بخش هفتم مباحثی در مورد معضل کورونا: نگاهی به درمانهای تخصصی پیشنهاد شده

بخش هفتم مباحثی در مورد معضل کورونا: نگاهی به درمانهای تخصصی پیشنهاد شده

از: سعید صالحی نیا

سوم اوریل ۲۰۲۰

مقدمه:

امار جهانی کورونا به بالای یک میلیون و صد هزار و مرگ و میر رسمی بالای ۶۰ هزار رسیده .کشور امریکا به جهت ابتلا الان رقم ۲۸۰ هزار را اعلام کرده که بالاترین رقم است.ایران با وجود دروغگوئیهای رهبرانش بطور رسمی مکان هفتم را دارد . مرگ و میر ناشی از کورونا بطور رسمی در ایران ۳۲۰۰ نفر گزارش می شود در حالیکه رقم واقعی احتمالا دهها برابر است.

دانشمندان معتقدند که میزان شیوع و مرگ و میر بیماری کورونا حتی ببسیار بیشتر از این خواهد بود و طی یکی دو ماه اینده ارقام بسیار بالائی از مرگ و میر گزارش خواهد شد.مثلا در امریکا صحبت از رقم مرگ و میر بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ هزار نفر است!

ابتلا و مرگ و میر بیماری کورونا بیشتر و بیشتر در وضغیت اقتصادی و سیاسی جهان نابرابر ضرب می شود و مصیبتهای بیشتر روی طبقات زحتمکش و فقیر فشار خواهد اورد.علاوه بر خود بیماری، فقر و بحران اقتصادی وسیعی در حال توسعه است و بنا به گزارش اقتصاد دانان جهان فرورفته در بحران سرمایه داری شاهد بزرگترین بحران مالی و اقتصادی معاصر خواهد بود.

کورونا در حال تغییر جهانی است که ما می شناسیم اما سمت و سوی این تغییرات بدون دخالتگری انسانها و طبقات محروم فقط بدبختی بیشتر خواهد بود. طبیعی است که بحران اقتصادی جهانی متعاقبش چنگها و نارامیهای اجتماعی را به همراه خواهد داشت و فضا تازه برای توسعه سایر بیماریها و فقر و مرگ ناشی از فقر بازتر خواهد شد. خلاصه کورونا دارد دروازه یک جهنم واقعی را برای انسانیت باز می کند مگر انسانیت بپا خیزد و دنیای وارونه ضد انسانی را تغییر دهد.

در این مقاله من به موضوع مشخص درمانهای تخصصی تجربی پیشنهاد شده برای کورونا می پردازم:

(۱)تازه های درمانی کورونا مکمل متدهای پیشگیری:

الف: کاربرد متدهای پیشگیری و نارسائیها:

تمرکز کنونی معضل کورونا بیشتر روی پیشگیری فردی و اجتماعی است.خصوصا اینکه این شیوه ها هم بسیار موثر هستند و هم کم خرجتر و در عین حال عامل این هستند که جمعیت کمتری دچار مرگ و میر و ابتلا بشوندو امکان درمانی موجود بتواند بهتر دسترس باشد.

مشاهدات کنونی تایید می کند که بالای ۸۰ در صد موارد مبتلا به بیماری به اشکال خفیف تا متوسط این بیماری مبتلا می شوند و طی یکی دو هفته خودبخود بهبود می یابند.در حالیکه بقیه مبتلایان به اشکال شدیدتر مبتلا می شوند که نیاز به بستری شدن و حدودا ۵ در صد نیاز به استفاده از دستگاههای تنفس مصنوعی پیدا می کنند.

بخش مهم متدهای پیشگیری که هنوز ناکامل است عبارتست از تستهائی که بتواند این بیماری را تشخیص داد انهم به سرعت و دقت بالا .تستهای موجود هم گران هستند و هم زمان می برد برای نتیجه گیری.تستهای سریع که اخیرا ارائه شده اند و حدودا ۱۵ دقیقه برای نتیجه لازم دارند متاسفانه حساسیت لازمه را ندارند. بدون گسترش تستهای تشخیصی مرحله پیشگیری فردی و اجتماعی و رد گیری بیماران لنگ است با توجه به اینکه اکثریت کشورها توان ارائه این تستها را به جمعیت بدون علامت ندارند.لذا اینجا مسئله امکانات مالی و زیر بناهای سازمانهای بهداشتی مطرح است که در نظام نئولیبرال کنونی مشکل بزرگی برای دسترسی جامعه ایجاد کرده و کنترل بیماری را مشکل کرده است.

ب: واکسناسیون حلقه مهم متدهای پیشگیری:

ساختن واکسن کورونا در مراکز متعددی در چین، امریکا، اروپا ، استرالیا در جریانست و مراحل اولیه تست محدود در روی انسان هم اغاز شده. هنوز متاسفانه ساختن واکسن راه طولانی در پیش رو دارد و خوش بین ترینها معتقدند که بیش از یکسال طول می کشد که واکسن کورونا ساخته شود.یک مشکل اینست که در دوران ابتلای به سارز تولید واکسن متوقف شد چون کمپانیهای داروسازی سودی در ان نمی دیدند لذا ساختن واکسن ضد کووید ۱۹ که هم خانواده سارز است ، بیسیار بیشتر طول خواهد کشید و نمی شود از روی واکسن سارز (کووید ۲) اغاز کرد.

به ر صورت واکسناسیون ضد کورونا متدی بسیار موثر خواهد بود اما متاسفانه در امواج اول و احتمالا دوم این بیماری در پائیز سال ۲۰۲۰ همچنان در دسترس نخواهد بود و این اجتمال هست که واکسن زمانی ساخته شود که دیگر حملات اصلی بیماری در دنیا فروکش کرده است(درست مثل وضعیت کووید ۲-سارز)

ج: متدهای درمانی کورونا:

طبیعتا درمان بیماران مبتلا به کورونا برای کاهش مرگ و میر و در صورت نابود سازی ویروس در بدن عامل مهم پیشگیری از توسعه کوروناست.

درمان های کنونی بیماران کورونا خارج از متدهای عمومی حمایتی ، شامل درمانهای تخصصی تر است که عموما در بیمارستانها ارائه می شود. این درمانها هم شامل درمانهای حمایتی است تا سطح استفاده از دستگاهای تنفس مصنوعی و حتی پیوند ریه و هم شامل درمانهای تخصصی به هدف کاهش علامتها و درمانهای ضد ویروسی.

تمرکز درمانی بیماری کورونا باید این باشد که جمعیت کمتری نیاز به بیمارستها بیابند .

پزشکان برای درمان بیماری کورونا از استراتژیهای عمومی بیماریهای تنفسی عفونی مشابه استفاده می کنند که در بخش اصلی جمعیت مبتلا کارساز است. اما در مورد مبتلایان به اشکال شدیدتر نیاز به متدها و استراتژیهای تخصصی است.

استراتزِهای تخصصی و پیجیده تر درمانی بیماری کورونا که در بیمارستانها ارائه می شود علاوه بر متدهای حمایتی که گفتم روی زوایای مختلفی متمرکز است که من اینجا انچه بطور تجربی ارائه شده اشاراتی می کنم:

ابتدا دو مفهوم را از هم جدا می کنم:

الف: متد درمانهای تجربی:

متدهای درمان تجربی یک سنت بسیار بزرگ در پزشکی بوده .در گذشته این متدها اساس پزشکی بودند و دستورالعملهای پزشکی بر اساس نوعی کانسنسوس بین پزشکها بر اساس تجاربشان ارائه می شده و در کتابها ثبت می شده. در حال حاضر نیز این نتیجه گیریهای تجربی اهمیت دارند منجمله برای اینکه قبل از استفاده از تحقیقات با سنجشهای اماری بسیاری پزشکان به تجاربی می رسند و بسیاری مواقع همین تجارب اغاز تحقیقات اماری است. محدودیت برداشتهای تجربی اینست که دچار خطاهای مختلفی هستند و نتیجه گیری علمی را بسیار مشکل می کنند.

در مورد کورونا نیز بخاطر فوریت نیاز به درمان، متدهای تخصصی درمانی مشمول استفاده از شناخت تجربی درمانست و پزشکان عموما و اخلاقا نمی توانند منتظر شوند که تحقیقات سنجشی اماری کامل شوند که عموما نیاز به زمانهای طولانی دارند حتی اگر روی حیوانات ابتدا سنجش نشوند. در حال حضر چندین مورد جدی اما با مشاهده محدود از درمان کورونا گزارش شده و تحقیقات سنجشی در حال انجام است که من در این مقاله بهش اشاراتی می کنم.

ب: متدهای سنجشی اماری در ارائه درمان پزشکی:

شایدبیش از ۳۰ سالی باشد که با استفاده از علم امار ، استفاده از کامپیوتر دنیای پزشکی دگرگون شده و بسیاری باورهای پزشکی مبتنی بر تجربه زیر و رو گشته. متد سنجش علمی باورها را تغییر داده و کاربرد علم امار مشاهد علمی را دچار تحول بنیادی کرده.مفاهیمی مثل “یافتن علت و معلول در درمان” و جداسازی عوامل جانبی موثر از علتها ، بکارگیری جمعیت شاهد برای اثبات تاثیرات درمانی و …همه و همه باعث شده که پزشکی معاصر به ابزاری قابل اعتماد در درمان تبدیل شود.

معضل مهم متدهای سنجش اماری در پزشکی قیمت بسیار بالای طراحی و سازماندهی این متدهاست بطوری که در طی چند دهه اخیر بتدریج تحقیق پزشکی در دست کمپانیهای دارو سازی کنترل می شود . و روند تحقیق از دست محققین به دست تاجرها افتاده و محققین تبدیل شده اند به کنترات چی های نظام تحقیق. زیر هدف تحقیق ساختن داروها و حفظ منافع است. معضل دیگر، زمان بری مشاهدات اماری است و مراحلی استاندارد که باید طی شود .لذا ارائه داروی تخصصی منجمله ضد کرونا زمانبر است و باز پیش بینی نمی شود که در طی امواج اول و دوم کورونا داروئی بتواند ارائه شود که از مراحل فوق گذشته باشد.

ج:دستاوردهای تاکنونی ارائه شده در متد مشاهده تجربی در مقابل بیماری کورونا(کووید ۱۹)

با توجه به مباحث بالا من اینجا اشاره ای می کنم به دستاوردهای تا کنونی درمانهای تخصصی کورونا برای خوانندگان با ذکر این نکته که طبیعتا این درمانها با تکیه بر تجارب گذشته بیماریهای مشابه ارائه شده اند و در اشلهای کوچک بیماران تجارب خوبی را گزارش کرده اند که طبیعتا مورد توافق پزشکان نیستند و خصوصا مراکز بزرگ علمی هنوز انها را تایید نکرده اند:

(۱)استفاده از داروهای ضد ویروس

موفقترین دارو عبارتست از داروی فاویپراویل (۱)که در ژاپن ساخته شده و در بیماریهای مشابه مثل سارز و ایبولا موفق بوده در مورد کووید ۱۹ مشاهدات پزشکان در چین نرخ بالای ۹۰ در صد موفقیت در از بین بردن ویروس را نشان داده.

این دارو از طریق متوقف کردن کپی سازی ار ان ای ویروس عامل از بین بردن ویروس در بدن بیمار می شود و سرعت بهبود را بسیار بالا می برد.

جالبست که این دارو در ایران بطور محدودی استفاده شده و اثرات خوبی هم نشان داده اما در حال حاضر در دسترس مردم نیست و اخوندها و حاکمان انرا در انحصار دارند!

(۲)استفاده از انتی بادی ضد ویروس کورونا (۲)

کابرد انتی بادی ضد ویروس کورونا هم ابتدا در چین اغاز شده و در حال حاضر در هلند و سوئد دنبال می شود و نتیج خوبی داشته.این انتی بادیها بطور کلی مانع اتصال ویروس یه سلولهای میزبان می شوند و ویروس را حنثی می کنند.

(۳)استفاده از هیدوکسی کلر کین و ازیترومایسین : (۳)

داروی های هیدوکسی کلرکین و اریترومایسین بطور تجربی در تعدادی بیماران (فرانسه ، چین و امریکا) بکار گرفته شده اند.

هیدوکسی کلرکین با قلیائی کردن محیط سلولی عامل حنثی کدن ویروس کرونا شده .همینطور داروی ازیترومایسین در کاهش التهاب موثر بوده. اما همانطور که گفتم اشل تجربی این داروها بسیار اندک است و معلوم نیست در چه شرایطی در چه جمعیتی هم موثر باشد هم بی خطر. گفته می شود این داروها شاید در مراحل اولیه که شدت بیماری کم است ممکنست بعنوان حمایتی کابرد داشته باشند یا حتی هبدروکسی کلرکین بیشتر اثر پیشگیرنده داشته باشد تادرمانی.

(۴)استفاده از استروئیدها(کورتون تراپی) در درمان کورنا: (۴)

کاربرد کوروتون در بیماریهای عفونی منجمله شوک های ناشی از عقونتها سابقه طولانی دارد و همواره از موضوعات جدل میان پزشکان بوده.

در مورد کورونا هم این بحث دوباره مطرح شده و منابع اصلی پزشکی با استفاده از تجارب قبلی مثل یارز مصرف انرا تایید نمی کنند.

استدلال می شود که کشندگی بیماری کرونا بیشتر بخاطر دفاع نامناسب بدن است و تهاجم گلبولهای سفید و انتی بدیها به ریه بیشتر عامل مرگ است تا خود ویروس که یک کریستال است و فقط در مقابل عکس العمب بدن قادر به کشتار است.

استفاده از کوروتون عموما می تواند در کوتاه مدت خصوصا در فازهای بحرانی بیماری در ای سی یو برخی از علامات بیماران را بهتر کند اما در میان مدت ممکنست به دفاع مناسب بدن صدمه بزند.بررسی بیماران سارز که مورد درمان با کوروتون قرار گرفتند نشان داده که استفاده از کوروتون می تواند عامل معضلات باشد تا درمان. هر چند که پزشکی بواقع هنر بکارگیری همه ابزارهاست و درک موقعیتی که یک ابزار درمان بشود و نه معضل!

خلاصه:

در این مقاله من به برخی دستاوردهای محدودی که تا بحال در مورد درمان کرونا پیشنهاد شده اشاره کردم.طبیعتا این مباحث هنوز در ابتداست.بسیاری از موضوعات را در بر نمی گیرد منجمله مبحث بسیار مهم اخلاق پزشکی در مورد درمان بیماران وقتی امکانات محدود است و پزشکان مجبورند بیمارانی را انتخاب کنند برای درمانها و بگذارند برخی بیماران به مرگ تسلیم شوند.

پزشکی با اخلاق پرشکی گره خورده و مبحث حد ادامه درمان فقط محدود به کورونا نیست.اینکه کجا باید درمان کرد و کجا باید به مرگ تن داد یکی از مباحث مهم اخلاق پزشکی است که شاید بعدا به ان بپردازم.

متاسفانه در دنیای وارونه امروز محدودیتهای مالی و فقر و نابرابری مانع دسترسی مردم به امکانات پزشکی است و بیم اینست که درمانهای پزشکی در مورد کورونا هم بیشتر و بیشتر به طبقات حاکم اختصاص یابد و مرگ و میر طبقات محروم اکثر مطلق امار را تشکیل دهد. جامعه پزشکی و جامعه باید در این عرصه هم هشیار باشند و مبارزه کنند.

منابع بیشتر:

وضعیت امارهای جهانی توسعه کورونا

https://healthyjean.com/corona/

(۱)داروی فاویپیراویل در درمان بیماری کورونا

https://www.bing.com/videos/search?q=favipiravil&docid=608001265158260605&mid=4D36231C65FE17F7EE2C4D36231C65FE17F7EE2C&view=detail&FORM=VIRE&fbclid=IwAR07Urgtag39G0hxfkcINMLAXC2zhjYnl7l6g_9TeJDL5qDlekjbmmcplyc

(۲) استفاده از انتی بادیها در درمان بیماری کورونا

https://dutchreview.com/news/innovation/dutch-scientists-discover-an-antibody-against-the-coronavirus/

(۳) داروهای هیدورکسی کلرکین و ازیترومایسین در درمان بیماری کورونا

https://time.com/5808894/hydroxychloroquine-coronavirus/

(۴)مصرف استروئیدها(کورتون) در درمان بیماری کورونا

http://www.sci-news.com/medicine/steroids-treatment-2019-ncov-coronavirus-08107.html

اثرات منفی استفاده از استروئیدها (لانست)