سازماندهی و پیکار علیه استثمار و تبعیض

تجربه زنان کارگر کره جنوبی

هاله صفرزاده

مقدمه

مبارزه زنان برای دست​یابی به حقوق اولیه و انسانی چنان با زندگی روزمره آنان در هم آمیخته است که به سختی می​توان مرزی میان مبارزه و زندگی آنان مشخص کرد. در سراسر دنیا، زنان مجبورند از یک سو با استثمار شدید در محیط کار مقابله کنند و از سوی دیگر باید در جامعه و خانواده تحت عنوان زن با محدودیت​های بی​شماری که با آن روبرو هستند، مقابله کنند و در ابعاد مختلف به مبارزه بپردازند و حتا در عرصه مبارزاتی نیز مجبورند کلیشه​ها​ی مردسالارانه را در هم بشکنند و توانایی​ها​ی خود را به اثبات برسانند. در این مسیر زنان سر ایستادن ندارند و به رغم تمام دشواری​ها ​ لحظه​ای از تلاش دست برنداشته و نخواهند داشت. تجربیات زنان در نقاط مختلف جهان گواه این مدعاست. در این مختصر مروری خواهیم داشت به تلاش​های زنان کارگر در کره جنوبی. زنانی که تلاش​شان در چهار دهه اخیر دست​آوردهای بسیاری برای آنان به ارمغان آورده است. تغییرات سریع و پیچیده تکنولوژی در جامعه کره و در ادامه آن، موفقیت جنبش کارگری کره در این دوره را باید مدیون فعالیت زنان کارگری دانست که در همه جبهه​ها ​ در حال نبرد هستند.

کره جنوبی به عنوان الگویی برای توسعه معرفی می​شود: “غول اقتصادی آسیای جنوب شرقی”، کشوری عقب​مانده که تحت نظام سرمایه​دار​ی با جهشی بزرگ پیشرفت​های زیادی داشته و به قطب صنعتی تبدیل شده است. بسیاری از کالاهای الکترونیکی و لوازم خانگی و اتومبیل، ساخت کشور کره است. چنین رشد سریع صنعتی شتابانی که سود سرشاری را نصیب سرمایه​های خارجی کرده است، بدون نیروی کار ارزان و استثمار شدید امکان​پذیر نیست. زنان به عنوان نیمی از جامعه کره بخش بزرگی از این نیروی کار ارزان را در اختیار سرمایه​دار​ان قرار می​دهند. زنانی که تا آن زمان از کمترین حق و حقوق برخوردار بودند.

شدت استثمار و بی حقوقی همواره اعتراضات شدیدی را به دنبال دارد. پس لازم بود در کنار تغییرات صنعتی و اقتصادی، اصول “دموکراسی و فضای باز دموکراتیک سرمایه​دار​ی” در کشور حاکم ​شود. تغییرات و رفرم​های بسیاری از طرف حکومت کره جنوبی ایجاد شد و به لحاظ قانونی، زنان کره جنوبی در برخی عرصه​ها ​ به برابری​های جنسیتی دست یافتند. ^۱ اما به رغم این تغییرات، رویای جامعه​ی صنعتی دموکراتیک برای زنان چیزی جز فشار و استثمار مضاعف را به ارمغان نیاورد. در این میان زنان کارگر کره از شرایط پیش آمده به خوبی استفاده کرده و تشکل​های خود را بوجود آوردند.​ تلاش​ها، مقاومت​ها ​ و مبارزات زنان کره جنوبی برای دست​یابی به حقوق واقعی​شان نشان می​دهد که تغییر بنیادین شرایط زنان نیاز به مبارزات بی وقفه دارد.

جنبش زنان کارگر کره، سرمایه و فرهنگ مردسالارانه را به چالش کشیده و توانسته است فرهنگ مبارزاتی جامعه کره جنوبی را تغییر دهد. زنانی که تا دو دهه پیش بخشی از مایملک مردان به حساب می​آمدند امروز خودشان توانسته​اند ​به رهبران مبارزات کارگری تبدیل شوند و در مبارزات معلمان کره و دیگر بخش​ها ​ تاثیر به سزایی داشته باشند. حتی نهادهای مستقل زنان کارگر در آسیا که خارج از محیط آکادمیک و دانشگاهی، به امر سازمان​دهی واقعی جنبش زنان مشغولند، از تجربه مبارزات زنان کره استفاده می​کنند، مانند “شبکه زنان کارگر آسیا” ^۲که از این مبارزات بسیار آموخته است و آن را به کار می​برد. در این مجموعه نگاهی خواهیم داشت به روند این تغییرات در زندگی زنان کره جنوبی و مبارزات آنان را به خصوص در جنبش کارگری و تا آنجایی که اسناد اجازه می​دهد، مورد موشکافی و بررسی بیشتر قرار می​دهیم.

***

کره یکی از عقب​مانده​ترین کشورهای آسیا بدون منابع طبیعی و انرژی است که در سال​های خاتمه جنگ جهانی دوم و ظرف کمتر از یک ساعت مذاکره بین شوروی و امریکا به دو قسمت شمالی و جنوبی تقسیم شد و پس از جنگ کره (۱۹۵۰تا ۵۳) این تقسیم​بندی باقی ماند. هنوز هم کره جنوبی مهم​ترین پایگاه نظامی امریکا در منطقه خاورمیانه است.

بعد از جنگ، سرمایه​گذاری امریکا و سایر کشورهای سرمایه​دار​ی در کره جنوبی آغاز شد. کمک​هایی تحت نام سازمان ملل (یعنی امریکا) از سال ۱۹۵۳ به کره آغاز شد که گاه تا یک سوم بودجه خود کشور کره بوده است. این کمک​ها تا سال ۱۹۹۸ ادامه داشت. ^۳ شرکت​های بزرگ صنعتی یکی پس از دیگری تاسیس می​شدند. غول​های بزرگی نظیر سامسونگ، ال جی، هیوندا و …. ​ شروع به کار کردند. تولید انواع کالاها به منظور صادرات به شدت گسترش می​یافت. کارخانجات کره برای تولید بیشتر نیاز به کارگر داشتند و زنان به بازار کار روانه شدند. هر چند شرکت​ها بیشتر زنان مجرد را به استخدام در آوردند. برای سال​های طولانی مطابق با سنن کنفسیوسی خانه نشینی زنان در کره جنوبی امری طبیعی و عادی به شمار می​رفت. ضرب المثل “مردها محترمند و زن​ها ​ مورد تمسخر” نوع نگاه به زنان را به خوبی نشان می​دهد. این سنت که وظیفه زن خدمت به مرد، به دنیا آوردن و تربیت کودک است، آن چنان ریشه​دار بود که اشتغال زنان امری موقت محسوب شده و زنان مجرد شاغل به محض ازدواج به طور اتوماتیک از کار اخراج می​شدند. ^۴

از سال ۱۹۴۸ تا سال ۱۹۸۷ دیکتاتوری​های نظامی بر کشور حاکم بود. از این سال مبارزات دانشجویی و مردمی در کشور اوج گرفت. در سال ۱۹۸۷ به واسطه تداوم این مبارزات، مردم توانستند با برگزاری انتخابات بخشی از خواسته​ها​یشان را به حاکمان تحمیل و نظامیان را مجبور به کناره​گیری نمایند و فضای دموکراتیک نسبی در کشور حاکم شد.

در این راستا نیاز به قوانین حس می​شد. پس از سرنگونی رژیم پدرسالار شاهنشاهی و تاسیس حکومت جمهوری در سال ۱۹۴۸، ​در قانون اساسی کره برابری مردان و زنان در زمین اشتغال و آموزش به رسمیت شناخته شد، اما فرهنگ پدرسالاری همچنان در همه ارکان جامعه حاکم بود و شرایط زنان تغییر چندانی نکرد. قوانین خانواده بر اساس آموزش​ها​ی مردسالارانه سنت کنفوسیوس در تمامی عرصه​ها​ی زندگی خصوصی دست مردان را برای هر نوع خشونت و اذیت و آزار باز گذاشته بود. از جمله قوانین مربوط به ازدواج، ​طلاق، حق حضانت فرزندان و ارثیه. ^۵مطابق با قانون اساسی کره (۱۹۵۴) قانونی که به قانون هوجو (HOJU Law) معروف است مردان سرپرست خانه محسوب می​شدند و بعد از مرگ پدر، پسر بزرگ سرپرستی خانواده را به عهده می​گرفت. دختر خانواده با ازدواج نام فامیل​اش حذف شده و به نام شوهر خود خوانده می​شد. مبارزات زنان برای به رسمیت شناختن حقوق شهروندی​شان در دهه ۶۰ میلادی آغاز شد و تحت تاثیر این مبارزات در سال ۱۹۸۳ قانون بوجو لغو شد.^۶

دهه هفتاد میلادی، قشر بزرگی از زنان در کارخانه​ها ​ شروع به کار کردند. بسیاری از این زنان برای اولین بار بود که خارج از خانه کار می​کردند. این زنان هم​زمان برای به رسمیت شناختن حقوق​شان، باید هم با جامعه سنتی در خانه و هم با همکاران مرد و مدیریت مردانه در محیط کار مبارزه می​کردند. آن​ها ​با مردانی طرف بودند که زن را تنها در مجموعه “خانواده” به رسمیت می​شناختند. زنانی که جامعه استبدادی – مردسالارانه دوران جنگ سرد، آنان را به عنوان مادر و سرباز می​شناخت. این نیروهای کار جدید با دستمزدهای کم به کار گرفته می​شدند، از حمایت​ها​ی قانونی بی​بهره بودند، میزان بیکاری در میان آنان بیشتر از مردان بود. حقوق زنان تا سال ۸۰ نصف حقوق مردان بود. هنوز هم فقط ۴۵درصد زنان در کره کار می​کنند، در صورتی که ۷۰ درصد مردان در محیط کار حضور دارند. ^۷ برای کاهش تبعات این استثمار شدید، ضروری بود که رفرم​ها​یی انجام شود. برخی از اصلاحات قانونی و رفرم​ها​ی حکومتی در زمینه مسایل زنان عبارتند از:

• ۲۵ مرکز همیاری زنان تاسیس شد.
• در سال ۸۰ قانون دستمزد تغییر کرد.
• در سال ۱۹۹۷ زنان توانستند در انتخابات سیاسی شرکت کنند.
• در سال ۱۹۹۹ قانون جلوگیری از تبعیض جنسی در محیط کار تصویب شد. اما هنوز هم کره از لحاظ برابری زن و مرد در ردیف ۶۱ جهان قرار دارد. تا سال ۲۰۰۰ تنها ۵٫ ۹ درصد زنان در پارلمان حضور داشتند. ^۸
• در دوران اخیر زنان حق گرفتن بخشی از حقوق بازنشستگی همسران خود را پیدا کرده​اند ​آن هم مشروط به این است که پنج سال از ازدواج آن​ها ​گذشته باشد. زنان می​توانند تقاضای بیمه کنند و برای حق زایمان در بیمارستان کارت بگیرند. در محیط​ها​ی کار، کودکستان دایر و پرداخت حقوق نگه داری از کودکان به رسمیت شناخته شده است.
• دولت کنوانسیون مربوط به پرداخت دستمزد دوران زایمان سازمان جهانی کار را امضا کرده است. ^۹
• در حال حاضر دولت کره جنوبی در حال تدوین پیش​نویس قانونی برای اولویت دادن به زنان کارآفرین در برنامه​ها​ی حمایت از بنگاه​های کوچک و متوسط است. براساس این قانون، برنامه​ها​ی مختلفی شامل حمایت​های مالی و غیرمالی برای تشویق زنان کارآفرین جهت تاسیس بنگاه​های کوچک و متوسط پیش​بینی شده است.^۱۰

 به​رغم این اصلاحات در گزارش شکاف جهانی جنسیتی سال ۲۰۱۳ که به سنجش شکاف اقتصادی، سیاسی، آموزشی و معیارهای سلامت‌محور میان زنان و مردان می‌پردازد، کره جنوبی در رده ۱۱۱ و پایین‌تر از ژاپن (با رتبه ) ۱۰۵ قرار دارد. کره جنوبی در سال ۲۰۰۶ از نظر رتبه جایگاه بهتری داشت و در جایگاه ۹۲ قرار داشت.^۱۱

قطب​های صنعتی زیادی در این سال​ها در نقاط مختلف کره جنوبی ایجاد شده است که نیروی کار بسیاری را به خود جذب ​کرده است. یکی از این قطب​های صنعتی در پوسان قرار دارد که در سال ۲۰۰۸ از صادرات کالاهای این منطقه، فقط ۲۹میلیارد دلار سود نصیب شرکت​ها ​ شده است. واحدهای صنعتی بزرگ به عنوان “کلان مجتمع”​ها معروفند و تقریبا همه موسسه​ها​ی کوچک و متوسط وابسته به آن هستند. زیرا بخش​های مختلفی را شامل می​شوند، بخش​هایی که بعضا برای زندگی کارگران​شان بوجود آمده​اند.​ پارک جی سونگ، پژوهشگر”بنیاد کار کره” (Korean Labor Institute) ** در این باره چنین می​گوید:

«در کره جنوبی شما در یک زایشگاه متعلق به یک “کلان مجتمع” به دنیا می​آیید، به مدرسه یک “کلان مجتمع” می​روید، از یک “کلان مجتمع” حقوق می​گیرید، در آپارتمان یک “کلان مجتمع” سکونت دارید، کارت اعتباری “کلان مجتمع” را دارید و حتی تفریحات و خریدهایتان توسط یک “کلان مجتمع” تامین می​شوند».

از معروف​ترین این کلان مجتمع​ها ​ می​توان به سامسونگ و ال جی اشاره کرد. سامسونگ در گستره​ی وسیعی مشغول فعالیت است، از کشتی سازی تا [مراکز] هسته​ای، از صنایع سنگین تا ساخت و ساز، از پارک​ها​ی تفریحات تا تسلیحات، از صنایع الکترونیکی تا توزیع گسترده و خرد مانند نانوایی​ها​ی محلی، در بخش بیمه یا حتی بنیادهای پژوهشی. رویای بسیاری از دختران جوان، کار کردن در شرکت سامسونگ است. سطح حقوق​ها​ در آن نسبتا بالا است: معادل ۲۰۰۰ یورو در ماه، که در مقایسه حداقل دستمزد از ۶۰۰ یورو برای مبتدیان رقم هنگفتی است البته برای روزانه ۱۲ ساعت کار و شش روز در هفته، به علاوه مشارکت در فعالیت​ها​ی نیکوکارانه شرکت (برای بالا بردن روحیه همبستگی). یکی از کارگران سامسونگ وضعیت کارگران را چنین توصیف می​کند:

«در سامسونگ از خواب بیدار می​شویم، در سامسونگ می​خوریم، در سامسونگ کار می​کنیم، در سامسونگ مراوده می​کنیم و در سامسونگ می​خوابیم.»

کارکنان جدید سامسونگ توسط کارکنان قبلی و از میان دانشجویان کالج​ها ​ انتخاب می​شوند. رقابت برای انتخاب شدن بسیار زیاد است، زیرا داوطلبان بیشتر از تعدادی است که سامسونگ استخدام می​کند. محیط​ها​ی کار ظاهرا بهداشتی و استاندارد به نظر می​رسد. کار با کلاه و لباس​ها​ی سفید شبیه فضانوردان باید انجام شود. آرایش ممنوع است. ساعات کار زیاد، سرعت کار بالا، کار با مواد شیمیایی و آلوده، گازهای خطرناک، قرار گرفتن در حوزه​ها​ی الکترومغناطیس .​.. ​ بخش​های کوچکی از دشواری​ها​ی کار در واحدهای شرکت سامسونگ است. بیشتر کارگران بیش از ۵ سال نمی​توانند در این کار دوام بیاورند. پس از آن، یا کار ساده​تری می​یابند (البته با حقوق کمتر) یا نزد پدر و مادر خود باز می​گردند و ازدواج می​کنند. برخی نیز بر اثر آلودگی​ها​ی محیط کار می​میرند. پیگیری​ها​ی حقوقی برای محکوم کردن سامسونگ در رابطه با کوتاهی در باره سلامت کارگران هنوز به نتیجه نرسیده است. آن​ها ​به بهانه “اسرار تولید” فهرست دقیق مواد شیمیایی استفاده شده را نمی​دهند. یکی از وکلایی که مرگ ناشی از سرطان دختر جوان ۲۲ ساله​ای را پیگیری می​کند با کمک انجمن «هواداران سلامت و حقوق مردم در صنعت نیمه​ها​دی​ها ​»، ۱۸۱ تن از کارکنان پیشین سامسونگ را شناسایی کرده است که به بیماری​ها​ی مختلف (سرطان خون، سرطان سینه و اسکلروز چندگانه یا ام اس) در فاصله سال​ها​ی ۲۰۰۷ تا ماه مه ۲۰۱۳ مبتلا بوده​اند.​ وزارت اشتغال بازرسی ویژه​ای انجام داده و بیش از ۲۰۰۰ مورد تخطی از حقوق و امنیت کار یافته است. مدیریت وعده داده که چاره​اندیشی کند ..​. اما راه​ها​ی نفوذ سامسونگ برای مختومه اعلام کردن چنین پرونده​هایی بسیار است. ^۱۲

کارخانه ال جی (یکی دیگر از این کلان مجتمع​ها​) در منطقه پوسان قرار دارد. کارخانه​ای در دو بخش، ​یکی با مساحت حدود ۲۹۰هزار مترمربع، خط تولید مایکروویو و یخچال فریزر و دومی با مساحت حدود ۳۸۰هزار مترمربع مجهز به چهار خط تولید مختلف برای ساخت انواع ماشین لباس​شویی، سیستم تهویه هوا، جاروبرقی و ماشین ظرف​شویی است. بسیاری از ده هزار کارگر کارخانه​ها​ی ال جی، زنان و دختران جوان هستند. در خطوط تولید این واحدها نیز سرعت کار بسیار زیاد است. مثلا زمان تولید یک عدد ماشین لباس​شویی ۵/۸ ثانیه است. (از اولین گام تا زمانی که ماشین لباس​شویی بسته​بندی شود) می​توان تصور کرد که برای دست​یابی به چنین رکوردی، کارگران چگونه باید کار کنند. هر چند بیشتر کارهای مربوط به جابه جایی​ها ​ توسط ربات​ها ​ انجام می​شود اما کارگران زن تمامی کارهای ظریف را انجام می​دهند.

کارگران کره​ای سالانه به طور متوسط ۲۱۰۰ ساعت کار می​کنند، تقریبا بیشتر از هر کشور صنعتی پیشرفته در دنیا. (این میزان در آلمان ۱۳۳۰ ساعت است.) زیاد بودن ساعت کار در کره به جز فشار بسیار زیاد روی زندگی کارگران، جنبه​ها​ی منفی دیگری هم دارد. مثلا به همین دلیل، ​نیمی از فارغ​التحصیلان کره​ای نمی​توانند کار تمام وقت پیدا کنند، به خصوص زنان. بیشتر آنان خانه​نشین هستند و درصد اشتغال به کار زنان بین ۲۴ تا ۲۵ سال فقط ۶۲ درصد است.^۱۳ تبلیغات حکومتی “فداکاری” و “کار زیاد” را تحت عنوان ِ”راهی برای دست یابی به قله​های پیشرفت کشور” ترویج می​کند و دختران و پسران جوان، ​”فرزندان کارخانه ” نامیده می​شوند.

“دولت نیروی کار کارگران زن را با ایجاد یک هویت مدرن از “دختران وظیفه شناسی” به کار گرفت که نقش خود را در پروژه​های نوسازی کشور به عنوان “ستون​های صادرات” به خوبی انجام دهند .​.. . ​ بازتولید سنت​های مردسالارانه و همچنین وضعیت جنگ سرد، انحصارگرایی دولت را در استفاده از نیروی کار ارزان کارگران زن کارخانه تسهیل می​کرد. نظامی​گری در ترکیب با ساختار اجتماعی​ای که نیاز​ها​ی خانواده را مهم​تر از نیازهای تک تک افراد آن خانواده می​داند، (familialism ) از این تبلیغات برای شکل دادن به تصویری از کارگران زن کارخانه به عنوان “سربازان” و همچنین “دختران کارخانه” استفاده کرد و دولت به فرمانده و رئیس “ملت پادگان” تبدیل شد ..​.

 واقعیت این است که اصطلاحاتی نظیر “ستون صادرات” و “دختران وظیفه​شناس” توسط دولت اختراع شد تا زندگی عمومی و خصوصی کارگران زن را کنترل کند و به منظور ایجاد یک نیروی کار مطیع و سخت​کوش، نظم و انضباطی در آن​ها ​بوجود بیاورد. از یک طرف، دولت با ستایش از فداکاری کارگران، ذهن آنان را به گونه​ای کنترل کرده که گویا آن​ها ​داوطلبانه برای رفاه ملت سختی​ها را تحمل می​کنند؛ از طرف دیگر در همان زمان، هر گونه انحراف از این واقعیت رسمی به عنوان “تهدید علیه امنیت ملی” مجازات می​شد. ^۱۴

با ساعات کار طولانی که مردان زمان چندانی برای در خانه بودن ندارند، ‌بخش بزرگی از کارهای خانه نیز همیشه به دوش زنان بوده است. در این سال​ها که زنان کره جنوبی دیگر حضور در فضاهای اجتماعی و اقتصادی را به خانه نشستن و خانه​داری ترجیح می​دادند و سرمایه​دار​ان و کارفرمایان نیز این زنان را به عنوان نیروی کار ارزان می​خواستند، زندگی روزمره، وظایف خانه​داری و فرزندپروری همراه با کار شدید و با ساعات طولانی و دستمزد کم، شرایط ویژه​ای را برای آنان بوجود آورده بود.

در دهه هفتاد ۵۰درصد نیروی کار موسسات اقتصادی را زنان تشکیل می​داد. این موسسات سعی می​کردند تا زنان مجرد را استخدام کنند؛ بسیاری از آنان زنان مهاجر بودند. ​^۱۵ در این زمان زنان ۵۴درصد حقوق مردان را دریافت می​کردند. زنان مطابق همه کشورهای دیگر در صف اول اخراج​ها ​ قرار داشتند. بیکاری گسترده در میان زنان تحصیل کرده جویای کار آنان را وادار می​کرد که کارهای پاره وقت و نیمه وقت را بپذیرند.

نوعی جداسازی جنسیتی هم در کار وجود داشت. زنان مجبور بودند در رشته​های غیرفنی مانند خط تولید و مونتاژ فعال شوند. از جداسازی محیط کار زنان و مردان بیش​ترین سود را “چبولی”ها (شرکت​های متعلق به چند خانواده بزرگ و سرمایه​دار​) می​برند؛ این شرکت​ها هم مالیات کمتری می​پرداختند و هم از قبل حقوق پایین زنان، ​سود بیشتری می​بردند و هم از این مساله منتفع می​شدند که زنان به خاطر نوع شغل​شان که نیاز به مهارت نداشت، عضو سندیکا به حساب نمی​آمدند. در زمان بحران اقتصادی سال ۱۹۹۷، این زنان به رغم آنکه در بخش​هایی توانستند عضو اتحادیه شوند، حتی در خود سندیکا نیز مورد حمایت واقع نشدند. در سال ۱۹۹۷، شرکت ماشین​سازی هیوندا دست به تعدیل گسترده نیروی کار زد و ۲۷۷ نفر از کارگران اخراجی زن بودند. بانک نان​گویایاپ ۶۸۸ زن شاغل را اخراج کرد. اما سندیکاها به بهانه اینکه مردان نیز دارند از کار بیکار می​شوند، فعالیت جدی در خصوص این زنان انجام ندادند. ^۱۶

به این ترتیب شدت استثمار و بی​حقوقی، زنان کارگر را درکره جنوبی به میدان مبارزه متشکل کشاند. هر چند فرهنگ سنتی کره جنوبی شرکت زنان در تظاهرات و اعتراضات کارگری را امری پسندیده تلقی نمی​کرد. این مبارزات از اواسط دهه هفتاد به بعد با اصلاحات سیاسی در جامعه کره هم​زمان شد. حضور آنان در اتحادیه​ها​ی کارگری به آسانی صورت نگرفت. فضای مردانه​ی این اتحادیه​ها ​ یکی دیگر از حوزه​هایی بود که زنان برای حضور در آن می​بایست با سنت​ها و فرهنگ مردسالاری بجنگند.

پیوند جنبش دانشجویی و جنبش زنان با جنبش کارگری در دهه ۸۰ میلادی مسیر را برای این زنان تسهیل کرد. در این دهه بسیاری از دانشجویان مجبور بودند برای تامین هزینه​هایشان کار کنند و بسیاری از کارگران نیز مجبور به گذراندن دوره​های فنی بودند. به این ترتیب قشر “دانشجو –کارگر” بوجود آمد که از سردمداران و پیشروان اعتراضات کارگری بودند. موج اول “جنبش زنان” یا “جنبش دانشجویی زنان” اولین همکاری​اش را با “آکادمی مسیحیت” در سال ۱۳۵۲ ش/۱۹۷۳ م شروع کرد. چنان​چه در کارخانه​ای که زنان کارگر در آن کار می​کردند، اعتصابی صورت می​گرفت، این نهاد با حمایت “انجمن زنان کلیساها” به صورت یک​پارچه فراخوان تحریم محصولات آن کارخانه را می​داد. در ادامه، کلیساها تصویب کردند که کلاس​های آموزشی برای نمایندگان میانی جنبش کارگری زنان بوجود بیاورند که در این کلاس​ها زنان ِکارگر بخش صنعتی و کشاورزی آموزش​های کارگری ببینند. این کلاس​های آموزشی تا امروز وجود دارد.

 اولین بار بحث ارتباط جنبش زنان با سایر بخش​ها​ی جنبش​های اجتماعی در اواخر دهه ۵۰ شمسی (۷۰میلادی) در کره شکل گرفت. جنبش زنان خود را در مبارزه و خواست​های دمکراتیک، هم ذات جنبش کارگری می​دانست اما فضای مردانه جنبش کارگری نمی​گذاشت خواست زنان کارگر جوان شنیده شود. در سال ۱۳۶۲ش/۱۹۸۳میلادی “جنبش زنان پیشرو” (the Progressive Korean Women’s movment) در کره شکل گرفت. این جنبش متشکل از دانشجویان، ​فعالان کارگری و دانشگاهیان بود. فعالان “جنبش زنان پیشرو” خواهان برابری حقوق زنان شدند و با جدایی خود از ایدئولوژی ملی​گرایانه به مقابله با دیکتاتوری نظامی پرداختند. موج دوم جنبش زنان در سال ۱۳۷۷ ش/۱۹۹۸ م شروع شد، زمانی که جنبش زنان کارگری دیگر نمی​خواست تنها به صورت جنبش زنان در مبارزات شرکت کند؛ آنان با حفظ استقلال و خودگردانی، خود را بخشی از جنبش مبارزاتی کارگری می​دانستند. جنبش دانشجویی زنان کارگر در دهه ۶۰ ش/ ۸۰ م کمپین وسیعی در رابطه با شکنجه و آزار جنسی در دانشگاه و محیط​های اجتماعی به راه انداخت. این کمپین به این منجر شد که در سال ۱۳۶۳ش / ۱۹۸۴ م، برای اولین بار، این آزارها به عنوان جرم در دادگاه​ها قابل رسیدگی شد. در تظاهرات​ و اعتراض​ها پلیس اقدام به دستگیری دانشجویان می​کرد. در این مبارزات فعالان زن دانشجو هم زمان با ۱۶۶ وکیل همکاری کردند تا تمامی زندانیان زن آزاد شدند و افراد پلیسی که زنان و دختران را مورد آزار جنسی قرار داده بودند، نیز دستگیر شدند. در این دوره در فضای آکادمیک دانشگاه، مارکسیست فمینیست​ها و سوسیال فمینست​ها بر “جنبش زنان پیشرو” حاکم بودند، هر چند درگیری​های خاص خودشان را هم داشتند.

در چنین شرایطی زنان کارگر با تلاشی خستگی​ناپذیر در یک روند ده تا بیست ساله توانستند تشکل​ها​ی مستقل زنان کارگر را پایه​گذاری کنند. بررسی​ها​ی بسیار صورت گرفته تا نشان دهد که چگونه زنان کارگر در دهه هفتاد میلادی یک تغییر اساسی در عمل روزمره خود داشتند و توانستند در دهه هشتاد بنیاد تشکل مستقل کارگری زنان را پایه​گذاری کنند. ^۱۷

زنان در جنبش اتحادیه​ها​ی کارگری کره​ای در دهه ۱۹۷۰ نقش برجسته​ای داشتند. زنان کارگر جوان در این دهه به طور عمده در صنایع سبک صادراتی مانند نساجی، پوشاک، لباس، کفش و کلاه​گیس مشغول به کار بودند. آن​ها ​از طریق اتحادیه​های کارگری در برابر رفتار غیرانسانی، دستمزد پایین و ساعات طولانی مبارزه می​کردند. زنان کارگر در اوایل دهه هفتاد در اعتصاب​های گسترده در بخش​های نساجی و تولید لامپ و تجهیزات برقی حضور فعال داشتند.^۱۸ در دهه ۱۹۷۰ تحت دیکتاتوری شدید، در کره اتحادیه​ها​ی کارگری  شرکتی رایج بود که در آن​ها ​استقلال و دموکراسی کمتری وجود داشت در مقابل اتحادیه​های کارگری دموکراتیک و مستقل (غیردولتی و غیرشرکتی) به شدت سرکوب می​شدند.^۱۹  زنان کارگر در سازمان جداگانه​ای سازمان​دهی نشده بودند و به صورت انفرادی به اتحادیه​های کارگری می​پیوستند. بیشتر اتحادیه​های کارگری رسمی آن زمان تحت سلطه مدیران مرد بود، زنان کارگری که به این اتحادیه​ها پیوسته بودند مجبور همزمان با مبارزه در برابر رژیم، با مدیران مرد اتحادیه نیز مبارزه کنند. مبارزه آن​ها برای اخذ مرخصی قاعدگی، زمان تغذیه با شیر مادر در محل کار و مرخصی زایمان، در واقع سمت و سوی جنبش مراقبت از کودکان را داشت. آنان مسایل خاص زنان را در دستور کار داشتند.

مبارزات دهه ۱۹۸۰ زنان کارگر برای دمکراتیک کردن فضای محیط کار در عرصه اصلی آن یعنی دستمزد و ساعت نامناسب کاری بود. سابقه کار آن​ها ​بسیار کمتر از مردان بود و در محیط کار جدای از مردان کار می کردند. با این جداسازی می​خواستند نشان دهند که کار زنان سبک​تر از مردان است. زنان در بخش​ها​ی کشاورزی، جنگلداری و ماهیگیری گاه تا ۱۳ ساعت در روز کار می​کردند.^۲۰ در دهه هشتاد حقوق زنان کارگر کره در پایین​ترین سطح کشورهای صنعتی بود. در اواخر دهه هشتاد حقوق زنان در بخش اداری افزایش یافت. در سال ۱۹۸۹ بیش از ۸۰درصد زنان شاغل در کره تنها ۵ سال سابقه کار داشتند و تنها ۳درصد زنان شاغل بالای ۱۰ سال سابقه کار داشتند.^۲۱

بحران اقتصادی این سال​ها سبب شدت یافتن اعتراضات کارگری شد. زنان در این اعتراضات حضور فعال و برجسته​ای داشتند. در خلا وجود یک حرکت متشکل سازمانی، مبارزات زنان بیشتر در جهت جنبش​های اجتماعی برجسته می​شد. شرکت فعالان زنان در مبارزات بزرگ ۱۹۸۷ بسیار درخشان بود. از جولای تا سپتامبر سال ۱۹۸۷، تخمین زده می​شد ۱٫ ۲ میلیون، معادل حدود یک سوم از کارگرانی که در شرکت​ها​ی با تعداد ده کارگر یا بیشتر کار می​کردند، در این اعتراضات به طور منظم شرکت داشتند. (وزارت کار کره، ۱۹۸۸)^۲۲

تجمعی که در بزرگداشت کیم کیونگسونک، (یکی از جانباختگان اعتراضات) در سپتامبر ۱۹۸۶ برگزار شد، فرصتی خاص برای پایه​گذاری “اتحادیه زنان کارگر کره”KWWA) ) ایجاد کرد. این اولین تجمعی بود که به طور واقعی و برای اولین بار، به طور مشترک توسط چند گروه کاری، به منظور تمرکز بر روی مسائل زنان کارگر درون جنبش کارگری سازمان یافته و برگزار شد. جلسات عمومی کمیته آماده​سازی فعالیت​های کارگری “اتحادیه زنان کارگر کره”، همواره با محاصره پلیس و مشکلات و موانع بسیاری روبرو بود.

اتحادیه زنان کارگر کره در سال ۱۹۸۷ برای بهتر شدن وضعیت اقتصادی و صنفی زنان شکل گرفت. این انجمن سیاست​های دولت را در رابطه با وضعیت زنان بررسی می​کرد. این انجمن علیه نادیده گرفتن دفاع از مبارزات زنان از طرف مردان دست به فعالیت زد و حق مهدکودک و حقوق دوران زایمان از فعالیت​های این انجمن است. این انجمن در کمیته زنان آسیایی بسیار فعال است. انجمن زنان در سال​های ۸۷ تا ۸۹ درگیری بسیاری با مردان اتحادیه​های کارگری داشت، رهبران مرد اتحادیه​ها ​ فقط سعی می​کردند تبعات کمتری از بحران اقتصادی شامل مردان شود. در آن زمان مردان کارگر ۷۲درصد نیروی کار شاغل را تشکیل می​دادند.

بعد از بحران اقتصادی ۱۹۹۸ و بوجود آمدن “فدراسیون شوراهای کارگری”، (کی سی تی یو) توانسته بود ششصد هزار کارگر را به عضویت خود در آورد که اکثر این کارگران یقه سفید در بخش​های اقتصادی کلان و با قراردادهای دائم کار می​کردند. بعد از بحران و با شروع اخراج​ها و تغییر کار از ۴۰ ساعت کار در پنج روز در هفته به ۲۰ساعت کار در بیشتر از پنج روز، توجه این تشکل مستقل به زنان کارگر جلب شد. “فدراسیون شوراهای کارگری” دریافت که زنان بخش کوچکی از اعضای اتحادیه را تشکیل می​دهند و به تعداد کمتری چه در محیط کار و چه در سطح رهبری حضور دارند. در سال ۱۹۹۹ از ۷۰۰ رهبر کارگری کره تنها سی زن در سطح رهبری قرار داشتند. ^۲۳

در اعتصاب کارگران ماشین​سازی هیوندا که ۱۲هزار پلیس را به محیط کار کشاند، اتحادیه رسمی با ده هزار استعفا موافقت کرد. پی​آمد این اعتصاب اخراج ۲۷۷ نفر بود. ۱۴۴ زن مسن هم در بخش غذایی کار خود را از دست دادند. این زنان در تمامی مدت اعتصاب برای کارگران مرد اعتصابی سه وعده غذا درست می​کردند. اتحادیه از این زنان حمایت نکرد. این زنان دست به اعتراض علیه اتحادیه زدند و اعتصاب غذای خود را علیه اتحادیه شروع کردند. این اعتراض به اتحادیه سه سال طول کشید. این کارگران زن بدترین دوره مبارزه را زمانی می​دانستند که از طرف مردان عضو اتحادیه به آن​ها ​”خودخواه” گفته می​شد. حتا برخی از مردان علیه زنان سد معبر درست می​کردند تا نتوانند در اعتراض​شان به اتحادیه شرکت کنند. ^۲۴ زنان بخش کافه تریا که تحت نظارت و به واسطه شرکت​های پیمانکاری کار می​کردند، با پشتکار خود نه تنها توانستند در این مبارزات علیه رهبران مرد اتحادیه موفق شوند بلکه در تاریخ ۱۹ اوت ۱۹۹۹، ​شصت زن کارگر در نشستی، اولین تشکل مستقل زنان کارگر (کی دبلیو تی یو) را پایه گذاری کردند. ^۲۵

چگونگی تشکیل سازمان​ها​ی کارگری مستقل زنان

پیش از آغاز کار سازمان​دهی، کارگران فعال زن ابتدا سوالاتی را در رابطه با مسایل زنان طرح کردند: مشکلات اصلی زنان کارگر چه هستند؟ کدام یک از مسائل زنان کارگر، ارکان جنبش زنان هستند؟ … و پرسش​هایی از این دست. بحث ادغام جنبش زنان با جنبش کارگری، به طور عینی در این زمان مطرح بود. اما جنبش کارگری نسبت به جنبش مستقل زنان کارگر موضع داشت. دو تحلیل در این باره طرح می​شد: نخست این که ایجاد تشکل مستقل زنان کارگر می​تواند سبب ایجاد تفرقه و تضعیف جنبش کارگری کره شود؛ و دیگر این که مسائل زنان به طور طبیعی زمانی حل می​شود که مسائل کار حل و فصل شده باشد.

پس از مبارزات گسترده کارگران کره​ در ژوئیه و اوت ۱۹۸۷، سه هزار اتحادیه​ کارگری جدید ایجاد شد. در سال ۱۹۹۰ کنگره “اتحادیه​های کارگری کره” (نام قبلی کنفدراسیون اتحادیه​ها​ی کارگری کره (KCTU) ، “​ائتلاف دموکراتیک اتحادیه​ها​ی کارگری” تشکیل شد. با این حال، اتحادیه​های کارگری کره برای غلبه بر محدودیت​ها​ی اتحادیه کارگری، نیاز داشتند به جستجوی راه​ها​یی جدید بپردازند زیرا این اتحادیه​ها​ به طور منظم بر مسایل کارگران مرد در کارخانه​های بزرگ توجه داشتند و همچنین مدیران مرد اتحادیه محافظه​کار بودند. تقاضا برای اتحادیه مستقل زنان کارگر افزایش یافت، اتحادیه​هایی که به منظور توسعه ساختار جنبش زنان کارگر، قادر به سازمان​دهی بی​حقوق​ترین زنان کارگر باشد؛ چرا که زنان غیرمتشکل امنیت شغلی کمتری دارند.

به دنبال بحران اقتصادی ۱۹۹۷ آسیا و از بین رفتن بسیاری از مشاغل، ​بیشترین ضربه به زنان شاغل وارد شد. در سال ۱۹۹۹ زنان کارگر، “اتحادیه صنفی زنان کره” (Trade Union Korean Women’ s) را تشکیل دادند. فعالیت​های این اتحادیه بر متشکل کردن زنانی کارگری متمرکز بود که بر اثر اخراج​ها پراکنده شده و در بخش​های متفاوت اقتصادی از تولید پوشاک تا تکنولوژی مشغول به کار بودند. رشد این اتحادیه همراه با متشکل کردن زنان در بخش​های غیررسمی و مشاغل موقت بود. منظور از بخش غیررسمی کارگرانی است که بدون بیمه و مزایا و با قراردادهای موقت مشغول به کارند، از جمله، زنان شاغل در مدارس، ​کارکنان آزمایشگاه، کتابخانه، آشپزخانه و معلمان مهدکودک و پیش​دبستانی. در جریان گسترش فعالیت و مبارزات معلمان، کارکنان زن آموزش و پرورش کره جنوبی نیز تشکل​های مستقل خود را تشکیل دادند. ^۲۶

این فدراسیون از سال ۱۹۹۹ با ۳۸۰ پرسنل زن کار خود را شروع کرد و در سال ۲۰۰۴ بیش از ۵۰۰۰ نفر و تا سال ۲۰۰۹ در ده رشته اقتصادی ۶۵۰۰ کارگر زن، عضو این تشکل مستقل زنان کارگر شده بودند.. از سال ۱۹۹۹ تا ۲۰۰۹، ​این تشکل توانست بسیاری از زنان در بخش غیررسمی را به عضویت خود در آورد، کسانی که تحت پوشش شرکت​ها​ی پیمانکاری کار می​کردند. بحران اقتصادی سال ۲۰۰۸ بر وضعیت کار این زنان تاثیر گذاشت. ​در این دوره زنان تنها ۵ درصد اعضای اتحادیه را تشکیل می​دادند. این تشکل برخلاف تشکل​ها​ی سنتی که بر اساس نوع شغل و رشته و صنعت شکل می​گرفت، زنان کارگری را به عضویت خود در آورد که در بخش​ها​ی متنوعی کار می​کردند. ^۲۷

در سال ۱۹۹۹، کمیته تبلیغات اتحادیه زنان کارگر کره (KWWA) و هشت شاخه​ی منطقه​ای آن تاسیس شد که متشکل از رئیس کمیته، اعضای بخش تبلیغات، زنان کارگر با تجربه فعال در مبارزات دهه ۱۹۷۰ و رؤسای تعاونی بود. پس از روند آماده سازی توسط کمیته، در نهایت، در ۲۹ آگوست سال ۱۹۹۹، “اتحادیه صنفی زنان کارگر کره” (KWTU) راه اندازی شد. اعلام شد زنان کارگر می​توانند بدون محدودیت و بدون در نظر گرفتن شغل یا منطقه به (KWTU) بپیوندند. “اتحادیه صنفی زنان کارگر کره” برای حفاظت از حقوق زنان کارگر “و گسترش و تحکیم ساختار آن، با استفاده از انواع روش​ها​ی تماس با بسیاری از زنان کارگر تلاش می​کند که به دلیل ازدواج، بارداری و گرفتاری​ها​ی پرورش کودک، ​در یک دور باطل از اشتغال و بیکاری قرار دارند. در تاریخ جنبش کارگری کره “اتحادیه صنفی زنان کارگر کره” اولین اتحادیه کارگری بود که با هدف قرار دادن فقط سازمان​دهی زنان کارگر و طرح مسائل آنان به موفقیت دست یابد.

 در اکتبر سال ۱۹۹۹، (KWTU) ابتدا شاخه​ای از اتحادیه خود را برای کارگران نگهداری وسایل گلف تاسیس کرد که به عنوان ۸۸C شناخته می​شود و به طور جمعی موضوع خاص حقوق خود را مطرح می​کردند. (KWTU) مسئله حداقل دستمزد را برای اولین بار در محافل کارگری مطرح کرد. قانون حداقل دستمزد در کره تصویب شده بود، اما بسیاری از کارگران زن کمتر از حداقل دستمزد دریافت می​کردند. ​

به عنوان نتایج برای ۱۰ سال ابتدای فعالیت، “اتحادیه صنفی زنان کارگر کره” مسائل زنان کارگر موقت را طرح کرد و مشکلات و شرایط تبعیض علیه کارگران نیمه وقت را منتشر کرد:

“کارگران به خصوص به استخدام واحدهای تولیدی در می​آیند تا بتوانند زندگی خود را با کار برای خودشان بسازند، این واحدها به طور مستقیم یا غیر مستقیم توسط شرکت​های بزرگ کنترل می​شوند؛ با این وجود کارگران زن خود را در یک نقطه کور قانونی می​یابند به خاطر این که از لحاظ فنی به عنوان “خوداشتغال” طبقه بندی می​شوند .”

در دوران رئیس جمهور لی میونگ باک، که از فوریه سال ۲۰۰۸ به قدرت رسید، فعالیت اتحادیه​های کارگری محدود شد. بحران مالی و این محدودیت​ها ​، ​فعالیت​های اتحادیه​ای زنان را نیز تحت تاثیر قرار داد. زنان کارگر بیش از همه تحت تاثیر سیاست​ها​ی تعدیل نیرو قرار گرفتند. در نیمه اول سال ۲۰۰۹، در مقایسه با مدت مشابه سال ۲۰۰۸ تعداد زنان شاغل نزدیک به ۷۰ برابر کمتر از تعداد مردان شاغل شد، چرا که آن​ها ​اخراج شده یا به دلیل بارداری و زایمان خود از کار محروم می​شدند. با توجه به تغییر ساختار صنعتی کره، بسیاری از صنایع سبک که در آن زنان کارگر متمرکز شده بودند به نواحی ساحلی چین و آسیای جنوب شرقی نقل مکان کردند که در آن دستمزدها و قیمت زمین نسبتا کم است، همچنین به دلیل تمرکز اتحادیه​ها​ی کارگری بر کارگران مرد، ​اتحادیه​ها​ی کارگری تا حد زیادی از سازمان​دهی زنان کارگر و مسائل زنان کارگر غافل ماندند. تحت این شرایط، به دلیل اخراج زنان کارگر متشکل و زنان سازمان نیافته، به ویژه کارگران پاره وقت و افزایش کسانی که در شرکت​ها​ی بسیار کوچک کار می​کنند، زنان کارگر با مشکلات سازمان​دهی و توانمندسازی خود در اتحادیه​ها​ی کارگری مواجه شدند.

اقدام زنان برای تاسیس “اتحادیه صنفی زنان کره” گام مهمی برای مقابله با فرهنگ مردسالاری در کره جنوبی بود. هم زمان در اتحادیه​ها​ی کارگری نیز حضور فعال زنان ادامه داشت. یکی از مهم​ترین دستاوردهای مبارزات فدراسیون اتحادیه​ها​ی کارگری کره، افزایش حداقل دستمزد از۳۶۰ دلار امریکا در ماه در سال ۲۰۰۱ به ۶۳۰ دلار در ماه در سال ۲۰۰۴ بود که زنان نقش موثری در آن مبارزات داشتند. یکی دیگر از اعتراضاتی که زنان کارگر در آن نقش برجسته​ای داشتند، در جولای ۲۰۰۶ علیه تغییر قانون کار بود. یکی از تغییرات مهم این قانون به رسمیت شناختن کار غیردائم و موقت بود.  کنفدراسیون پیشرو و مترقی اتحادیه​های کارگری کره (KCTU)از همان ابتدا از مذاکره کناره​گیری کرد و فرآیند سه جانبه​گرایی دچار اختلال شد. این اقدام از آن جهت صورت گرفت که برای کنفدراسیون محرز شده بود قانون مذکور تنها به گسترش اشکال موقت، قراردادی و موردی کار منتهی می شود. کمیسیون سه جانبه ابداً تلاش نکرد تا به دغدغه​ها​ی کی تی سی یو پاسخ گوید و در عوض با “فدراسیون محافظ​کار اتحادیه​ها​ی کارگری کره” (اف کی تی یو) (FKTU) بر سر لایحه مذکور به توافق رسید. اوایل پاییز ۲۰۰۶ در حالی که اعتراضات بالا گرفته بود لایحه مذکور به تصویب رسید و در اول جولای به اجرا درآمد. پس از تصویب لایحه، دولت و همچنین تعداد اندکی از کمپانی​های بزرگ اعلام کردند چندین هزار کارمند را که با قرارداد موقت مشغول به کار بودند، دائمی و ثابت خواهند کرد. با این حال هر چه اول جولای نزدیک تر می شد بیشتر روشن می شد که تعداد بسیاری از کارفرمایان بخش خصوصی و همچنین خود دولت به اخراج کارگران موقت اقدام کرده یا آن​ها ​را ناگزیر می کنند قراردادهای کوتاه مدت امضا کنند.

 برجسته​ترین مورد این اعتراضات در رسانه​ها​، مربوط به کارگران فروشنده فروشگاه​ها​ی زنجیره​ای “هم ور” و “نیو کور” (Homever &New Core ) بود که در تملک “​ای لند” (E-Land) قرار داشتند. در این فروشگاه​ها ​، صندوقداران که اغلب زن هستند در محل کار تحصن کرده و اقدام به اعتصاب نشسته کردند که اعتراضات وسیعی را در حمایت از این اقدام در گوشه و کنار برانگیخت و توجه پلیس را نیز به خود جلب کرد و منجر به بسته شدن فروشگاه​ها​ی “​ای لند” شد. حمایت عمومی از این مبارزه و اعتراض علیه روش​ها​ی استخدامی این شرکت، پس از آنکه گروه​ها​ی مدنی افشا کردند کمپانی مذکور برای دائمی نکردن قرارداد کارگران از اسناد جعلی استفاده کرده، ​بسیار تشدید شد. دولت برای میانجی​گری میان اعتصابیون و کارفرما پا درمیانی کرد.

علاوه بر اعتصاب در”​ای لند” و “هوم ور”، ​کارگران زن سیستم حمل و نقل قطار پرسرعت کره ( KTX) در اعتراض به عدم پاسخ کارفرما و دولت به تقاضاهایشان مبنی بر برابری جنسیتی، ایمنی شرایط کار و امنیت شغلی در دوم جولای دست به اعتصاب غذا زدند. آن​ها از ماه مارس ۲۰۰۶ در اعتصاب به سر برده و با حملات پلیس دست و پنجه نرم می کردند. این در حالی است که حتی کمیسیون ملی حقوق بشر دولت نیز اظهار کرد شرکت حمل و نقل قطار پرسرعت کره باید در ساختار استخدامی تبعیض​آمیز و جنسیتی خود تجدیدنظر کند.  ^۳۰

یکی از ویژگی​های اتحادیه صنفی زنان کره در این است که جمع​های کوچک صنفی درست می​کنند و همکاران صنفی یک محیط کار جلسات آشنایی و تبادل تجربیات می​گذارند و از طریق این جلسات، تشکل خود را معرفی می​کنند.^۲۸ اکثر شکایات این اتحادیه صنفی زنان به ادارات کار به نفع زنان تمام می​شود و مدیریت مجبور می​شود انعطاف به خرج دهد و این مساله سبب ترغیب زنان کارگر و معلم به عضویت در این اتحادیه می​شود. پلیس به دفعات متعدد به دفتر این اتحادیه حمله برده است. ^۲۹

به رغم فعالیت​های گسترده تشکل​های کارگری زنان در کره، هنوز هم مردسالاری در اتحادیه​ها​ی کارگری وجود دارد. علاوه بر این، به دلیل آن که در تمام سطوح صنعتی و کنفدراسیون اتحادیه​ها​ی کارگری (FKTU و KCTU) مدیران اغلب مرد هستند و اتحادیه​ها​ی کارگری محلی نسبت به مسائل جنسیتی حساس نیستند، هنوز هم نرخ سازمانی زنان کارگر کره​ای در حدود ۵درصد است. با توجه به این واقعیت که بسیاری از زنان (۷۰درصد) کارگران نیمه وقت هستند و ۶۰ درصد از زنان در شرکت​ها​ی بسیار کوچکی کار می​کنند که کمتر از ۱۰ کارگر دارند، این امری طبیعی به نظر می​رسد. حدود یک میلیون نفر از کارگران به خصوص کارگرانی که به عنوان کارگر به رسمیت شناخته نمی​شوند، نیز زن هستند. مانند زنان کارگر به عنوان دستیار از وسایل گلف نگهداری می​کنند، معلم​های خصوصی که در خانه​ها ​ تدریس می​کنند، دستفروشان زن، بیمه گران زن، زنان تحویل​دهنده شیر، فروشندگان زن لوازم آرایشی و بهداشتی، ​نویسندگان برای شرکت​های پخش، و پاسخگویان تلفنی که از لحاظ فنی به عنوان خوداشتغال طبقه بندی می​شوند، علاوه بر اینها، کارگران خدمات مراقبت که در بخش غیررسمی مانند خانه​داری، مهد کودک، مراقبت از کودکان و سال​مندان، مشغول به کارند طبق قانون به عنوان کارگر به رسمیت شناخته نمی​شوند.

اینجاست که وظایف اصلی اتحادیه​ها​ی کارگری و سازمان​ها​ی کارگری است که برای سازمان​دهی این کارگران اقدام کنند. سازمان​دهی زنان کارگر در اتحادیه​ها​ی کارگری به دلیل مشکلات ساختاری در بازار کار کره بسیار دشوار بوده است. با این وجود به منظور غلبه بر این مشکلات، ​نه تنها اتحادیه​های کارگری بلکه سازمان​ها​ی زنان باید با همبستگی بیشتر خود برای حل مشکلات زنان کره اقدام مشترک داشته باشند.

منابع و زیرنویس​ها:

• “با وجود موفقیت​ها ​، زنان کره جنوبی هنوز برای برابری باید مبارزه کنند” / suvendrini Kakuchi
• هم​زمان با رشد سریع صنعتی در کره نیاز به استفاده از نیروی کار ارزان زنان برای سرمایه​دار​ی ضروری بود. در گزارش که در سال ۲۰۰۳ در رابطه با وضعیت زنان منتشر شده است به این موضوع اشاره شده که سازمان​های غیردولتی زنان فعالیت​های گسترده​ای در زمینه آموزش و پرورش و اشتغال در بیش از ۲۰ سال گذشته داشته​اند ​و رشد مشارکت زنان در این حوزه​ها ​ به عنوان نتیجه ی رشد اقتصادی کشور شناخته شده است به عنوان مثال، کره جنوبی هنگامی ژاپن را پشت سرگذاشت که قانونی در سال ۲۰۰۰ در مورد تعیین سهمیه ۳۰درصدی برای کاندیداهای زن در حوزه​ها​ی انتخاباتی و ۵۰ درصد برای کاندیداهای زن نمایندگی مجلس ملی تصویب کرد. یک سال قبل از آن قانون ضد آزار و اذیت جنسی تصویب شد، که مطابق با آن مرتکبان این نوع خشونت​ها به جریمه مالی معادل ۲۵۰۰ دلار و زندان محکوم می​شوند. کره جنوبی همچنین دارای قانونی است که حکومت را ملزم به حمایت از زنان کارآفرین و گسترش یارانه​های مالی به زنان شاغلی می​کند که خواهان شرکت در فعالیت​های اقتصادی هستند. در تکمیل این تلاش​های قانونی بود که در سال ۲۰۰۱ وزارت “برابری جنسیتی” راه اندازی شد که بعدا وزارت “برابری جنسیتی و خانواده” شد که به ترویج توانمندسازی زنان می​پرداخت. (“با وجود موفقیت​ها ​، زنان کره جنوبی هنوز برای برابری باید مبارزه کنند” ( suvendrini Kakuchi)

۲-شبکه کارگران آسیا هم مجموعه​ای است از تشکلهای غیردولتی و اتحادیه​ها​ی کارگری مستقل. این نوع نهادها بسیار در آسیا وجود دارد در رابطه با کارگران بخش غذایی و کشاورزی تا حدودی هم جریانات سیاسی چپ در آن فعال هستند. البته جریانات سیاسی چپ بیشتر جریانات مائوئیست هستند. (http://www. aworc. org/org/front. html)

۳-https://www. scribd. com/doc/24324479/Foreign-Direct-Investment-and-Economic-Growth-in-South-Korea

۴- اوضاع زنان چشم بادامی در ژاپن و کره fors atnet. ir

براساس گزارشOECD، شهروندان کره‌جنوبی یکی از کشورهایی هستند که ساعات کاری بسیار طولانی دارند. به همین دلیل، آقایان زمان چندانی برای در خانه بودن ندارند. در نتیجه ‌بخش بزرگی از کارهای خانه به دوش همسران‌شان می‌افتد. از طرفی زنانی که آرزوی کار کردن دوشادوش مردان را دارند با بچه‌هایی روبه‌رو هستند که نیاز به مراقبت دارند، آن‌هم در شرایطی که کره‌جنوبی این روزها و این سال‌ها نرخ باروری پایینی را تجربه می‌کند. در این حال درصد زنانی که هرگز ازدواج نکرده‌اند، در سال ۲۰۱۳ به ۱۵درصد رسید که بیش از ۹درصد از سال ۲۰۰۰ بیشتر است. کره جنوبی تنها کشور عضو OECD است که اشتغال زنان دارای تحصیلات دانشگاهی نسبت به زنانی که تنها دوره‌های تحصیلی اجباری (تا دیپلم) را گذرانده‌اند، نرخ پایین‌تری دارد. این امر نشان از وجود بازدارنده‌هایی چون فاصله حقوق دریافتی میان زنان و مردان و مشاغل کمتر موجود برای زنان است. برآوردها نشان می‌دهد که زنان ژاپنی تا ۵۷درصد حقوق مردان درآمد دارند، این درحالی است که در کره جنوبی این رقم حدود ۴۴درصد است.

https://jia. sipa. columbia. edu/online-articles/empowerment-women-s outh-korea/#_edn10

۵- ۲۷۴ اسم، نام خانوادگی  در مجموع ۴۲ میلیون جمعیت کره است که ۴۲ درصد آن​ها ​کیم، لی و پارک هستند. قانون ۸۱۵ مدنی ، ازدواج فرد غیرمشخص را با خاندانی که چهار نسل آن مشخص هستند، ممنوع می​کند. ​

۶-http://lawdigitalcommons. bc. edu/cgi/viewcontent. cgi?article=1269&context=twlj

۷-http://www. ipsnews. net/2010/06/despite-gains-south-korean-women-still-struggle-for-equality/

۸-https://jia. sipa. columbia. edu/online-articles/empowerment-women-south-korea/#_edn6

۹- seung-sook Moon. “Women and Civil society in south Korea” in Charles K. Armstrong. Ed. Korean society: Civil society, Democracy and the state (second edition) (London and New York: Routledge, Taylor and Francis Group, 2007), 132

۱۰- ۰۴ خرداد ۱۳۹۴ – مترجم سارا گلچین

http://forsatnet.ir/news/daily-note/%D8%A7%D9%88%D8%B6%D8%A7%D8%B9-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%DA%86%D8%B4%D9%85-%D8%A8%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86-%D9%88-%DA%A9%D8%B1%D9%87. html

۱۱- اوضاع زنان چشم بادامی در ژاپن و کره forsatnet. ir

** بنیاد کار کره نهادی است سه جانبه یا کارفرمایی – دولتی و نهاد کارگری اش هم مانند خانه کارگر است که طرفدار دولت است.

۱۲- گزارش رسمی ۲۰۱۲ سامسونگ/ سامسونگ یا امپراتوری ترس/ مارتین بولارد / لوموند دیپلماتیک/ شهباز نخعی

۱۳- http://www. sefidak. com/new -day/south-korean-won-hang#ixzz4VAOUkmVm

۱۴- مبارزات کارگران زن در کره جنوبی: ۱۹۷۰ /سیاست زندگی غیررسمی در مبارزه کارگران زن در کره جنوبی: ۱۹۷۰-۱۹۷۹/ یونجی پایک

۱۵- کارگران مهاجر

۱۶- Korean Women’s Trade Unions, About KWTU, http://www. kwunion. or. kr/Eng/About. aspx (last visited Nov. 25, 2007).

۱۷-https://opus.lib.uts.edu.au/bitstream/10453/1041/1/2008002514.pdf

https:// survivalpolitics. org/ca e- study/ south-korea/female-workers- struggle -in- south-korea/#_edn3

۱۸- منازعات کارگری حاصل قانون کار کره جنوبی / جمی وست/ برگردان: بابک پاکزاد

 General News Labor Is sues social Is sues

۱۹- اتحادیه​ها​ی کارگری کره و سازمان زنان کارگر کره ۱/۶/۲۰۰۹ آوریل-ژوئن ۲۰۰۹/ جئونگ ماه جا /

۲۰- CHUN SOONOK, THEY ARE NOT MACHINES: KOREAN WOMEN WORKERS AND THEIR FIGHT FOR DEMOCRATIC TRADE UNIONISM IN THE 1970s 112-113 (Ashgate Publishing, Ltd. (2003)

۲۱- Kyung Ae Park, Women Workers in South Korea: The Impact of Export-Led

Industrialization, 35 ASIAN SURVEY 740, 756 (1995)

۲۲-http://r. search. yahoo. com/_ylt=A0LEV7zHqw5YHlgA7skXFwx. ;_ylu=X3oDMTByMG04Z2o2BHNlYwNzcgRwb3MDMQRjb2xvA2JmMQR2dGlkAw–/RV=2/RE=1477385287/RO=10/RU=https%3a%2f%2flibcom. org%2fhis tory%2f1987-the-great-workers -struggle/RK=0/Rs=hAh14UpjUpoQWoQKdMLEbjC. N4k-

A tudy of the Emergence of Women’ s Trade Unions in south Korea Jinock Lee Univers ity of Warwick

۲۳- Are Women-Only Trade Unions Necessary in South Korea: A Study of Women Workers’ Struggles in Korea’s Labor Market Comment Gina Kong – Northwestern Journal of International Law & Business

۲۴- Organizing at the margins, Jennifer Jihye Chun2009 Cornell Univers ity P90-91

۲۵- The Korean Women’s Trade Union (KWTU)

https ://books. ​google. ca/books ?id=njtZBwAAQBAJ&pg=PA73&lpg=PA73&dq=KWTU+Korea&source=bl&ots=DrZRP7HX4W&sig=ftZWBhvtalNucwJyUVD–JqEKCk&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjbnpyjqPvPAhWq5YMKHfCjCJwQ6AEIKTAC#v=onepage&q=KWTU%20Korea&f=false

۲۶- Koran Workers As sociation

https ://en. wikipedia. org/wiki/Korean_Women_Workers _As sociation

۲۷-http://www. amrc. org. hk/content/korean-trade-unions -and-organization-korean-women-workers

۲۸–https:// survivalpolitics.org/ca e- study/ south-korea/female-workers- struggle -in- south-korea/#_edn3

۲۹- General News Labor Is sues social Is sues

۳۰- منازعات کارگری حاصل قانون کار کره جنوبی / جمی وست/ برگردان:  بابک پاکزاد