کوردوستان، رزگاری و ریگا چاره
زیاتر له چه ند ده هه یکیه که کورده کان شه ریان کردوه بو ژیانی کی ئازاد، وه کو، نه ته وه یک و به دریژایی هه مان میژو و بگره زیاتریش مارکسیسته کان بی هیچ مه رجیک پشت گیریان له ئه و مافه کردوه. مارسیسته کان له هه مان کات دا ئامازه یش به وه ئه که ن که ئازادی راسته قینه ته نیا له ری دروست کردنی نیشتمان و نه ته وه وه دروست نابیت. 
بو نمونه باشوری کوردوستان وه ک ئاوتونومیک بارمته یه که له نیو ده سته ئاسنیه کانی زنجیره ی بازاری جیهانی سه رمایه داریه وه به ده ست بانکه کان و کومپانیا نه ته وه یه کانه وه بستراه ته وه. هه رکات که نرخی نه وت دا به زیت دوخی کوردوستانی باشوریش خراپ و خراپ تر ئه ویت. به و مانا یه به به رز و نزم بو نه وه ی نرخکان، خواست و خستنه رو روی ئابوریش ئه گوریت و به پی ئه م یاسا ئابوریه جیهانیه کوردوستانیش قول بست کراوه. بو نمونه که قه یرانی ئابوری دروست ئه بیت یه ک سه ر، نرخی نه وت دیته خواره وه و ئه بیته هیرشیک به سه ر چینی کریکار وه کاریگه ری خوی له سه ر چینی کریکار به تایبه ت له که رتی گشتی دا ئه نیت.

بو قه یران دروست ئه بیت؟
سه ره تای ده ست پی کردنی ئه م قیرانه بریتیه له بوحرانی به رهه م هینان. یانی برهه می زیاده له پیویست دروست ئه بیت و سە رمایە دارە کان بو یان ناکریت ئه و کالایانه ی که تولیدیان کردوە، بری ئه و کالایانه هه ل وه شینیته وه و قوتی بدات به کوردی و کورتی، سه رمایه دارانی سیسته مه که تینوی نرخیکی تایبە ت و قازانجکی تایبه تن بو کالاکانیان، به لام ناتوانن به و نرخه کالاکانیان بفروشنه وه

ئه مه ش ئه بیته هویی ئه وه ی که سه رمایه داران کارگه و تولید و به رهه م هینان ئه وه ستینن و یا دا ئه به زینن و کریکاران بی ئیش ئه بن، که یه ک سه ر ره نگ دا نه وه ی له سه ر نرخی نه وت و کالاکانی تر دا ده نیت و ئه بیته هوی دابه زینی داهاتی حکومه تیش، که ئه ویش ئه بیته هوی ئه وه که حکومه تیش ناتوانیت موچه بدات به خه لکی.
جا بویه ده سه لات دارانی کوردوستانی باشور بو نمونه لاینگر و هاوه یمانی ولاته زل هیزه ئه مپریالیسته کان و ه ک ئامریکا و ئیسراییل و تورکیه و ئه وروپان…. و ئه وان به هاوپیمانی ستراتیزی خویان ده زانن و چینی دە سەلات داری کورد بالا ده ستی خویان له ریگای بیروکراتیو و حوکمی سه ربازیه وه به سه ر خه لکی کورد دا، دا ده سه پینن و له ریگای پیکھینانی نایکسانی و قه رزی نیو ده وله تی وە خوینی خه لکی ئه که نه شوشه و ئه یمژن و له هه مان حال دا به هیوان که ولاتی کوردی له سه ر بنه مای ئابوری ئه و ولاتانە نایکسانانە ی روژئاوا، دابزینن و به هیوان که واشینگتون لە کاتی قە یرانی سیاسی و ئابوریە وە، به هانایانه وه بیت و هه رکات واشینگتون لیان توره بو سه ری خویان داده خه ن و چاوه ری ره حمە تی ئیلاهی کوشکی سپی بن که لیان عاجز نه بیت.
دور کردنه وه ی حکومه ت له ئابوری (لیبرالیسم) و یان هاوردنه وه شی، له سیسته می لیبرالیسم و نئولیبرالسم په یوندی به بانکه کانه وه هه یه. باشترین نمونه قیرانه کانی دوایی سالی ۲۰۰۸ بو که بانکه کان که زیاتر له ۶۰ سال بو حکومه تیان له ئابوری دور ئه خسته وه و دوای قه یرانی ۲۰۰۸ بانکه زه به لاحه کان باوشیان کرده وه بو هاتنه ه ی حکومه ت بو ئه وه ی بیانپاریزیت و حکومه تیش، به، به رتیل و پاره ی گشتی له قیرانی تیکه وتو رزگاریانی کرد.

سه رمایه داری کوردوستانی باشور دو هاوپه یمانی گە ورە ی ماوچە یی وه کو ئیران و تورکیه یان هه یه و دو هاوپیمانی نە زوک و لاواز و “له سه ر روخانیان” هه یه، وە ک عیراق و سوریه. هه تا ئه گه ریته وه بو ھاوپیمانە ئە مپریالیستە زل ھیزە کان وە ک ێامریکا و ولاتانی روژئاوا، بینیومانه ه که هه تا پیویستیان هه بوە، نه ته وه بچوکه کان، به کار دینن و ھە رکات که کاریان پیان نه ما، وە ک روژئاوا و باشوریان به سه ر ئینن. بونی ده ولتی کوردی موشکیله یکه بو هاوپه یمانی زل هیزه جیهانیه کان وه ک تورکیه و ئه وه یه کیکه له فاکته کان له ناوچه که دا. و تورکیه ئیستا ته نیا هیزیکی گونجاوه بو ولاته زل هیزه کان که ئه توانیت شه ری به کری گیراوی جیهانی له سوریه و روژئاوا بکات. جا هه لویستی ولاته زل هیزه کان دورویی ئاشکرایه و سه ره رایی ئه مانه ناسیونالیزمی کورد له باشور و روژ هه لات هه ر هه ولی داوه ئاواتی خوی هه ل به ستیت به زل هیزه کانه وه.

له پشت خه ونی گه وره ی بارزانی و چینی سه رمایه داری کوردی باشور دا، ل پشت مول و سوپه رمارکیته کان و خانوبه رهی مودیرن دا چینیکی کریکار راوه ستاوه که کیشه ی نان و موچه و ئاو و کاره با و نه بونی ریگاو بانی هه یه. ته واوی سوده کانی ئابوری له کوردوستان بو ریژه یکی که م و که مینه یکی بچوکی کومه لگای کوردوستانه. له وانه یه زورینه ی داهاتی کوردوستان ئه چیته گیرفانی ۲۰۰۰ که س له شاری سولیمانی و له بادینان بو ۳۰۰۰ که س که له ری تجارت و تالان کردنی داهاتی نه وت و… سه دان میلیارد دولاریان که له که کردوه. ئه مه له کاتیک دایه که سه دان هه زار کریکاری کورد نانی شه ویان نیه بیده ن به مالو منالیان.
جا جیاوازی مارکسیسته کان لیره دایه له گه ل گه نده لانی ناسیونالیزمی کورد. مارکسیسته کان پشتگیری و هه ولی خویان بو خه باتی هه ژارانی ستم لیکراوی کورد ئه که ن له پیناوی وه دی هینانی مافه سه ره تایه کانیان دا. بویه پیویسته چینی کریکاری کورد کوتایی بینن به نا یه کسانی و چه وسانه وه ی چینایه تی کورد. ئه و کات کوردوستانیک دروست بکه ن که به ته واوی هه ستیه وه ئازاد بیت.
بو گه یشتن به م کوردوستانه پیویسته کریکارانی کورد یه ک بگرن دژ به و کوتو به ندانه ی که ئه م سیستمه سه رمایه داریه به دژی ئه وان دروستی کردوه بو کوتو به ندیان. بو دروست کردن و گه یشتن به و ئامانجه ته نیا ریگا ئایدیا تئوریه کانی شورشگیرانه ی کارل مارکسه.
کومه له ته نیا ریکخراوه یه که که هه ولی داوه کورد له ژیر ده ستی نه ته وایه تی و چینایه تی ده ر بینیت. کومه له ی مارکسیت له به ره ی چه پپی رادیکالی کوردوستان پاریزه ری مافی هه ژارانی کورده

منصور پرستار

سوئد ۲۰۱۸-۲-۱۸