آیا برگزاری رفراندوم ۲۵ سپتامبر یعنی دست یابی به استقلال کردستان عراق؟ ممکن است بعضا و در میان احزاب، افراد و جریانات مختلف سیاسی چنین تصویری وجود داشته باشد.
در اوضاع و شرایط کنونی تحت حاکمیت احزاب ناسیونالیست کرد، داستان به گونه ای دیگر است. تا جایی که به خواست مردم کردستان عراق مربوط میشود، با و بدون رفراندم آنان به جدایی و استقلال کردستان از عراق رای میدهند و این خواست برحق و انکار ناپذیر آنان است.
اما احزاب حاکم بر اقلیم کردستان طی تاریخ حاکمیتشان بر کردستان عراق، مدام ساز دیگری و متفاوت از خواست و آرزوهای مردم کردستان عراق را نواخته اند.
قبلا و یکبار در روز ۳۰ ژانویه ۲۰۰۵ رفراندمی در کردستان عراق برگزار شد و مردم با ۹۹ درصد رای به جدایی از عراق دادند اما سران احزاب حاکم بر اقلیم به آن دهن کجی کردند و ترجیح دادند در قبال دلقک بازیهایشان با مقامات آمریکایی و جنایتکاران منطقه ای ( دولتهای عراق، ایران و ترکیه )، به فروش نفت وچاپیدن دلارهای حاصله از فروش آن موجودیتشان را تداوم بخشند و آرای مردم را وسیله ای برای دست یابی به اهداف خود قرار دهند.
این بار نیز رفراندوم ۲۵ سپتامبر و متناسب با تحولات سیاسی و منطقه ای، بحران و بن بست ناسیونالیسم کرد در ایندوره و برای همین هدف از سوی احزاب و جریانات عشیره ای و قومی حاکم بر کردستان عراق برگزار میشود.
مسعود بارزانی و نچیروان بارزانی روز چهارشنبه بیستم سپتامبر رسما اعلام کردند که در فردای رفراندم حتی با رای اکثریت مردم، ما استقلال کردستان عراق را اعلام نخواهیم کرد بلکه به یک یا دو سال وقت نیاز داریم که با دولت در بغداد به مذاکره و رایزنی بپردازیم.
در حالیکه در نرم جوامع در دنیا و در یک رفراندوم آزاد و سالم برای جدایی یا استقلال قاعدتا رای مردم برسمیت شناخته میشود و مهر قاطعی برای تحقق جدایی محسوب میشود و برسمیت شناخته میشود، اما در کردستان تحت حاکمیت احزاب ناسیونالیست کرد آرای مردم از سوی همین حاکمیت برای به سرانجام رسانیدن استقلال کردستان عراق رسمیت ندارد. حزب مسعود بارزانی و اتحادیه میهنی و بقیه شرکایشان، قرار است نتایج رفراندوم را برای گرفتن امتیازات بیشتر در زورآزمایی شان با بغداد بکار بگیرند.
از منظر مردم اما رفراندوم و رای اکثریت بالای آنان به جدایی از عراق معنایی جز استقلال کردستان عراق و تلاش برای برون رفت از فلاکتی که توسط همین احزاب به آنان تحمیل شده است ندارد.
احزاب ناسیونالیست کرد در قرن بیست و یک بی ربط تر از آن هستند که بتوانند پز احزاب ناسیونالیست کلاسیک دوران استعمار را بر خود داشته باشند. از این رو گلو پاره کردنشان برای برگزاری رفراندوم تنها به منظور در دست داشتن کارت برنده ای برای لاس زدنشان بقول بارزانی “تا دو سال دیگر با بغداد است” حاکمان ناسیونالیست کرد را باید بیش از این رسوا کرد.
عبدل گلپریان
۲۱سپتامبر ۲۰۱۷