یادداشت روز بهرام رحمانی
bamdadpress@ownit.nu
جوشش عظیمی در میان کارگران ایران در جریان است. این جوشش از یک سو در رابطه با سرکوب ها و وحشی گری های اخیر حکومت و از سوی دیگر، گرانی و تورم و فقر فزاینده شرایط بسیار سخت و غیرقابل تحملی را برای اکثریت خانواده های مزدبگیران به وجود آورده است.
کودکانی که در خیابان ها دستفروشی می کنند؛ پیرزنان و پیرمردانی که دست گدایی به سوی رهگذران دراز می کنند، کارتن خواب هایی که در هر گوشه شهر به چشم می خورند و غیره همگی نشان دهنده فقر و فلاکت فزاینده و کمرشکنی ست که در عمق جامعه ریشه دوانده است.
بنا بر گزارش مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی که در تاریخ ۱۵ شهریور ۱۳۸۸ انتشار یافته است، ایران از لحاظ نرخ بیکاری رتبه اول را در منطقه و رتبه هفدهم را در جهان داراست. مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی در پژوهشی که به مناسبت تبیین سیاست های کلی برنامه پنجم در حوزه اقتصاد کلان منتشر کرد، یکی از دغدغه های اقتصاد کلان را توزیع عادلانه درآمد و رسیدگی به وضع اقشار ضعیف و آسیب پذیر و در همین حال نرخ بالای بیکاری دانست که از نگاه این مرکز باید به آن توجه جدی کرد.
طبق آمار بانک جهانی، فساد در ارگان های دولتی ایران در طی ۴ سال دولت احمدی نژاد، ۶۵ رتبه اضافه شده و به ۱۴۱ در بین ۱۹۴ کشور دنیا رسیده است. (صندوق بین المللی پول، روزنامه سرمایه ۰۶/۰۲/۸۸)
بر اساس گزارش رسمی دیوان محاسبات کشور (مجلس طرفدار دولت) در بودجه سال ۱۳۸۶، ۵۴ درصد تخلف توسط دولت احمدی نژاد صورت گرفته و رقم تخلفات در آن سال به ۶۶ هزار میلیارد تومان می رسد. (گزارش دیوان محاسبات مجلس، روزنامه سرمایه ۲۴/۰۱/۸۸)
در بودجه سال ۱۳۸۵ دولت احمدی نژاد، ۲۰۰۰ مورد تخلف داشته است و عمده این تخلفات مربوط به وزارت نفت بوده است. (گزارش دیوان محاسبات مجلس، روزنامه سرمایه، ۲۴/۰۱/۸۸ و ۲۳/۱۱/۸۷ و ۲۱/۱۱/۸۷)
در دولت احمدی نژاد بیش از ۲۰۰۰ میلیارد تومان شکر وارد کشور شد و این مقدار شکر برای ۱۰ سال مصرف ایران کفایت می کرد که باعث تعطیلی کارخانجات شکر و بیکاری صدها هزار نفر کشاورز چغندر کار و کارگران کارخانجات شده است. (روزنامه سرمایه ۰۵/۰۲/۸۸)
با ثروت و اعتباری که دولت احمدی نژاد از بین برد، حداقل امکان ۲۵ میلیون اشتغال وجود داشت . یعنی نه تنها هیچ بیکاری وجود نداشت، بلکه چند میلیون نفر خارجی نیز بایستی در ایران کار می کردند. (روزنامه سرمایه ۱۰/۰۲/۸۸)
به گزارش ایلنا، طى چهار سال گذشته، حجم درآمدهاى نفتى دولت نهم از ۲۳۵ میلیارد دلار فراتر رفت. به گزارش ایلنا، در پى افزایش قیمت نفت، حجم درآمدهاى نفتى کشور افزایش چشمگیرى یافت و به رقم بی سابقه ۲۳۵ میلیارد و ۷۷۰ میلیون دلار رسید. این رقم، تنها صادرات نفت خام را شامل می شود و در این آمار میزان صادرات فرآورده‌هاى نفتى و میدانات گازى محاسبه نشده است. بر این اساس آمارها نشان می دهد، میزان درآمد نفت در چهار ساله اول دولت احمدی نژاد بالاترین میزان صادرات نفت بوده است. در این دوره قیمت نفت حتى به رقم بی سابقه ۱۴۸ دلار در هر بشکه نیز رسید. گزارش هاى ارائه شده حاکى از آن است که ارزش صادرات نفت خام در سال ۱۳۸۴ برابر با ۴۳ میلیارد و ۹۷۲ میلیون و ۳۰۰ هزار دلار بوده است. این رقم در سال ۸۵ به ۵۱ میلیارد و ۱۷۱ میلیون و ۳۰۰ هزار دلار رسید. در سال ۱۳۸۶ میزان درآمدهاى حاصل از فروش نفت خام ۶۸ میلیارد و ۷۰۱ میلیون دلار و در سال ۱۳۸۷ این درآمد به ۷۲ میلیارد و ۹۲۶ میلیون دلار رسید.
سئوال این است که سهم کارگران و مردم محروم از این درآمدهای کلان چه بوده است؟ واقعیت این است که حکومت اسلامی، جز سرکوب های سیاسی و تحمیل فقر و سیه روزی، کار دیگری برای اکثریت مردم ایران انجام نداده است.
واگن سازی اراک تنها کارخانه بحران دار نیست. ماشین سازی اراک، آذراب و ایرالکو از دیگر واحدهای بحران زده در شهر صنعتی اراک هستند. طبق اعلام های رسمی، تا اوایل ماه جاری، حدود ۶۰۰ کارخانه یا تعطیل شده اند یا در حال بسته شدن هستند. در پنجم مرداد، خبری در اعتماد ملی چاپ شد که ۱۵۰ شرکت دیگر به این دسته اضافه می شوند. از جمله پارس الکتریک، ایران مرینوس، آذراب، ماشین‌سازی اراک، کیان تایر، لاستیک البرز، لاستیک دنا، ایران پویا یا ایرالکو که بزرگ ترین تولیدکننده آلومینیم در ایران است .
روز پنج شنبه ۱۹ شهریور ۱۳۸۸، کارگران شرکت واگن پارس بعد از سه ماه کار بدون حقوق و چندین اعتراض نمادین تمام شیشه ها، میزها، صندلی ها، تابلوها و دیگر وسایل سالن غذاخوری این کارخانه را شکستند. این اعتراض به دلیل بی توجهی مدیران این شرکت و تهدید کارگران توسط حراست این کارخانه به خشونت کشیده شد.
خبرگزاری ایلنا نیز در گزارشی تحت عنوان «کارگران نساجی اصفهان عزادارند» می نویسد: «کارگران نساجی کاشان که اکثر آن ها دارای بیش از ۱۸ سال سابقه کار هستند ۲۲ ماه است که حقوق نگرفته اند. در حال حاضر کارخانه سیمین اصفهان نیمه تعطیل است و حدود ۴۰ درصد کارگران در این کارخانه سر کار هستند.»
ایلنا به نقل از علی اصغر بروشان، دبیر اجرایی خانه کارگر اصفهان، می نویسد: «در حال حاضر صنعت نساجی در کشور با بحران مواجه شده و بسیاری از واحدهای نساجی تعطیل یا در آستانه تعطیلی هستند. قرارداد بیش از ۸۰ درصد کارگران این استان موقت است.»
ایلنا می نویسد: «هر روز صدا و سیمای جمهوری اسلامی اخباری درباره ادامه بحران اقتصادی در غرب، همگام با گرسنگان آلمانی، بیکاران فرانسوی، درماندگان ژاپنی، مستمری بگیران آمریکایی، فقرای ایتالیایی، برای احقاق حقوق آن ها اخبار تجمعات و اعتصاب های آن ها را پوشش می دهد، اما دریغ از یک پوشش از اخبار کارگری ایران که حقوقش در غبار احقاق حقوق سایر کارگران و رنجبران جهان گم می شود.»
این گزارش هنگامی منتشر شد که محمود احمدی نژاد در معر
فی وزیران پیشنهادی خود درباره صنعت ایران، ادعا کرده بود: «همین الان مقایسه می کنیم، صنعت ما نسبت به سایر کشورها سرپاتر است. مشکلات داریم: آقا دو هزار تا کارخانه تعطیل شده. کجا تعطیل شد؟ نداریم که. واقعا هم ما صنعت مان فعال است. چهار سال قبل ما صنعتی داشتیم ۸۰۰ تا کارخانه تعطیل و مشکل‌دار و هر روز ما این جا تظاهرات داشتیم. هر روز. الان خب نیست. نه این که مشکلی نیست. تحریم را داشتیم. بحران جهانی را داشتیم. رشد صنعتی مان هم رشد قابل قبولی بوده.»
دبیر اجرایى خانه کارگر اصفهان با بیان این که تعطیلى واحدهاى کوچک اقتصادى در استان اصفهان که کم تر از ۲۰ نفر نیروى کار دارند، در آمارهاى مربوط به تعطیلى واحدها ذکر نمی شود، گفته است: زمانى واحدهاى تولیدى در اصفهان بحران‌زا اعلام می شود که هر کدام از آن ها بیش از ۵۰ نفر نیروى کار داشته باشند، این در حالى است که هم اکنون واحدهاى کوچک به‌دلیل رکود اقتصادى با تاخیر، حقوق و مزایاى نیروى کارشان را می پردازند و برخى از آن ها هم در آستانه ورشکستگى قرار دارند.
به گزارش ایلنا، ۴ شهریور ۸۸، کارگران نساجى کاشان که اکثر آن ها داراى بیش از ۱۸ سال سابقه کار هستند، ۲۲ ماه است که حقوق نگرفته اند. گفتن این جمله شاید براى برخى بسیار ساده باشد، ساده هم چون سایر هزارها خبرى که هر روز در دل رسانه هاى مختلف جاى می گیرد، ولى اگر کمى انسانی تر به موضوع فکر شود، آن گاه معلوم می شود که چه دردى در این جمله نهفته است.
بر اساس گزارش هاى موجود با وجود قدمت دیرینه صنعت نساجى ایران، سهم کشور در تجارت جهانى منسوجات حدود ۵ درصد و در صادرات جهانى پوشاک حدود ۲ درصد است.
در بازارهاى تهران و سایر شهرهاى کشور، با وجود کیفیت پایین اجناس خارجى به ویژه چینى فروشندگان و خریداران آن را بر اجناس تولید داخل ترجیح می دهند. طى سال هاى اخیر کم نبودند کارخانه هایی که به دلیل عدم توان رقابت تولید را متوقف کرده و به سراغ واردات پوشاک چینى متمایل شده اند. یکی از عمده ترین مشکل صنایع نساجی ایران، فرسودگی دستگاه های این بخش از صنایع کشور و واردات بی رویه و بیش از نیاز است.
افزایش بی سابقه تورم به ویژه در طى چهار سال گذشته، باعث شده است تا ساختارهاى ارکان اقتصاد کلان کشور با بحران هایى مواجه شود و همین امر بازارهاى کشور را تحت تاثیر خود قرار داده است به گونه اى که بازار پوشاک با افزایش چند برابرى قیمت انواع اجناس داخلى و خارجى روبرو شده است.
در آمارهای درج شده در روزنامه های رسمی کشور، می خوانیم:
احمدی نژاد، ۳۴۰ هزار میلیارد تومان را از درآمد های نفتی خرج چه عرصه هایی کرده است؟ (بانک مرکزی، وزارت نفت، روزنامه سرمایه ۱۷/۱۲/۸۷ و ۰۶/۰۳/۸۸)
دولت احمدی نژاد، گاز را از کشور ترکمنستان ۳۵۰ دلار در هر هزار متر مکعب خریده و به ترکیه ۲۰۰ دلار فروخته است؟
در تهران کارگران کارخانه لاستیک سازی دنا با پلاکاردهای «مدیر بی‌لیاقت، استعفا استعفا» اقدام به برپایی تجمع اعتراضی کردند.
در پی اخراج کارگران پر ریس و پیگیری های متعدد آنان، دیوان عدالت اداری رای بازگشت به کار آنان را صادر نمود، اما از آن تاریخ تاکنون کارفرمای شرکت از به اجرا گذاشتن رای دیوان عدالت خودداری کرده است.
صبح روز یک شنبه هم کارگران کارخانه کشت و صنعت هفت تپه دست به اعتصاب زدند و نسبت به حقوق معوقه خود اعتراض کردند.
اخراج ۵۰۰ کارگر از شرکت روکش چوبی ایران، ۹۰۰ کارگر از کارخانه صنایع مخابراتی از راه دور و ۲۳۰ کارگر هتل آزادی طی یک ماه و نیم گذشته در رسانه‌ها گزارش شده است.
در ۵۰۰ کارخانه ۲۰۰ هزار کارگر از سه تا ۵۰ ماه حقوق دریافت نکرده‌اند. با واردات بیش از یک میلیون تن شکر در سال گذشته، ۵۰ درصد واحدهای تولیدی شکر در مدار زیان قرار گرفتند و در باقی کارخانه‌ها نیز تولید عملا متوقف شده است.
۶۰ درصد ظرفیت تولیدکنندگان لوازم خانگی نیز غیرفعال شده است. ساخت و ساز در تهران حداقل ۶۰ درصد کاهش یافته است.
آمار تراز منفی تجاری غیرنفتی ایران از سال ۵٧ تا سال ٨۶ نشان می دهد که وابستگی تجاری ایران به نفت سه برابر شده و از ١٧ میلیارد دلار در سال ۵٧ به حدود ۵٠ میلیارد دلار در سال ٨۶ رسیده است. بر این اساس، توان اقتصاد ایران در تأمین ارز مورد نیاز برای واردات سه برابر ضعیف تر شده و به همان میزان به نفت وابسته تر شده است.
بدون ملاحظه عایدات حاصل از فروش نفت و گاز در سی سال گذشته قدرت تجاری و مبادلاتی ایران به یک سوم سال ۵٧ سقوط کرده است. به بیان دیگر، برغم عایدات حاصل از فروش نفت و گاز دولت ایران طی سه دهه اخیر پی در پی با بحران مالی روبرو بوده و از جمله مصادیق آن در چهار سال اخیر ارایه متمم ها و اصلاحیه های بودجه به رغم افزایش بی سابقۀ درآمدهای نفتی بوده است. در روزهای گذشته وزیر اقتصاد و دارایی اعلام کرد که برای رفع کسری بودجه ٨٨ که کارشناسان آن را حداقل ١۵ هزار میلیارد تومان برآورد می کنند، دولت راهی جز ارایه متمم به مجلس ندارد.
طبق گفته کارشناسان و حتی برخی از مسئولین حکومتی خط فقر در ایران، ۸۵۰ هزار تا ۱۰۰۰۰۰۰ تومان است، در حالی که اکثریت مزدبگیران به اندازه یک سوم خط فقر نیز دستمزد ندارند. همین دستمزدهای ناچیز نیز به دلیل این که به موقع پرداخت نمی گردند، بسیاری از خانواده های کارگری را پریشان کرده است.
محمود احمدی نژاد، معروف ترین شیاد و دروغگوی جهان، در اولین مصاحبه مطبوعاتی پس از تشکیل دولت دهم، ح