسد با بهانه زدن داعش و بمنظور “ایجاد امنیت در منطقه” بطور جدی وارد جدال نظامی با داعش و سایر نیروهای مخالف اسد شد. تفاوت اما در این است: روسیه مصمم به نابودی داعش در سوریه است. زدن داعش یعنی تثبیت اسد! بموازات عملیات علیه داعش، عملیات علیه سایر نیروهای مخالف اسد نیز گسترش خواهد یافت. این اقدامات همین امروز شروع شده است. آمریکا بواقع به کنجی کشانده شده است. اگر احتمالی به پیاده شدن نیروی زمینی آمریکا وجود داشته باشد، زمان آن نزدیک است. در غیر اینصورت آمریکا باید شکست خود را به این معنا که اسد نمیرود را بپذیرد و دوشادوش روسیه علیه داعش وارد عمل شود. این یعنی پیروزی بلوک روسیه. این قطعا بمعنای پایان ماجرا در سوریه نیست. در فردای شکست داعش و عدم حضور نیروهای غربی در سوریه، این کشور تازه جولانگاهی بر سر تقسیم غنائم خواهد شد.
داشتن تصویری بروز شده بالا از باتلاق سوریه تا آنجا که به منافع مردم برمیگردد لازم است. این تصویر در عین حال تاکیدی بر این اصل است که هیچ یک از نیروهای درگیر در سوریه، ناجی مردم از سناریوی سیاهی که در آن گیر کرده اند نیستند. علاوه براین، بنظر میاید که شرایط در سوریه رو به وخامت دارد. نوری در انتهای تونل دیده نمیشود. بهترین تاکتیکی که مردم بدرست به پیش گرفته اند حفظ خود است: خروج از سوریه و تلاش به یافتن پناهی امن. نقش امروز نیروهای سیاسی ای که به شان انسان احترام میگذارند کمک به تسهیل این پروسه است. سرنوشت سیاسی فردای سوریه تابعی از اقدامات امروز این نیروهاست. اگر نیروهای سیاسی چپ بتوانند پناهندگان را امروز یاری و سازمان دهند، فردا به آنها تعلق خواهد داشت.
________________________________________
یادداشتهایعباس گویا
https://goo.gl/OkX13O