ساخته شده در دِگینهام

نظیره معماری
June 14, 2020

ساخته شده در دِگینهام

 Made in Degenham فیلمی نسبتا قدیمی بر اساس داستانی واقعی است که در سال 1968 اتفاق افتاده است. تماشای  این فیلم و یا تماشای مجدد، در شرایط فعلی باز هم خالی از لطف نیست. مسایل بنیادی و تاثیر گذار در مسایل اجتماعی و کشمکش های طبقاتی را به نمایش میکشد و نقش طبقه کارگر در حرکت رو به پیش جامعه و در این میان نقش تاریخ ساز زنان کارگر  در این حرکت عظیم را  یادآوری میکند.

کارخانه ماشین سازی فورد در محله دِگینهام لندن، در آن زمان چهارمین کارخانه تولید ماشین در جهان است. 55 هزار کارگر مرد و 187 کارگر زن در اینجا  مشغول به کار بودند. زنان در بخش خیاطی و دوخت کارخانه کار میکردند. با اینکه زنان کارگر در این کارخانه در انجام کار و زمان کار با مردان کارگر برابر بودند اما تقریبا نصف دستمزد مردان میگرفتند.

دورتر از این محله و مرکز بزرگ صنعتی در لندن، در فرانسه و قبل تر از آن در آمریکا و آلمان، تحولات اجتماعی و سیاسی مهمی رویداده و در جریان بود، این شرایط مهر خود را بر همه جنبش های آزادیخواهانه، حداقل در آمریکا و اروپا کوبیده بود بطوری که اکنون بعد از گذشت 50 سال یکی از سکوهای درخشان برابری طلبی است که طبقه کارگر و همه انسان های متمدن از آن دفاع کرده اند. دهه شصت در آمریکا دهه جنگ و ادامه تبعیض نژادی بر علیه سیاهان و نابرابری و مقابله و مبارزه و مقاومت بود. در اروپا و در قلب آن فرانسه شاهد تحولات بزرگی در اعتراض به جنگ، نابرابری و نبود عدالت اجتماعی و حتی تعویض حکومت و خلع ید راسترین مدافعان جامعه سرمایه داری بود. جنبش دانشجویی و کارگری سراسر این جامعه را میرفت که با انقلابی عطیم روبرو کند. نقد جامعه سرمایه داری به حداقل مطالباتی رسید که جامعه به آن نیاز مند بود از جمله دست یافتن به 40 ساعت کار در هفته، چهار هفته مرخصی در سال، تغییر سن حق رای از 21 به 18، لغو ممنوعیت و جرم در رابطه با سقط جنین و دستمزد برابر برای مردان و زنان در ازا کار برابر، افزایش چندین درصدی حداقل دستمزد ها، قانونی شدن ایجاد دفتر اتحادیه در محل کار و دریافت دستمزد برای روزهای اعتصاب و ... اما شرایط آنروز و امروز در بسیاری مسایل مشابه هم دیگرند. باز هم هیات های حاکمه مرتجع در سراسر دنیا و بویژه در آمریکا و اروپا در رابطه به بحرانهای موجود آنچه برایشان بی اهمیت است جان انسانهاست و تبعیض و استثمار از یک طرف و انباشت عظیم سرمایه و سرکوب از سوی دیگر تصویری  از جهان امروز است.

در چنین فضایی از وضعیت در دنیا که مستقیما و بطور روزانه بر لندن هم تاثیر داشت، کارگران زن در کارخانه فورد در دِگینهام خواهان دستمزد برابر در برابر کار برابر شدند. کشمکشی بزرگ در میان کارگران زن و کارفرما از یک طرف و پروسه متقاعد کردن مردان کارگر برای حمایت از کارگران زن در جریان بود. از سویی کارفرما و سطوح بالای اتحادیه کارگران که در خدمت کارفرما بود و در سوی دیگر کارگران زن و بخش کارگران آگاه و رادیکال در کارخانه و در اتحادیه، در مقابل هم قرار گرفتند. دولت هم که در دست حزب کارگر بود به همین اندازه در حمایت و یا در مقابله با کارگران دچار انشقاق بود اما بهرحال زمینه مناسبتری برای کارگران را فراهم کرده بود.

در دورانی که در مدارس هنوز تنبیه و تحقیر شاگردان از سوی سیستم آموزش و پرورش و معلم و استاد در جریان بود، در حالی که همه زنان مستقل از اینکه از طبقه کارگر هستند یا متوسط و بورژوا، تقریبا از لحاط موقعیت اجتماعی در یک سطح از تحقیر و نابرابری قرار داشتند، آنچه که قدرت مقابله و عقب راندن تعرض به طبقه کارگر و جامعه را داشت، کارگران بودند و دقیقا همین موقعیت درچشم دیگر اقشار جامعه نیز روشن بود. همه زنان چشم امید به این کشمکش داشتند تا قادر به رها شدن بیشتر ازقید تحقیر و نابرابری شوند.

 در این دوره باور به اینکه زنان میتوانند و باید در موقعیت برابر اجتماعی و اقتصادی و سیاسی با مردان باشند هنوز اسیر باورهای طبقه حاکمه بریتانیا و فرهنگ ارتجاعی اشراف بود و تا مغز استخوان کارگران مرد هم نفوذ کرده بود. در چنین شرایطی و با همه امید و نا امیدی ها ، دشواری و تحقیر و ناامن کردن محیط زندگی و نگرانی بیشتر برای زنان، تلاش رادیکال کارگران زن و رهبران جسور آنان همراه با مردان رادیکال و متشکل در اتحادیه میتواند با دست زدن به متقاعد کردن دیگر همکاران رای به اعتصاب در کارخانه بدهند. مبارزات درخشانی که توانست به درجه بسیار زیادی حقوق برابر در برابر کار برابر را در کارخانه به کارفرما تحمیل کند.

همانطور که این مبارزات از مبارزات این دوران در آمریکا و اروپا و بویژه بهار 68 فرانسه بی تاثیر نبود، مبارزه و اعتصاب باشکوه و موفق کارگران فورد در دِگینهام هم توانست تا دو سال بعد از آن یکی بعد از دیگری در بسیاری از کشورهای دیگر موثر افتد و دستمزد برابر برای زنان و مردان در برابر کار برابر بصورت قانون در آمد. فلیم "ساخته شده در دِگینهام" لحظات پر شکوه این مبارزه بزرگ و موفقیت آمیز برای زنان و طبقه کارگر را به نمایش در آورده است. علاقمندان را دعوت به تماشا و یا تماشای مجدد میکنم.

14 جون 2020