 |
||
|
|
||
هوش مصنوعی گسترده ، افق وامیدها و نگرانیهاسعيد صالحى نياNovember 10, 2019 هوش مصنوعی گسترده ، افق وامیدها و نگرانیها مقدمه: سال 2014 یعنی حدود 5 سال پیش وقتی مقاله ای در موضوع هوش مصنوعی در حاشیه فیلمی بنام "او" نوشتم(1)هنوز بحثها در مورد هوش مصنوعی گسترده یا جنرال (در مقابل هوش مصنوعی محدود) عمومی نشده بود. زمانی بود که کامپیوتر بعنوان "شمارگر " عرضه شد اما بتدریح کاربردهای بسیار متوع کامپیوتر با اتکا به بهبود سخت افزار و نرم افزار انرا امروزه به ابزار روزمره انسان در همه جای دنیا تبدیل کرده و امکان ارتباط مستقیم جهانی لنسان را فراهم آورده. تردیدی نیست که چنبشهای عظیم اجتماعی امروز به تکنولوژی جهانی کامپیوتر و اینترنت امکان پذیر شده اند .فضائی که بسیاری "مجازی" می پنداشتند امروز بخشی از حقیقی ترین ارتباطات انسانیست که مرزها را در هم نوریده است. اما تکامل سخت افزار و نردم افزار با کامپیوتر به مثابه شمارگر پایان نیافت و برنامه ریزی به مرحله ای رشد کرد که شاهد عروج هوش مصنوعی بودیم که چند دهه ای هست که وارد صحنه شده. هوش مصنوعی ابتدا در سطح و عمق ویژه و موضوعی ساخته شد که وظایف معنینی را انجام می داد اما این مرحله هم در حال تغییر است و امروز افق توسعه هوش مصنوعی گسترده یا جنرال جلوی چشم ماست. در این مقاله نکاتی را در این موضوع ارائه می دهم و فکر می کنم این موضوع هم باید توسط ازادیخواهان و برابری طلبان جدی گرفته شود و رویش کار شود و اثرات و ابعاد وسیع ناشی از بکارگیری این تکنولوژی روی زندگی انسان بررسی شود. چپ و کمونیزم بجای تکرار ایه های قرن 18 و 19 دغدعه اش باید بررسی جهان موجود و افقهای پیش رویش باشد:
Artificial general intelligence هوش عمومی مصنوعی نوع پیشرفته و کیفیتا نوین هوش مصنوعی است (در مقابل هوش مصنوعی محدود).این نوع هوش بنا به تعریف صاحب توانائیهای گسترده در زمینه یادگیری وسیع ، برنامه ریزی ، ارتباط گیری،توام کردن حواس با تفکر،تصمیم گیری،بکارگیری منطق می باشد. این نوع هوش مصنوعی به خوداگاهی دست می یابد ،این هوش می تواند ازمایشات زیر را بگذراند: الف: قابلیت تشخیص خود از انسانها و از دیگر ماشینها ب: قابلیت اپوپراسیونهای معمولی مثل طراحی خودبخودی اماده کردن قهوه در محلی که اطلاعات اولیه را به او نداده اند(است قهوه) ج: شرکت در کلاس درس مثل انسانها و قبول شدن در امتحانات(تست کالج) د:نگه داشتن شغل مثل انسانها ه:سر هم کردن قطعات پیش ساخته از روی دستور العمل مثل انسانها و: تشخیص تصویر خود در اینه (تست اینه)
هوش مصنوعی پیشرفته یا جنرال با استفاده از رایانه ابری توان یادگیری و ارتباط با سایر "هوش های مصنوعی" را پیدا می کند.بطوری که می تواند مثلا طی یک هفته نه تنها مجموعه دانش بشری را جع اوری کند بلکه شبکه ارتباطی با سایر هوش های مصنوعی بسازد و بطور هندسی و تصاعدی رشد کند و خود را بازپروری کند.
حوزه های کاربردی هوش مصنوعی گسترده: هوش مصنوعی گسترده بر خلاف هوش مصنوعی محدود ، حوزه عملکردی بسیار گسترده ای دارد .مثل انسان چند منظوره عمل می کند و می تواند موضوعات بسیار متفاوتی را یاد بگیرد و در هم بیامیزد.تجربه کند و از تجارب خودش مثل انسان بیاموزد.می تواند در ارتباط با دیگران رشد کند و تحول یابد. اینها ویژگیهائی است که تا همین چند دهه پیش فقط در حوزه انسان بود اما بالاخره انسان دارد موجودی خلق می کند که خصوصیات او را خواهد داشت و شاید از انسان هم عبور کند. این خصوصیات و حوزه های کارگری هم جنبه مثبت دارند و هم می توانند بعنوان سلاح نهائی که بارها از سلاح اتمی خطرناکتر است بکار گرفته شود.حوزه های زیر از موارد بکارگیری هوش مصنوعی گسترده است: خودروهای خودران . تداخل بدن انسان و ماشین فناوری سایبورگ . انجام شغل‌های خطرناک استفاده از هوش مصنوعی در کنترل شرایط اقلیمی استفاده از هوش مصنوعی در رواندرمانی و دوست یابی . .و ناتوانها و کودکان. مراقبت از سالمندان توسعه ارتباطات بین فرهنگی و از بین بردن معضل ترجمه بین زبانها تداخل هوش مصنوعی در خدمات پزشکی و اموزشی تداخل هوش مصنوعی در تولید گردش تولید و توزیع و کشاورزی کاربرد هوش مصنوعی در جنگها، سرکوبها کنترل رفتارهای ادمها و کنترل اعتراضات کاربرد هوش مصنوعی در مدیریت جامعه و مهندسی اجتماعی کاربرد هوش مصنوعی در تولید هنرو خلاقیتهای علمی کاربرد هوش مصنوعی در گسترش و تعمیق خودش!
افقها و نگرانیها در مورد بکارگیری هوش مصنوعی شکستن مرز "خوداگاهی" بین انسان و ماشین:
توسعه هوش مصنوعی اینقدر اهمیت دارد که کنگره امریکا در سال 2018 نشستی با همکاری کارشناسان این موضوع داشت. همانطور که در بالا دیدیم ابعاد و نتایح توسعه هوش مصنوعی در نظام اجتماعی موجود که بر اساس کسب سود اقلیت استوار است براجتی می تواند فاجعه انسانی موجود را تشدید کند و به تضاد طبقاتی عمیق و گسره جدیدی بدهد که حتی در خیال مارکس هم نمی گنجید! ایجاد "خود اگاهی" در هوش مصنوعی : کیفیت تحول اجتماعی با کاربرد هوش مصنوعی برای اولین بار این سوال را جلو می کشد که ایا هنوز خوداگاهی مرز بین انسان و ماشین خواهد بود؟ بررسیهای انجام شده نشان می دهد که هوش مصنوعی گسترده پتانسیل رسیدن به خوداگاهی را دارد. کسب خوداگاهی تبعات بسیار وسیعی دارد.بعد از فراروئیدن هوش مصنوعی به این مرجله هوش مصنوعی را باید دارای حقوق دانست و رابطه انسان با او را بازتعریف کرد.دیگر نمی شود همینجوری هوش مصنوعی را خاموش کرد!لذا نظام حقوقی معینی باید حقوق هوش مصنوعی را تضمین کند
تداخل هوش مصنوعی با بدن و مغز انسان و ایجاد ابر انسان: عرصه دیگر تداخل بدن انسان و هوش مصنوعی و تبعات انست.وقتی ابر انسان ساخته شد تبعات اجتماعی بسیاری در بر دارد.ابر انسان نمی تواند حق معادل انسان داشته باشد! چون انسان نیست! لذا خواست برابری دوباره دچار یک بحران عمیق می شود.خصوصا بر بستر نظام سرمایه داری ایجاد ابر انسان به رشد فاصله طبقاتی وسیعتری می انجامد.
هوش مصنوعی گسترده و نظام نابرابر طبقاتی طبیعتا سرمایه گذاری و دسترسی به تکنولوژی هوش مصنوعی در بستر جامعه طبقاتی عامل بازتولید نظم نابرابر خواهد بود.سیاستمداران و صاحبان قدرت بیشتر و راحت تر می توانند سرکوب کنند کنترل کنند و در جنگها بدون دادن تلفات پیروز شوند. هوش مصنوعی عامل مهم بیکاریهای وسیع خواهد بود.تا سال 2030 پیش بینی می شود که 30 در صد نیروی کار نزدیک به 400 میلیون انسان به خاطر جایگزینی هوش مصنوعی از کار بیکار خواهند شد.این بخی از فاجعه انسانی ناشی از توسعه هوش مصنوعی در جامعه نابرابر است.
طبیعی است که فواید بسیار زیادی در استفاده از هوش مصنوعی برای انسان وجود دارد همانطور که تکنولوژی کامپیوتر در قرن 20 نشان داد.اما همانطور که گفتم هوش مصنوعی در دست نظام سرمایه داری این نکات مثبت را زیر سایه می برد .قانون عمومی نظام سرمایه داری همواره دستاوردهای بشری را از کارائی لازمه انداخته و استفاده انها را مشروط به سود دهی برای طبقات حاکم تقلیل داده.نمونه دیگرش روباتیزه کردن نظام اقتصادیست که متاسفانه در مقابل سود سرمایه داری محدود شده. کشورهای غربی عمدا کاربرد روباتها ا محدود به منافع سرمایه داری کرده اند و روباتها فقط برای سود دهی و کنترل چامعه استفاده می شوند و نه مصالح مردم.
عبور از مرز خوداگاهی مهمترین دستاورد علمی و تکنولوژیک قرن21 در مقابل سدهای جامعه سرمایه داری از دید من مهمترین دستاتور علمی و تکنولوژیک قرن 21 خلق هوش مصنوعی گسترده است.این ابزار خود نتیجه بکارگیری کامپویتر است که زمانی فقط بعنوان شمارگر استفاده می شد اما امروز نیاز روزمره زندگی انسانست. اما انقلاب انفورماتیک ناشی از کامپیوتر امروز خود زمینه ساز انقلابی بسیار ژرفتر است که مرزهای خوداگاهی را نشانه گرفته. خوداگاهی مهمترین سنگر انسان در طبیعت و وجه مشخصه انسان بودن با تلاشهای انسان در حال انتقال به ماشین است.این دستاورد بسیار تاریخی و مهم است.انسان در حال خلق موجودی خوداگاه است که اگر در شرایط ازادی و برابری اتفاق می افتاد بی تردید عامل چهشهای عظیم بنفع انسانیت بود. مشکل اما اینست که هوش مصنوعی مثل بسیاری دستاوردهای علم و تکنولوژی بدست طبقه حاکم است و بطور محدود و مشروط به قصد سود دهی مالی و کسب قدرت برای طبقه اقلیت جامعه استفاده می شود. لذا همانطور که کامپیوتر در صنایع و زندگی انسان استفاده بهینه نمی شود ، همانطور که از روباتها برای انسانیت استفاده بهینه نمی شود همانطور که بهترین دستاوردهای علمی در اختیار طبقه مرفه جامعه اسر است، متاسفانه هوش مصنوعی هم اسیر خواهد بود و خطر استفاده ضد انسانی از ان همانند انرژی اتمی روی سر بشریت خواهد بود. افزایش فقر و بدبختی اکثریت جامعه در حالیکه امکانات مادی زیاد تر می شود تناقضات زندگی در قرن 21 دردناکتر خواهد شد.اینست نگرانی دیگر ما در قرن شکوفائی علم و تکنولوژی
منابع بیشتر:
(1)نگاهی به فیلم "او" -فیلمی که باید دید و در آن تعمیق کرد(سعید صالحی نیا)-سال 2014 (2)منابعی در مورد هوش مصنوعی: Artificial general intelligence https://en.wikipedia.org/wiki/Artificial_general_intelligence
Cloud robotics https://en.wikipedia.org/wiki/Cloud_robotics
Artificial Intelligence (ANI & AGI) and its impact on society societyhttps://mse238blog.stanford.edu/2018/07/sundarvk/artificial-intelligence-ani-agi-and-its-impact-on-society/ ,
|
||
|
|
||
|
|
||
|
Copyright © 2006 azadi-b.com |
||
