مقدمه:
در مقالات قبلی و طی مناظره شماره ۱۱۳(۲و۳و۴) بحثهائی ارائه دادم در خصوص انچه ترامپیزم را به قدرت رساند و انچه ترامپیزم حداقل قبل از پیروزی در انتخابات قلابی ریاست جمهوری امریکا بعنوان برنامه عمل ارائه داد.
توضیح دادم که ترامپیزم مسیر جدیدی در سیاست داخلی و خارجی امریکا ارائه داده .حداقل روی کاعذ و در فضای انتخاباتی که بطور واضحی هم از نئوکانیزم شناخته شده و هم از اوبامائیزم فاصله دارد. مخالفت ترامپ و کمپ او با نظام حاکم بر واشنگنتن در فضای بحرانی جامعه امریکا و نارضایتی اکثریت مردم امریکا از قدرت حاکمه ، توانست خانم کلینتون را که سمبل سیاستهای دوران اوباما و بوشیزم معتدل بود، شکست دهد. هم گرایشات حامی اوباما و هم گرایشات حامی نئوکانیزم متصل به حزب جمهوریخواه ، شکست خورده انتخابات امسال بودند.
این روزها ترامپ و کمپش پشت درهای بسته مشغول طراحی کابینه خود هستند و پیشنهادات شرکت خود را به طیف گسترده ای مخالفین دیروز خود منجمله حناب رامنی (دشمن سر سخت ترامپ از حزب جمهوریخواه) ارائه داده اند.
از جمله چهره های شاخصی که بنظر می رسد به جهت استراتژیک ، ترامپیزم را فرموله کرده، یکیش اقای استیو بانن(۱) می باشد که رسما بعنوان مشاور ارشد استراتژیک ترامپ استخدام شده. طبیعتا برای شناخت زوایای ترامپیزم باید به سراغ این فرد رفت و او را شناخت. چرا که خود ترامپ نظریه پرداز نبوده و بیشتر بعنوان مهره ورود سیاست معینی عمل کرده است.
این روزها بسیاری فعالین ازادیخواه در سرتاسر جهان دنبال شناختن ترامپیزم هستند.دلیلش اینست که نمی شود این واقعیت را منکر شد که نظام سیاسی امریکا هنوز عامل بسیار مهم در تعیین سیاست جهانی است.
اینکه ترامپیزم دقیقا چیست و متعاقب پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری دقیقا تا چه حد می تواند فضای سیاسی دنیا را تغییر دهد سوالاتی است که هم می شود الان بهش پرداخت و هم طبیعتا باید منتظر شد که دینامیزمهای مختلف و بردارهای مختلف نقش بازی کنند تا پیش بینی های ما در محک سنجش واقغی قرار گیرد.
در این مقاله ، در ادامه تلاشهایم در شناخت ترامپیزم ، لایه های دیگری را می شکافم .امیدوارم مورد استفاده خوانندگان قرار گیرد:
(۱)ترامپیزم قبل از بدست گیری قدرت:
تاریخا همیشه انها که بفدرت نرسیده بودند یک حرف زدند و وقتی بقدرت رسیدند حرف دیگر. فرق نمی کند ما راجع به خمینی حرف می زنیم یا لنین! فرقی نمی کند راجع به استالین حرف می زنیم یا اتحاد کاسترو-چه گوارا یا اوباما یا همین ترامپ! تاریخ به ما نشان داده که گرایشات سیاسی در موضع اپوزسیون برای جلب افکار عمومی همیشه ادای حمایت از مردم در آورده اند. همیشه وقتی می خواستند نظام را تکان دهند ماسک “ضد نظام” بصورت زده اند. اما وقتی نظام شدند برای مجکم کردن خود همان متدهای نظام را کپی کرده اند و عموما در لفافه توجیهات ایدئولوژیک بامزه! مثلا اینکه “دشمن نمی گذارد” “توطئه ها زیاد است” “اوضاع بجرانی است” “زمان لازم است”! یا اینکه “رژیم گذشته خرابکاری کرده حالا نمی شود.دوران گذار لازم است”!
آدم باهوش و عاقل با بررسی تاریخ به این نتیجه می رسد که امکان نداشته نیرو جنبشی همان کند که قول داده. توجیهات رنگارنگ را که بگذاریم کنار.قانون تاریخ این بوده. جنبشها وقتی به حکومت رسیده اند ابتدا باید مردم را می فرستادند خانه. وقتی مردم به خانه فرستاده شدند تمامی قدرت را بکار گرفتند تا مردم در خانه بمانند.
این مشاهدات را در مورد ترامپیزم هم می شود نشان داد.ترامپیزم قبل به قدرت رسیدن به اکثریت مردم امریکا که حاشیه نشین شده بودند خطاب کرد که “شغلهاتان را برمی گردانیم” “دنیای زیبای گذشته رویای امریکائی را برمی گردانیم”. اون “طبقه متوسط رویائی” که بر پایه خانه داشتن ماشین داشتن و مصرف کردن استوار بود.ترامپیزم نوید داد که اون زندگی برگردد.
ترامپیزم راه ناسیونالیستی را انتخاب کرد.فاصله انداختن بین امریکا و امریکائی با سایر کشورها و “خارجی ها”. چین و روسیه عامل ورشکستگی امریکا اعلام شدند.مکزیکیها عامل اعتیاد امریکائیها. باید موافقت نامه های اقتصادی جهانی که بر پایه نئولیبرالیزم شکل گرفته بود منحل شوند و دیواری بطول چند هزار کیلومتر بین امریکا و مکزیک کشیده شود.انموقع امریکا می شود مال امریکائیها!
ترامپیزم اعلام کرد که “واشنگتن آلوده است”. احزاب دموکرات و جمهوریخواه ، کاخ سفید ، کنگره و سنای امریکا توسط مشتی فاسد اشغال شده اند.برای متحد کردن خشم مردم از قدرت سیاسی حاکم ، ترامپیزم به این ژشت اپوزسیونی نیاز داشت.
ترامپیزم اعلام کرد که “سر امریکا را کلاه گذاشتند” حکومت امریکا شده پلیس دنیا اما پولش را خودش باید بپردازد! فراخوان داد که از این به بعد هر حکومتی چه عربستان چه المان و ژاپن ، باید خودش خرج دفاع از خودش را بپردازد و اگر خواست به حکومت امریکا پول بپردازد تا ازش دفاع کند.
ترامپیزم اعلام کرد که دنیا با حضور صدام و بشار اسد و قذافی جهان امن تری بود! دیکتاتورها لازمه دنیای امریکائی بودند.
اینها بخشهای اصلی ترامپیزمی بود که قبل از انتخابات اعلام شد. همانطور که خواننده مشاهده می کند، این سیاستها گرچه پراکنده به نظر می رسند ، جهتی بسیار متفاوت از نئوکانیزم یا اوبامائیزم دارند.لذا تا همینجا جدائی خط سیاسی استراتژیک را از انچه استراتژی حکومتی امریکا می نامیم شاهدیم.
اما آیا این ترامپیزم قبل از بقدرت رسیدن ادامه خواهد یافت؟
(۲)ترامپیزم بعد از بقدرت رسیدن:
مثل همه جنبشها و گرایشات سیاسی ، وقتی ترامپیزم بقدرت برسد در مقابل چند بردار قرار می گیرد و بر آمد اون بردارها باید ترامپیزم را بازتعریف کند. من چند تا از این بردارها را می شمارم:
بردارها در سطح داخلی امریکا:
الف: بردارهای درون کمپ ترامپیزم
کمپ ترامپ یکدست نیست.گرایشات سنتی راست، راست نو و تند رو با راست لیبرال همگی درون این کمپ جمع شده اند!
ب: بردارها ی مخالف ترامپیزم در حزب جمهوریخواه
در حزب جمهوریخواه بخش اصلی نئوکان در حال سهم خواهی از قدرت ترامپ است!
ج: بردارهای مخالف ترامپیزم در حزب دموکرات
گرایشات مختلف حزب دموکرات از هم اکنون برنامه بلاک کردن ترامپ را طراحی می کنند.
د: بردارهای مخالف ترامپ در نظام قدرت منجمله کنگره و سنا و نظامهای قضائی و امنیتی و نظامی
بخش اصلی حکومت امریکا ، ضد ترامپ است.اهرمهای بسیاری برای چرخاندن ترامپیزم در نظام قدرت در دست دارد.
ه: بردارهای مخالفت با ترامپیزم در سطح جامعه
جامعه امریکا بسیار بیش از گذشته سیاسی شده و در خیابانهاست.هم حامیان ترامپ و هم مخالفین او از موضع چپ مطالبات خود را فراموش نکرده اند.سازمانیابی چپ جامعه شدت گرفته است.
بردارها در سطح بین المللی:
الف: بردارها در سطح متحدین سنتی حکومت امریکا در حکومتهای غربی
درون حکومتهای غربی گرایشات ضد ترامپ دست بالا را دارند.اروپا برده رام امریکا نیست!
ب:بردارها در سطح مناظق استراتژیک
قطبهای منطقه ای مثل عربستان رژیم اسلامی ایران یا محور ترکیه عربستان نمونه هائی هستند از خصلت گریز از مرکزی که مناظق بحرانی در پیش گرفته اند.
ج: بردارها ی قطب روسیه و چین
قطب روسیه و چین دوران اماده سازی خود را تمام کرده اند و وارد عرصه حهانی شده اند.هم از جهت نظامی و هم از جهت سیاسی اقتصادی نمی شود این قطبها را زیر اب کرد یا دنباله رو!
اساس نظام سرمایه داری و بحران جهانی شده آن
سرمایه داری در دوران نئولیبرال از ظرف ملی بیرون زده و برگرداندن این سرمایه داری به مرزهای ملی اگر ناممکن نباشد بسیار نامحتمل است و مستلزم جنگی جهانی تا بتواند مرزهای ملی را توجیه کند.جنگی که در عمل امکانش حتی برای نظام موجود نیست!
گریز سرمایه داری از مرزهای کشورهای متروپل بر اساس قانون کسب سود حداکثر انجام شده. برگرداندن چرخه سرمایه داری به درون کشورهای متروپل ضد قوانین سرمایه داریست! نرخ سود را بیشتر کاهش می دهد و لذا ترامپیزم بواقع در مقابل قوانین رشد سرمایه داری می ایستد!
(۳)افق پیش روی ترامپیزم بعد از بقدرت رسیدن:
با ارائه بردارهای مقابل ترامپیزم، متوجه می شویم که “فضای بازی” ترامپیزم بسیار محدود است.من در مقاله ای (۳) توضیح دادم که ترامپیزم را یک سراب می دانم. از اینجهت که ترامپیزم با منطق سرمایه داری با منطق معادله ای که جهان امروز را ساخته نمی سازد.اگر جنبش سوسیالیزم خواهی بود می شود فرموله کرد که “فراسوی سرمایه” افقی ساخته شود.اما ترامپیزم نمی تواند “فراسوی سرمایه باشد”! ترامپیزم از جنس سرمایه داری است.پاسخ سرمایه دارانه برای وضع موجود می خواهد!
منطق حکم می کند که شکست خواهد خورد.”متوازن” خواهد شد.همانطور که اوبامائیزم با ادعای عبور از نئوکانیزم وارد صحنه شد اما به بحران سرمایه داری افزود! ترامپیزم هم در مقابل بردارهای موجود درون و بیرون جامعه امریکا صیقل خواهد خورد ، خم خواهد شد و شیر بی یال و اشکمی ازش بجا خواهد ماند.
اتفاقا فکر می کنم ترامپیزم سریعتر از اوبامائیزم شکست بخورد. از درون نظام و بیرون نظام مورد حمله خواهد بود.عقب خواهد نشست.دورانی به دردهای بشریت خواهد افزود و البته فضا خواهد ساخت تا بشریت بهتر درک کند که درون نظم سرمایه فرجی نیست.رویای گذشته رویای زندگی مرفه سرمایه دارانه برای اکثریت جامعه قابل برگشت نیست.
راه به جلو راه فراسوی سرمایه است.اینست پیش بینی من از ترامپیزم! زمان بهتر نشان خواهد داد.
اما من خوشبین هستم که مردم چه در امریکا و چه دنیا به مشاهده دل خوش نکنند، سازمان بدهند و الترناتیو این نظم پوسیده را بجویند.فراخوان به سوسیالیزم بیشتر و بیشتر به امر ضروری بشریت تبدیل خواهد شد.
منابع بیشتر:
(۱)استیو بانن (مشاور ارشد دونالد ترامپ در امور استراتژیک)
http://abcnews.go.com/Politics/trumps-appointment-steve-bannon-raised-alarms/story?id=43554212
https://en.wikipedia.org/wiki/Steve_Bannon
(۲)پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری امریکا و تعاقبهای آن
(۳)”ترامپیزم” پاسخی جدید و موهوم به بحران لاعلاج سرمایه داری از موضع راست؟
سرمایه-داری-از-موضع-راست؟
(۴)مناظره شماره ۱۱۳ بخش اول بررسی نتیجه انتخابات ریاست جمهوری امریکا
با شرکت: علا احمدی، احسان ریاحی و سعید صالحی نیا
با مدیریت خانم رویا غیاثی