نقدی بر برنامه سازمان فداییان (اقلیت) ... ح. جوینده

مطلب
September 08, 2020

نقدی بر برنامه سازمان فداییان (اقلیت) 

ح. جوینده

برنامه احزاب و سازمانها ساده ترین و موجزترین و قابل دسترس ترین راه برای آشنایی با نگاه تحلیلی، کلی، سازمانها به حاکمیت موجود و برنامه و اهداف آنها برای جامعه و آلترناتیو بودن خود می باشد. یک برنامه منظم و منسجم و عملی و با تعمق اندیشیده شده و واقعگرایانه و دموکراتیک و حامی منافع توده های میلیونی می تواند آرای بسیاری را به خود جلب نماید. و آلترناتیو برتر در جامعه باشد.

مسائلی از قبیل آزادی و دموکراسی، پیشرفت کشور و صلح و دوستی منطقه ایی و جهانی، و زندگی بهتر برای اکثریت توده ها دارای اهمیت بسیار می باشد. توجه جدی و خاص به برنامه حزبی و سازمانی و به روز بودن آن از اهمیت بسزایی بر خوردار می باشد. 

احزاب سوسیالیست و رادیکال بمراتب بیشتر می بایست این دلداری را به توده ها بدهند که حاکمیت مورد نظر آنها، حاکمیتی دموکراتیک و سطح آزادی ها بمراتب بالاتر از پیشرفته ترین دموکراسی های دنیا می باشد. شهروندان در این جامعه توسط قوانین عادلانه محافظت می شوند و همه دارای وکلای لازم در محاکم می باشند و حقی از کسی زائل نمی شود. آزادی بیان و عقاید و مطبوعات و اجتماعات و اعتصابات و اتحادیه ها و ... صد در صد گارانتی می باشد و همچنین همه ملزومات یک سیاست تنش زدا منطقه ایی و بین المللی را خوب درک می کنند و کشور را دچار جنگ و تحریمات متفاوت بین المللی نمی کنند و استقلال و تمامیت ارضی کشور را به مخاطره نمی افکنند. توده ها بعد از حکومت اسلامی تحمل هیچ نوعی دخالتگری خودسرانه حکومتی و عوامل خودسر و حامی حکام را در ایجاد فشار و محدودیت فردی و اجتماعی را به عنوان گروه های فشار نمی پسندند. و حقوق شهروندی و مصونیت فردی را از بالاترین مطالبات خود می دانند. یک برنامه موثر و منطقی و جدی این نکات را در خود دارا می باشد.

باید در نظر داشت برنامه را برای چه جامعه ایی با چه ظرفیتهایی تدوین می کنیم. وگرنه نوشتن برنامه های رادیکال آنچنان سخت نمی باشد و اگر قصد جدی جلب آرا توده ها هم در کار نباشد که بسیار آسانتر می توان چنین برنامه هایی را تدوین و ارائه داد. البته برنامه می بایست تنها خطوط کلی نگاه خود را بیان کند و جزییات را می بایست به نمایندگان اصلی توده ها بسپارد. که البته خیلی از برنامه ها خیلی به جزییات وارد میشوند مثلا برنامه ایی مخالفت با سقط جنین را در خود دارد که این موارد می تواند فردا توسط نمایندگان زنان تدوین و ارائه گردد.

آغاز نقد به برنامه اقلیت

البته شروع برنامه با تشریح سیستم سرمایه داری جهانی و داخلی به شکل کلی پرداخته است آنچه غایب است شرایط اقتصادی مشخص امروز ایران است. و تحلیل مشخص سیاسی از اوضاع و احوال کنونی همچنین در این برنامه غایب است. که اینجا لازم است به اهمیت به روز بودن برنامه سازمانی که یکی از نکات مهم و جدی هر سازمانی هست تاکید ویژه شود که می بایست در شرایط امروز که سرعت تغییر و تحولات بسیار بالاست لااقل در سطح پلنوم (و یا  اگر کنفرانس و یا کنگره مقدور نیست) سالانه توجه ایی هم به برنامه و بروز رسانی بخش تحلیل سیاسی منظور گردد. و نمی شود برنامه 10 سال قبل را هنوز معتبر برای شرایط امروز دانست.  

در ماده 4 این برنامه " ۴- مسلط شدن شیوه تولید سرمایه‌داری در ایران که با صدور روزافزون سرمایه‌های امپریالیستی، گسترش صنعت نوین و استفاده از تکنیک‌های جدید همراه بوده است، به‌طور مداوم منجر به از میدان بیرون رانده شدن مؤسسات کوچک به‌وسیله مؤسسات بزرگ‌شده است. تولیدکنندگان کوچک که یارای مقاومت در برابر مؤسسات بزرگ را ندارند، دائماً خانه‌خراب‌تر می‌شوند، برخی به پرولتاریا تبدیل می‌گردند، نقش دیگران در عرصه اقتصادی و اجتماعی محدودتر می‌شود و در پاره‌ای موارد به نحو مشقت باری به سرمایه وابسته می‌گردند." 

منظور اینجا چیست؟ آیا از اینکه موسسات کوچک جایشان را به موسسات بزرک می دهند ابراز نگرانی می کنید و می خواهید که این موسسات کوچک سرمایه  را در سایه حمایتهای خود بزرگ کنید؟ یا اینکه سرمایه های امپریالیستی سرمایه های داخلی و کوچک را نابود می کنند و شما خواهان حفظ شان هستین؟ لزوم این بند از چه منظر است؟

ماده 11 بند سوم " سازمان فدائیان (اقلیت) خود را موظف می‌داند که در راه تشکیل حزب کمونیست ایران که قادر باشد مبارزه طبقاتی پرولتاریا را در تمام اشکال تجلی آن تا نیل به هدف نهائی رهبری کند، تلاش ورزد.

آیا سازمان فداییان (اقلیت) خود را یک سازمان کمونیستی نمی داند؟ آیا شما باور خود را کمونیستی و مارکسیستی نمی دانید که سوسیالیسم را آلترناتیو سرمایه داری می داند! و اعضا و هوادارانی از کارگر و غیر کارگر ندارید که در این جهت تلاش می کنند؟ حال سوال اینست چرا سازمان خود را، حزبی کمونیستی نمی دانید ؟ به هر حال سازمان شما هم مثل باقی احزابی که مارکسیست و کمونیست هستند یک حزب کمونیستی و مارکسیستی هست، من نمی فهم حکمت این تعلل 50 ساله در نامیدن نام خود به سازمان یا حزبی کمونیستی چیست؟  

 ماده 13 بند سوم "بارزترین نمونه تحریف بورژوائی سوسیالیسم، سوسیال – دمکراسی و دیگر جریانات اپورتونیست – رفرمیست‌اند که با نفی نظری یا عملی دیکتاتوری پرولتاریا، لزوم الغاء مالکیت خصوصی و انکار عصر کنونی به‌عنوان عصر انقلابات پرولتاریایی، مارکسیسم – لنینیسم را نفی و تحریف نموده و سیاست سازش طبقاتی با بورژوازی را در پیش‌گرفته‌اند. کلیه این جریانات مرتد و خائن به طبقه کارگر محسوب می‌گردند."

اینجا موقعیت را مغتنم می شمارم، در مورد ادبیات و رفتار و نگاه در برخورد با دیگر جریانات سیاسی می پردازم. من نظرم اینست که رهبریت سازمان اقلیت که دارای عقلانیت و منطق بیشتریست لااقل می تواند در این مسیر در تعدیل برخوردهای دشمنانه و کینه توزانه هواداران و اعضاء راه گشا باشد. در مورد دو سازمان فداییان اکثریت و حزب توده که امروز تقریبا 40 سال است از خط و خطوط دفاع از حاکمیت اسلامی فاصله گرفته اند مورد هتاکی دائمی اعضا و هوادران چریکهای اشرف دهقانی ،مجاهدین، گروه چریکهای مهدی سامع، و سازمان اقلیت به نسبت کمتری قرار دارند. که با توجه به تغییر نگاه سیاسی به حکومت اسلامی این دو سازمان در چهل سال اخیر این برخوردها ناپسندیده و نارواست چون اینان بر آن خط و خطوط دیگر نیستند! فحاشی ها به هواداران و اعضای این دو سازمان همسنگ فحاشی به نظام اسلامی حاکم بر ایران می باشد. به نظرم برای جذب بخشی از نیروهای این دو سازمان، سنجیده اینست از این برخوردها دوری جسته شود. در عین حالی که این برخوردها مذموم و غیر منصفانه هم می باشد.

ماده 13 بند 5 و 6 " در ایران جایی که سرمایه‌داری هم‌ اکنون به شیوه تولید مسلط تبدیل‌ شده است، به سبب سلطه امپریالیسم، وابستگی اقتصادی و بقایای متعدد نظامات ماقبل سرمایه‌داری که موانع عمده‌ای بر سر راه پیشرفت اقتصادی و بسط کامل و همه‌ جانبه مبارزه طبقاتی پرولتاریا محسوب می‌شوند، ستم اقتصادی و سیاسی که بر میلیون‌ها تن از توده‌های مردم اعمال می‌شود و دیکتاتوری عریان و عنان‌گسیخته‌ای که به‌ مثابه جزء لاینفک روبنای سیاسی سرمایه‌داری وابسته، توده وسیع مردم را در ناآگاهی و انقیاد نگاه داشته است، پرولتاریای ایران نمی‌تواند هدف فوری خود را انقلاب سوسیالیستی قرار دهد.

– ... دمکراتیزه کردن جامعه را به ‌منظور تسهیل شرایط برای گذار به سوسیالیسم وظیفه نخست و فوری خود قرار می‌دهد.

در بند 5 می خوانیم "به سبب سلطه امپریالیسم،... بقایای متعدد نظامات ماقبل سرمایه‌داری، ... ستم اقتصادی و سیاسی که بر میلیون‌ها تن از توده‌های مردم اعمال می‌شود و دیکتاتوری عریان و عنان‌گسیخته‌ای ... توده وسیع مردم را در ناآگاهی و انقیاد نگاه داشته است، پرولتاریای ایران نمی‌تواند هدف فوری خود را انقلاب سوسیالیستی قرار دهد "

مفهوم عملی نبودن انقلاب سوسیالیستی در ایران در این بند و موکول کردن این انقلاب به بعد از " دمکراتیزه کردن جامعه را به ‌منظور تسهیل شرایط برای گذار به سوسیالیسم وظیفه نخست و فوری خود قرار می‌دهد."  در تناقض با شروع همین ماده 13 بند یک می باشد "که فرارسیدن عصر انقلاب‌های پرولتاریایی، امر آماده نمودن همه‌جانبه پرولتاریا را برای کسب قدرت سیاسی، برانداختن نظام سرمایه‌داری و استقرار سوسیالیسم به وظیفه مبرم روز تبدیل نموده است." و یا  در ادامه " که با نفی نظری یا عملی دیکتاتوری پرولتاریا، لزوم الغاء مالکیت خصوصی و انکار عصر کنونی به‌عنوان عصر انقلابات پرولتاریایی، ..." بنظرم اینجا یک تناقضی در گفتار است که باید مشخص شود که آیا انقلاب سوسیالیستی که مرحله اولش دیکتاتوری(حاکمیت) پرولتاریا ست که در برنامه حکومت شورایی شما هم اقداماتی از آن برشمرده شده است چرا آمده " پرولتاریای ایران نمی‌تواند هدف فوری خود را انقلاب سوسیالیستی قرار دهد " به هر حال این بخش یا این دو پاراگراف 5 و 6 ماده 13 با باقی برنامه در تناقض قرار دارد. یا اینکه شما در این برنامه دو برنامه را گنجانده اید اول حاکمیتی که دموکراتیک است و دوم حکومت شورایی. به هر حال روشن نیست کدام به کدام است.

در برنامه بخش "انقلاب ایران بخشی از انقلاب جهانی پرولتاریایی سوسیالیستی محسوب می‌گردد." من کلا با این بخش  و 4 ماده اش  مشکل دارم. انحلال "بوروکراسی، ارتش، پلیس و کلیه نیروهای مسلح حرفه‌ای" "اعمال حاکمیت مستقیم توده‌ها از طریق شوراها که به‌مثابه نهادهای مقننه و مجریه هر دو عمل می‌کنند" "4 سیستم قضائی موجود منحل می‌گردد و دادگاه‌های خلق ایجاد خواهد شد "  البته تنها سازمان شما نیست که برنامه اینچنینی برای حکومت شورایی ارائه می دهد. بنظرم بعضی از موسسات بورژوایی برای برقراری نظم بعد از انقلاب ضروری می باشند و انحلال آنها به جای کمک سبب آشوب اجتماعی می شود. از این قرارند محدودی از  بوروکراسی دولتی تا انحلال کامل آنها در موقع مناسب و مقرر، ارتش و پلیس و کلیه نیروها مسلح حرفه ایی از قبیل پلیس، نیروی دریایی، نیروی هوایی، ژاندارمری و ... اینها می تواند تا حد مقدور حک و اصلاح شده و به خدمت انقلاب در آیند . و در بدو پیروزی انقلاب انحلال مراکز نظامی اینچنینی که مارکس هم به درستی در (مختصری بر دولت گرایی و آنارشی باکونین)1 یاد آور می شود که تا زمان تثبیت انقلاب، پلیس و دستگاه قضایی و زندان بناچار لازم می باشند.(نقل به مضمون)

 در مورد ادغام قوه اجرایی و مقننه و انحلال دستگاه قضایی هم به همین ترتیب، دیکتاتوری پرولتاریا از وجود این دستگاه ها متضرر نمی شود که بر عکس برای نظم و نظام جامعه در سالهای اولیه انقلاب سود هم می برد. تلفیق قوه مقننه و مجریه اقدامی مطلوب نیست. نمی شود ارگانهای ناشکل گرفته انقلابی را هم واضع قوانین و هم مجری آن قرار داد. دم و دستگاه پلیس و مقننه و قضایی در یک پروسه طولانی و چندین ساله با محو کامل بنیادهای سرمایه داری به مرور غیر لازم و الغا می شود. دستگاه مقننه و قضایی که تحت کنترل پرولتاریاست سدی که نیست هیچ در تسهیل خیلی کارها از جمله لغو مالکیت خصوصی و اقدامات سوسیالیستی دیگر می توانند کمکهای "قانونی" ارزنده ایی هم نمایند. وقتی مناسبات سرمایه داری را از طریق مراکز مالی و بانکها و صنایع و تاسیسات و تجارسرمایه دار ...  نشانه می روید و سلب مالکیت را به اجرا می گذارید ماشین سرمایه را خرد نموده اید. اینان هستند که خطر واقعی می باشند نه دستگاه قضایی و قوه مقننه و ارتش و پلیس که می توانند با اصلاحاتی به نفع توده ها عمل کنند. شورا ها هم آرام و سنجیده خود را می گسترانند و در سوسیالیسم در نهایت، کنترل همه جا را بدست خواهند داشت.

ذیل " در قانون اساسی حکومت شورایی باید مفاد زیر تضمین شود:" آمده است:

" -2 انتخابی بودن قضات و کلیه صاحب‌ منصبان کشوری و لشگری."  

انتخابی بودن یعنی چه؟ آیا مثلا قضات در شورای خودشان یکی را انتخاب می کنند یا انتخابات عمومی کشوری براه می افتد؟ صاحب منصبان کشوری کیانند؟ در مورد لشگری آیاعموم توده ها با رای خویش آنها را تعیین می کنند یا بر حسب تحصیلات و قابلیتها بر حسب قوانین حساب شده در مناصب خود ارتقاء می یآبند که تدوین آن هم به همکاری خود آنها و قانونگذاران است؟ نکته اینجاست انتخابی بودن مثلا عمومی در هر جایی، خود به خود دال بر درستی ش در همه امور نیست.

۳"- تسلیح عمومی خلق و جایگزین شدن نیروهای مسلح حرفه‌ای با ارتش توده‌ای." 

تسلیح عمومی برای جایگزینی نیروهای حرفه ایی مسلح؟ وقتی می گوییم نیروی حرفه ایی مسلح منظورمان چه کسانی هستند آنهاییکه دانش استفاده از توپ برای پرتاپ دقیق به هدف را دارند یا طرز کار با تانک و زدن اهدف دقیق را می دانند و یا آرایش جنگی و یا و یا هواپیما جنگی یا کشتی جنگی و یا... آیا می شود امورات را داد دست افرادی که اصلا هیچ دانش نظامی ندارند؟ مثلا سرهنگی که حداقل 5 سال دانشگاه رفته امورات را بهتر می داند یا یکی که درسی نخوانده. تمامی تجربه های تاکنونی نشان داده برای جلوگیری از جنگ داخلی و سوء استفاده نیروهای ضد انقلاب سوسیالیستی تسلیح همگانی  حرکتی عاقلانه ایی نیست. 

"هرگونه الحاق و انضمام اجباری مردود است. اتحاد تمام ملیت‌های ساکن ایران باید داوطلبانه و آزادانه باشد."

تمامی اقداماتیکه دموکراتیک و مردمی می بایست در مورد مناطق اتنیکی به مورد اجرا گذاشته شود، آما سهولت جدایی و تبلیغ آن محبوبیتی در جامعه ایرانی ندارد و نیروهای جدایی طلب که نه با انگیزه ترقی خواهانه بلکه ناسیونالیستی از این حاتم بخشی به نحو احسن سوء استفاده می کنند. تبلیغ سهل جدایی ایده خوبی در جامعه ایرانی برای محبوبیت سازمانی هم نیست. صرف اینکه یک ایده ایی خوب است نمی شود در همه شرایط آنرا مطرح نمود می بایست بر حسب مطالعه و واکنش اجتماعی توده ها نزدیکترین به آن عمل درست را انجام داد که سبب جبهه گیری و مقابله و جنگ نشود.

ارجاعات:

https://fadaian-aghaliyat.org/?p=953 برنامه سازمان فداییان(اقلیت)  https://gofile.io/d/RvlPnh  مارکس 1874 – مختصری بر دولت گرایی و آنارشیزم باکونین 

1*ا ین بدان معناست که تا زما نی که سا یر طبقات ، به و یژ ه طبقه سرما یه دارا ن ، هنوز موجود باشند ، و تا زما نی که پرولتار یا  با     آ نها مبارزه می کند ز یرا وقتی پرولتار یا قدرت دولتی را به دست آورد دشمنا نش و سازمان قد یمی جامعه هنوز ناپد ید نشده اند ، با ید با عاملل زو ر forcible means به همین خاطر عامل دولت  means governmental ، به کار می آید. اگر پرولتاریا هنوز خودش طبقه است و شرا یط اقتصا دی که مبارزه طبقا تی و وجود طبقات از آن ناشی می شود هنوز از بین نرفته است یا  با ید به زور از جلو راه  ورداشته شو ند یا دگرگون شان کرد ، ا ین روند تحول و تغییر و دگرکونی توسط زور تسر یع می شود.